Λεβάντα: Καλλιεργητικές Τεχνικές
Είναι ένας αειθαλές πολυετές όμορφος θάμνος με πολύ ωραία μυρουδιά.
Υπάρχει μία στροφή στην καλλιέργεια της τα τελευταία χρόνια λόγω της ζήτησης της από την βιομηχανία για το αιθέριο έλαιο της ( φαρμακευτικές εταιρίες-κοσμετολογία-αρωματοποιία).
Λεβάντα ένα αρωματικό φυτό που παλαιότερα είχε εξέχουσα θέση στην κουζίνα αλλά έχει χάσει την θέση του. Στις μέρες μας χρησιμοποιείται στην ανθοκομία στην κοσμετολογία και την αρωματοποιία. Ανήκει στα φυτά που απωθούν τα κουνούπια. Από τον τέταρτο χρόνο και μετά θα έχουμε την μέγιστη παραγωγή έως περίπου τον δέκατο. Μπορείτε να την φυτέψετε τόσο στον κήπο όσο και να την έχετε στο μπαλκόνι σας σε γλάστρα.
Λατινική ονομασία: Ανήκει στο γένος Lavandula της οικογένειας των Lamiacea. Υπάρχουν πάνω από είκοσι πέντε είδη σε αυτό το γένος και πολλά φυτρώνουν στην Ελλάδα. Η καταγωγή του είναι από την Μεσόγειο. Το πιο κοινό στην Ελλάδα ως αυτοφυές είναι το Lavandula angustifolia (λεβάντα η στενόφυλλή). Οι ποικιλίες που θα επιλέξετε το βασικότερο είναι να εγκλιματίζονται στην Ελλάδα, καλό είναι να κάνετε έρευνα πριν επιλέξετε μια ποικιλία.
Θέσεις φύτευσης: Είναι φυτό που εγκλιματίζεται σε πολλές κλιματολογικές συνθήκες, ανθεκτικό φυτό αρέσκεται και σε υψηλά υψόμετρα και σε θέσεις που τις βλέπει ο ήλιος. Έχει αναφερθεί ότι παράγεται περισσότερη ανθοφορία και αιθέριο έλαιο όσο αυξάνεται το υψόμετρο.
Εποχή σποράς: Υπάρχουν οι εξής τρόποι αναπαραγωγής, με σπόρο, με παραφυάδες και με μοσχεύματα.
Κυρίως για εμπορικούς σκοπούς ο πιο διαδεδομένος τρόπος είναι με μοσχεύματα. Συνήθως οι παραγωγοί προμηθεύονται τα φυτά από τα φυτώρια. Η μεταφύτευση γίνεται τον φθινόπωρο ή την άνοιξη.
Για τον κήπο μπορούμε να τα πολλαπλασιάσουμε και με σπόρο, τα βάζουμε σε γλάστρες και τα έχουμε σε θερμοκρασία από 15-25 °C μέσα στο σπίτι, μετά από 2 μήνες τα μεταφυτεύουμε. Μπορούμε να τα σπείρουμε σε σπορεία τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο και να τα μεταναστεύσουμε την άνοιξη.
Αποστάσεις φύτευσης: Περίπου είναι 40 cm φυτό από φυτό εντός της γραμμής και 90 cm γραμμή από γραμμή. Οι αποστάσεις καθορίζονται και από την μεταφυτευτική μηχανή.
Ανθοφορία: Ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο με όμορφα χαρακτηριστικά άνθη.
Καλλιεργητικές εργασία: Πριν την μεταφύτευση κάνουμε ένα βαθύ όργωμα και έχουμε το χωράφι αφράτο στον ρώγο του. Αρχές της άνοιξης το καθαρίζουμε από τα ξερά κλαδάκια και το κλαδεύουμε από τους αδύναμους κλάδους και έχουμε το θάμνο να αερίζεται .
Τέλη του καλοκαιριού, αρχές φθινοπώρου μετά την συγκομιδή κάνουμε ένα κλάδεμα και μειώνουμε την κόμη του θάμνου περίπου το ένα τρίτο.
Ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης: Είναι ένα ανθεκτικό φυτό στις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες. Οι ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης είναι 20-30°C. Σε χαμηλές θερμοκρασίες κάτω από 0 °C το φυτό είναι ανθεκτικό, επίσης θερμοκρασίες άνω των 30 °C δεν δημιουργεί μεγάλα προβλήματα ανάπτυξης.
