Γιατί οι χρόνιες ουρολοιμώξεις είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν;
Η αντιμετώπιση των χρόνιων λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος είναι κάτι περισσότερο από περιστασιακή ενόχληση. Είναι σαν να βρίσκεσαι σε ένα ατέρμονο πεδίο μάχης ενάντια σε έναν αόρατο αντίπαλο, κάνοντας τις απλές καθημερινές δραστηριότητες μια δοκιμασία.
Οι ουρολοιμώξεις συμβαίνουν όταν βακτήρια εισχωρούν κρυφά στο ουροποιητικό σύστημα, προκαλώντας πόνο και συχνές επισκέψεις στο μπάνιο. Οι χρόνιες ουρολοιμώξεις το πηγαίνουν στο επόμενο επίπεδο, επιστρέφοντας επανειλημμένα ή ποτέ δεν υποχωρούν πλήρως παρά τη θεραπεία. Διαγιγνώσκονται συνήθως όταν ένα άτομο εμφανίσει δύο ή περισσότερες λοιμώξεις μέσα σε έξι μήνες ή τρεις ή περισσότερες μέσα σε ένα χρόνο.
Μπορούν να συμβούν σε οποιονδήποτε, αλλά μερικοί άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν ουρολοιμώξεις από τους άνδρες, λόγω της μικρότερης ουρήθρας και των ορμονικών αλλαγών κατά την εμμηνόπαυση που μπορεί να μειώσουν την προστατευτική επένδυση του ουροποιητικού συστήματος. Τα σεξουαλικά ενεργά άτομα διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς τα βακτήρια μπορούν να μεταφερθούν στην περιοχή.
Έως και το 60% των γυναικών θα έχουν τουλάχιστον μία ουρολοίμωξη στη ζωή τους. Ενώ υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες, περίπου το 25% των γυναικών αντιμετωπίζουν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις μέσα σε έξι μήνες. Περίπου το 20-30% των ουρολοιμώξεων δεν ανταποκρίνονται στο τυπικό αντιβιοτικό.
Γιατί οι χρόνιες ουρολοιμώξεις είναι δύσκολες;
Η πρόκληση των χρόνιων ουρολοιμώξεων έγκειται στην ικανότητα των βακτηρίων να προστατεύονται από τις θεραπείες. Κάποτε θεωρούνταν απλές λοιμώξεις που θεραπεύονται με αντιβιοτικά, τώρα γνωρίζουμε ότι οι χρόνιες ουρολοιμώξεις είναι πολύπλοκες. Η πονηρή φύση των βακτηρίων που ευθύνονται για την πάθηση, τους επιτρέπει να κρύβονται στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης, μακριά από τα αντιβιοτικά.
Τα βακτήρια σχηματίζουν βιοφίλμ, ένα είδος προστατευτικού φραγμού που τα καθιστά σχεδόν αδιαπέραστα στις τυπικές θεραπείες με αντιβιοτικά. Αυτή η ικανότητα αποφυγής της θεραπείας οδήγησε σε μια ανησυχητική αύξηση της αντοχής στα αντιβιοτικά, μια παγκόσμια ανησυχία για την υγεία που καθιστά αναποτελεσματικές ορισμένες από τις συμβατικές θεραπείες.
Τα αντιβιοτικά πρέπει να εξελιχθούν για να συμβαδίζουν με τα εξελισσόμενα βακτήρια, με παρόμοιο τρόπο με το εμβόλιο της γρίπης, το οποίο ενημερώνεται ετησίως για την καταπολέμηση των πιο πρόσφατων στελεχών του ιού της γρίπης. Εάν χρησιμοποιούσαμε το ίδιο εμβόλιο κατά της γρίπης κάθε χρόνο, η αποτελεσματικότητά του θα μειωνόταν, όπως τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται υπερβολικά χάνουν τη δύναμή τους έναντι των βακτηρίων που έχουν προσαρμοστεί.
Αλλά η καταπολέμηση των βακτηρίων που αντιστέκονται στα αντιβιοτικά είναι πολύ πιο σκληρή από την ενημέρωση του εμβολίου της γρίπης. Τα βακτήρια αλλάζουν με πιο απρόβλεπτους τρόπους, καθιστώντας πιο δύσκολη τη δημιουργία νέων, αποτελεσματικών αντιβιοτικών. Είναι σαν ένα παιχνίδι που δεν τελειώνει ποτέ, όπου τα βακτήρια είναι πάντα ένα βήμα μπροστά.
