Οξεία γαστρεντερίτιδα στα παιδιά: Τα προβιοτικά βοηθούν
Το 12% όλων των θανάτων σε παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών έχει συσχετιστεί με οξεία γαστρεντερίτιδα, με ακόμη υψηλότερα ποσοστά εισαγωγών σε νοσοκομεία που σχετίζονται με αυτήν να αναφέρονται στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η οξεία γαστρεντερίτιδα είναι η φλεγμονή των βλεννογόνων του γαστρεντερικού σωλήνα. Χαρακτηρίζεται από μείωση της συνοχής των κοπράνων (χαλαρά ή υγρά) και/ή αύξηση της συχνότητας των κενώσεων (συνήθως 3 το 24ωρο), με ή χωρίς πυρετό ή έμετο. Παρά την πρόοδο στην υγειονομική περίθαλψη τις τελευταίες δεκαετίες, η οξεία λοιμώδης γαστρεντερίτιδα παραμένει μία από τις κύριες αιτίες θνησιμότητας στις υπανάπτυκτες χώρες.
Οξεία γαστρεντερίτιδα: Αλληλεπίδραση με το μικροβίωμα του εντέρου
Μία από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της γαστρεντερίτιδας στην εντερική φυσιολογία είναι ότι ευνοεί τον αποικισμό άτυπων μικροβιακών ειδών, τα οποία μπορούν να διαταράξουν το υγιές μικροβίωμα του εντέρου. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι η δυσβίωση του εντέρου επιμένει πολύ μετά την εκκαθάριση της λοίμωξης και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο χρόνιων συνεπειών και υποτροπής.
Συνεπή στοιχεία επιβεβαιώνουν εκ νέου ότι τα προβιοτικά βελτιώνουν τη μικροχλωρίδα του εντέρου και αποτρέπουν τη φλεγμονή του, αποκαθιστώντας το περιβάλλον του μικροβιώματος του εντέρου, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της φλεγμονής. Τέτοιες αλλαγές στη σύνθεση και τη λειτουργία του μικροβιώματος του ανθρώπινου εντέρου επηρεάζουν τελικά θετικά την ανοσία και τη νευροβιολογία του ξενιστή.
Η διαχείριση της οξείας γαστρεντερίτιδας τα τελευταία χρόνια έχει μετατοπιστεί από τον συμπτωματικό έλεγχο (με θεραπεία επανυδάτωσης από το στόμα, αντιεμετικά και αναστολείς Η2) σε μια θεραπεία που επικεντρώνεται στην παθοφυσιολογική προσέγγιση της νόσου, συμπεριλαμβανομένης της διαταραχής του γαστρεντερικού περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, αυτό το παθογόνο στοιχείο της οξείας γαστρεντερίτιδας, δηλαδή η ανώμαλη μικροχλωρίδα του γαστρεντερικού συστήματος, θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από τα προβιοτικά.
Μια μελέτη που διεξήχθη στη Δυτική Ινδία διαπίστωσε ότι ο Rotavirus A (30,5%), ο Norovirus (14,3%), ο Adenovirus (5,5%) και ο Astrovirus (5,5%) ήταν οι τέσσερις γαστρεντερικοί ιοί που προκάλεσαν την πλειοψηφία (54%) των περιπτώσεων οξείας γαστρεντερίτιδας (AGE) σε παιδιά κάτω των δύο ετών.
Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα των προβιοτικών έναντι ενός εικονικού φαρμάκου ή μιας τυπικής θεραπείας για την ιογενή γαστρεντερίτιδα. Τα αποτελέσματα ήταν ελπιδοφόρα και τόνισαν ότι τα προβιοτικά θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας της διάρροιας και της νοσηλείας. Τέτοια ευρήματα υποστηρίζουν αφενός ότι τα προβιοτικά μπορούν να παρέχουν την υποστηρικτική θεραπεία που απαιτείται στην ιογενή οξεία γαστρεντερίτιδα και αφετέρου ότι η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών, χωρίς τη διάγνωση των ακριβών υποκείμενων παθογόνων, πρέπει να αναλυθεί εκ νέου.
Πώς τα προβιοτικά ρυθμίζουν τη διαταραγμένη μικροχλωρίδα του εντέρου στην οξεία γαστρεντερίτιδα
Τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια που ευδοκιμούν στο γαστρεντερικό σύστημα και, όταν καταναλώνονται κατάλληλα, παρέχουν οφέλη για την υγεία στον ξενιστή. Ορισμένα προβιοτικά στελέχη είναι μια ασφαλής θεραπεία για την οξεία λοιμώδη διάρροια, μειώνοντας τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της πάθησης.
Έχει βρεθεί ότι τα προβιοτικά έχουν λειτουργίες όπως αντιβακτηριακή και μεταβολική δράση, διατήρηση του σφιχτού συνδέσμου και ρύθμιση της εντερικής χλωρίδας. Ορισμένα προβιοτικά στελέχη έχουν αντιφλεγμονώδη και διατροφικά αποτελέσματα στον βλεννογόνο.
Τα προβιοτικά μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη σύνθεση και τη λειτουργία των μικροβιακών κοινοτήτων με τον ανταγωνισμό για θρεπτικά συστατικά, την παραγωγή υποστρωμάτων ανάπτυξης ή αναστολέων και τη ρύθμιση της εντερικής ανοσίας. Επιβεβαιώνοντας αυτά, η έρευνα αποκαλύπτει ότι τα προβιοτικά μείωσαν τη διάρκεια και τη συχνότητα της οξείας διάρροιας κατά 14,0%.