Εδαφολογικές συνθήκες: Αναπτύσσεται σε πολλούς τύπους εδαφών αλλά δείχνει προτίμησή στα ελαφριά εδάφη που στραγγίζουν και την τοποθεσία πρέπει να την βλέπει ο ήλιος πολλές ώρες την ημέρα. Ιδανικό pH από 5,5 έως 8. Στο μπαλκόνι πρέπει να το βάλετε σε θέσεις που το βλέπει ο ήλιος για καλύτερη ανάπτυξη και αποφυγή μυκητολογικών ασθενειών.
Λίπανση: Απαιτήσεις της καλλιέργειας ανά στρέμμα είναι στο περίπου 8 μονάδες Ν, 10 μονάδες P και 10 μονάδες K. Αυτές είναι οι απαιτούμενες μονάδες, καλό είναι να συμβουλευτείτε από κάποιον τοπικό γεωπόνο για την εφαρμογή των λιπασμάτων στο δικό σας χωράφι για εμπορικούς σκοπούς (καλό είναι να υπάρχει εδαφολογική ανάλυση). Για τους ερασιτέχνες πριν την εγκατάσταση μπορείτε να βάλετε κομπόστ, κοπριά ή κάποιο βιολογικό λίπασμα. Στην αρχή της άνοιξης κάποιο βιολογικό σκεύασμα και μετά το φθινόπωρο μετά την συγκομιδή μπορεί να χρειαστεί επίσης κάποιο βιολογικό λίπασμα.
Γενικά να προσέχετε το άζωτο διότι μπορεί να αυξάνει την φυλλική επιφάνεια και να είναι εις βάρος της ανθοφορίας και άρα να έχουμε λιγότερο αιθέριο έλαιο.
Άρδευση: Μετά την μεταφύτευση ή σπορά, ελαφριά συχνά ποτίσματα και στην συνέχεια ποτίσματα πριν τις μεγάλες ζέστες. Όχι πολλά ποτίσματα γιατί μειώνεται το αιθέριο έλαιο κάνοντας μεγάλα φυτά (μικρότερη ανθοφορία) και μπορεί να έχουμε ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Σε εμπορικής χρήσης καλό ήταν το πότισμά να γίνεται στάγδην (για αποφυγή μυκητολογικών και ζιζανίων) αλλιώς τις απογευματινές ώρες το καλοκαίρι.
Εχθροί: Αφίδες, τζιτζικάκια, ακρίδες,προνύμφες λεπιδοπτέρων. Σε περιπτώσεις προσβολών απευθυνθείτε στον τοπικό σας γεωπόνο για το τι θα ψεκάσετε. Επίσης για τον κήπο σας χρησιμοποιήστε φυσικό πύρεθρο ή κάποιο άλλο βιολογικό σκεύασμα.
Ασθένειες: Σεπτόρια, σήψεις ριζών (ριζοκτόνιες, αρμιλάρια κ.α). Γενικά προβλήματα εμφανίζονται όταν δεν στραγγίζουν τα χωράφια και όταν δεν έχουμε καλό αερισμό των φυτών. Σε περιπτώσεις προσβολών απευθυνθείτε στον τοπικό σας γεωπόνο για το τι θα ψεκάσετε. Όσο για τον κήπο σας μπορείτε να κάνετε κάποιο δικό σας βιολογικό μυκητοκτόνο ή να αγοράσετε κάποιο βιολογικό σκεύασμα για ερασιτέχνες.
Συγκομιδή: Για εμπορικούς λόγους η έναρξη συγκομιδής (κόψιμο ανθοφόρου βλαστού 5-10 εκατοστά περίπου από το έδαφος) γίνεται όταν όλα τα φυτά του χωραφιού ανθίσουν (το μεγαλύτερο ποσοστό εδώ καλό είναι να συμβουλευτείτε κάποιο γεωπόνο την πρώτη φορά). Συλλογή μηχανικά με κόψιμο με μηχανή (χορτοκοπτικό για φαρμακευτικά φυτά). Η συγκομιδή γίνεται τις πρωινές ώρες. Η συγκομιδή γίνεται από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Σε κάποιες περιοχές ενδέχεται το φθινόπωρο και δεύτερη συγκομιδή. Για τον κήπο με το χέρι το κόβουμε όταν έχουν την πλήρη άνθηση.
Ξήρανση-Αποθήκευση: Για να γίνει η ξήρανση, οι βλαστοί δένονται σε ματσάκια και τα κρεμάμε ανάποδα σε σκοτεινό καλά αεριζόμενο χώρο.