Η θεραπεία των χρόνιων ουρολοιμώξεων εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα αντιβιοτικά. Ο γιατροί αλλάζουν φάρμακα ή συνταγογραφούν χαμηλές δόσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να ξεγελάσουν τα βακτήρια. Δίνουν επίσης μεγαλύτερη έμφαση στην ενδελεχή διάγνωση για τον ακριβή εντοπισμό των χρόνιων ουρολοιμώξεων από την αρχή. Κάνοντας λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με τη διάρκεια και τη συχνότητα των συμπτωμάτων, μπορούν να διακρίνουν καλύτερα μεταξύ μεμονωμένων επεισοδίων ουρολοίμωξης και χρόνιων.
Η προσέγγιση της αρχικής θεραπείας μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την πιθανότητα μια ουρολοίμωξη να γίνει χρόνια. Η πρώιμη, στοχευμένη θεραπεία, με βάση τα συγκεκριμένα βακτήρια που προκαλούν τη λοίμωξη και την ευαισθησία της στα αντιβιοτικά, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο υποτροπής.
Για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η θεραπεία με οιστρογόνα έχει δείξει πολλά υποσχόμενη μείωση του κινδύνου επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων. Μετά την εμμηνόπαυση, η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα που το καθιστούν πιο ευαίσθητο σε λοιμώξεις. Αυτή η θεραπεία αποκαθιστά την ισορροπία του περιβάλλοντος του κόλπου και του ουροποιητικού συστήματος, καθιστώντας λιγότερο πιθανό να εμφανιστούν ουρολοιμώξεις.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως το να πίνετε περισσότερο νερό και η καλή υγιεινή, όπως το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι μετά την τουαλέτα και το συνιστώμενο σκούπισμα από μπροστά με την πλάτη για τις γυναίκες, παίζουν επίσης μεγάλο ρόλο. Μερικοί ορκίζονται σε χυμό βακκίνιων ή συμπληρώματα.
Τι θεραπείες μπορεί να δούμε στο μέλλον;
Οι επιστήμονες εργάζονται επί του παρόντος σε νέες θεραπείες για τις χρόνιες ουρολοιμώξεις. Μια πολλά υποσχόμενη οδός είναι η ανάπτυξη εμβολίων που στοχεύουν στην πλήρη πρόληψη των ουρολοιμώξεων, όπως τα εμβόλια κατά της γρίπης προετοιμάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αποκρούσει τη γρίπη.
Μια άλλη νέα μέθοδος που εξετάζεται ονομάζεται φαγοθεραπεία. Χρησιμοποιεί ειδικούς ιούς που ονομάζονται βακτηριοφάγοι και σκοτώνουν μόνο τα βακτήρια που προκαλούν ουρολοίμωξη, ενώ δεν ενοχλούν τα καλά βακτήρια στο σώμα μας. Με αυτόν τον τρόπο, δεν καθιστά τα βακτήρια ανθεκτικά στη θεραπεία, κάτι που είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα.
Οι ερευνητές διερευνούν επίσης τις δυνατότητες των προβιοτικών. Τα προβιοτικά εισάγουν ωφέλιμα βακτήρια στο ουροποιητικό σύστημα για να υπερνικήσουν τα επιβλαβή παθογόνα. Αυτά τα καλά βακτήρια λειτουργούν καταλαμβάνοντας χώρο και πόρους στο ουροποιητικό σύστημα, καθιστώντας δυσκολότερη την εγκαθίδρυση των επιβλαβών παθογόνων. Τα προβιοτικά μπορούν επίσης να παράγουν ουσίες που αναστέλλουν την ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων και ενισχύουν την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού.
Οι χρόνιες ουρολοιμώξεις αντιπροσωπεύουν μια επίμονη πρόκληση, αλλά με έναν συνδυασμό τρεχουσών θεραπειών και πολλά υποσχόμενης έρευνας, πλησιάζει η μέρα που οι χρόνιες ουρολοιμώξεις θα ανήκουν στο παρελθόν.
