Μαστίχα Χίου: Προστασία ενάντια στο σχηματισμό αθηρωματικών πλακών, αθηροσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων
Στις μέρες μας, το επιστημονικό ενδιαφέρον για τα φυσικά αντιοξειδωτικά, ως παράγοντες προστασίας από την αθηροσκλήρωση, είναι ιδιαίτερα έντονο. Οι αντιοξειδωτικές χημικές ενώσεις, λόγω της σύνθεσης τους, παρέχουν προστατευτικό ρόλο ενάντια στο σχηματισμό αθηρωματικών πλακών και έτσι προστατεύουν από προβλήματα αθηροσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων.
Η παρουσία φαινολικών μορίων, τερπενίων, καθώς και φυτοστερολών στη Μαστίχα της Χίου, είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς τα συστατικά αυτά δρουν ανταγωνιστικά ενάντια στην οξείδωση της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (Low Density Lipoprotein – LDL), μπορεί να αποτελέσει σημαντική ένδειξη για την εν δυνάμει αντιοξειδωτική δράση της.
Στα πλαίσια αυτού του ενδιαφέροντος, έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες που καταδεικνύουν τη σημαντική προστατευτική δράση του φαινολικού εκχυλίσματος της Μαστίχας Χίου, έναντι της οξείδωσης της LDL, που ενέχεται σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση αθηροσκλήρωσης.
Η ερευνητική δραστηριότητα στο πεδίο αυτό αυτή βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, αφού μέχρι στιγμής η προστατευτική δράση του φαινολικού εκχυλίσματος της Μαστίχας, έχει μελετηθεί μόνο in vitro, δηλαδή σε τεχνητό περιβάλλον.
Τα μέχρι τώρα πάντως δημοσιευμένα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και συνιστούν πιθανή χρήση της Μαστίχας ως φυσικό αντιοξειδωτικό σε διάφορα σκευάσματα συμπληρωμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, εργαστηριακή μελέτη [17,18] των G. V. Z. Dedoussis et al. που δημοσιεύθηκε το 2004 στο περιοδικό Atherosclerosis, εξετάζει την επίδραση του ολικού πολικού εκχυλίσματος στην επιβίωση των μονοπύρηνων κυττάρων περιφερειακού αίματος (peripheral blood mononuclear cells – PBMC), σε συνθήκες οξειδωτικού στρες, το οποίο δημιουργεί η οξειδωμένη μορφή της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (oxLDL).
Κατά την πειραματική μελέτη, η έκθεση των κυττάρων στη οξειδωμένη μορφή της LDL, οδήγησε σε ταχεία απόπτωση και νέκρωση των παραπάνω κυττάρων. Η παρουσία όμως του πολικού εκχυλίσματος της Μαστίχας Χίου επέφερε σημαντική αναστολή των παραπάνω φαινομένων, περιορίζοντας σημαντικά την κυτταροτοξικότητα της οξειδωμένης LDL.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης αποτελούν σημαντικές ενδείξεις, ότι η Μαστίχα της Χίου αποτελεί έναν νέο σημαντικό αντιοξειδωτικό και αντιαθηρογενετικό παράγοντα για τις περιοχές της Μεσογείου.
Το έτος 2003, στο περιοδικό Phytotherapy Research, δημοσιεύθηκε εργαστηριακή μελέτη[19] των N. Andrikopoulos, A. Kaliora, A. Assimopoulou & V. Papapeorgiou, στην οποία εξετάστηκε εργαστηριακά (in vitro) η προστατευτική δράση φυσικών ρητινών και φυσικών κόμεων-γομών ενάντια στον περιορισμό οξείδωσης της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας Institutional Repository – Library & Information Centre – University of Thessaly 17/10/2022 13:27:07 EEST – 46.177.116.40 30 (LDL).
Για το σκοπό αυτό στα υπό μελέτη δείγματα ανθρώπινης LDL οξειδώθηκε τεχνητά με την χρήση ιόντων χαλκού και στη συνέχεια αξιολογήθηκε η παρουσία εκχυλισμάτων της Μαστίχας Χίου στην αναχαίτιση της οξείδωσης.
Τα αποτελέσματα των δοκιμών οδήγησαν στο συμπέρασμα, ότι η Μαστίχα της Χίου (Pistacia lentiscus var. Chia) ήταν το πιο αποτελεσματικό φυσικό προϊόν από αυτά που εξετάστηκαν (P. terebinthusresin, dammar resin, acacia gum, tragacanth gum, storax gum) στην προστασία οξείδωσης της ανθρώπινης LDL.Συγκριτικά, η προστατευτική δράση της Μαστίχας Χίου έφτασε σε ποσοστό το 99.9%, δηλαδή καθολική αναστολή της οξείδωσης της LDL, ενώ για τα υπόλοιπα φυσικά προϊόντα η προστατευτική δράση κυμάνθηκαν σε επίπεδα 27.0% έως και 78.8%.
Τέλος, σε άλλη εργαστηριακή μελέτη[20], που δημοσιεύτηκε το 2002 στο περιοδικό Italian Journal of Food Science, από την παραπάνω ερευνητική ομάδα, εξετάστηκε η βιολογική δράση του σιελού που προέρχεται από την μάσηση της φυσικής Μαστίχας Χίου, αλλά και εμπορικών τσικλών (με συνθετικά αρώματα και τεχνητά αντιοξειδωτικά ΒΗΤ) στην αναστολή της διαδικασίας οξείδωσης της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (oxLDL).
Τα αποτελέσματα οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι την καλύτερη προστατευτική δράση ενάντια στην in vitro οξείδωση της LDL, παρουσιάζει ο σίελος που προέρχεται από τη φυσική Μαστίχα Χίου, προστατευτική δράση μάλιστα που ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη και από την αντίστοιχη δράση της βιταμίνης Ε, που χρησιμοποιήθηκε ως βάση για συγκριτικούς σκοπούς.
