Το παιδί μου χτυπάει άλλα παιδιά: Τι να κάνω;
Δεν υπάρχει παιδί που οδεύοντας από την ηλικία των 2 στα 3 με 4 έτη να μην περάσει από το στάδιο αυτό:
Όσο κι αν εμείς οι γονείς προσπαθήσουμε να το πατάξουμε (και πολύ καλά θα κάνουμε), το παιδί κάποια στιγμή θα αρχίσει να χτυπάει: Τους γονείς, τους παππούδες, τους φίλους, τα ζώα. Πρόκειται για αναπτυξιακό στάδιο, κατά το οποίο το παιδί ανακαλύπτει τις δυνάμεις και τις δυνατότητές του, διασκεδάζοντας μάλιστα από την επίδραση που μπορεί να έχει στους άλλους. Πρόκειται, όμως, για μία φάση που θα πρέπει να είναι «περαστική» και που αν εμείς οι γονείς δεν φροντίσουμε να καθοδηγήσουμε σωστά, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στο παιδί και τη συναναστροφή με τους γύρω του.
Το παιδί πρέπει από την πρώτη στιγμή να καταλάβει, ότι το ξύλο είναι μία μη αποδεκτή μορφή επικοινωνίας, η οποία μπορεί να αντικατασταθεί με άλλες μεθόδους, τις οποίες μπορεί να εφαρμόζει όσο μικρό κι αν είναι. Πώς θα βοηθήσουμε, λοιπόν, το παιδί μας να περάσει από το «χτύπημα» στο «χάδι»;
Με ένα βιβλίο…
Με το εξαιρετικό βιβλίο του Μάρτιν Αγκάσι «Τα χέρια δεν είναι για δέρνουμε», το οποίο περιγράφει όλα τα ωραία πράγματα που μπορούμε να κάνουμε με τα χέρια μας και γιατί το ξύλο δεν είναι ποτέ αποδεκτό.
Με την προσωρινή απομάκρυνση…
Απομακρύνοντας το παιδί από την κατάσταση, κατά την οποία χτύπησε ένα άλλο παιδάκι. Το παιδί με τον τρόπο αυτό θα δει, ότι μία μη αποδεκτή πράξη σε απομακρύνει από το σύνολο και θα καταλάβει ότι έκανε μια κακή επιλογή, γιατί έτσι δεν διασκεδάζει με τα άλλα παιδιά. Πριν στο παιδί επιτραπεί να επιστρέψει στην παρέα και να συνεχίσει το παιχνίδι του, πρέπει οι γονείς να του εξηγήσουμε για ποιον λόγο απομακρύνθηκε, πόσο ενόχλησε το άλλο παιδί με την πράξη του και να το ενθαρρύνουμε να ζητήσει συγγνώμη.
Με την οριστική απομάκρυνση…
Όταν το παιδί, ακόμα και με την προσωρινή απομάκρυνση από την ομήγυρη, συνεχίζει να επιδεικνύει μη αποδεκτή συμπεριφορά και να χτυπά άλλα παιδάκια, οι γονείς οφείλουμε να διακόψουμε το παιχνίδι του οριστικά, να πάρουμε το παιδί από εκεί που είναι και να φύγουμε. Παρόλο που η ιδέα αυτή δεν αρέσει σε κανέναν, γιατί όταν το παιδί μας παίζει διασκεδάζουμε όλοι εξίσου, είναι ωστόσο αναπόφευκτη, δεδομένου ότι στο παιδί έχουν προηγηθεί προειδοποιήσεις. Με την επίπτωση αυτή το παιδί θα λάβει το μήνυμα ότι το ξύλο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτό –το πιθανότερο, μάλιστα, είναι ότι τότε το παιδί θα το βάλει αυτό τόσο καλά στο μυαλό του που δεν θέλει ποτέ ξανά να χάσει άλλη συνάντηση με τους φίλους του, άρα στο μέλλον θα προσέχει και περισσότερο τη συμπεριφορά του.
Χρήσιμο είναι, μάλιστα, από το σημείο εκείνο και έπειτα να προειδοποιείτε το παιδί, κάθε φορά που θα προκύπτει μία συνάθροιση, ότι αν χτυπήσει κάποιο άλλο παιδί θα αναγκαστείτε να το πάρετε και να φύγετε.
Με την πρόληψη…
Η πρόληψη είναι ένας ακόμα καλός τρόπος να αποφευχθούν τα προβλήματα: Φροντίστε, λοιπόν, να σκεφτείτε εκ των προτέρων τι είναι αυτό που μπορεί να προκαλέσει το παιδί να χτυπήσει κάποιο άλλο και επέμβετε πριν αυτό συμβεί, χρησιμοποιώντας κατευναστικές φράσεις, για παράδειγμα: «Βλέπω ότι έχεις θυμώσει, γιατί θέλεις και εσύ να παίξεις με αυτό το παιχνίδι. Τώρα, όμως, το έχει ένας άλλος φίλος σου. Γιατί δεν του ζητάς να στο δώσει, όταν τελειώσει με αυτό;» Με τον τρόπο αυτό, θα θυμίσετε στο παιδί, ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να προσεγγίσει μια κατάσταση, χρησιμοποιώντας τα λόγια. Του δείχνετε, επίσης, ότι καταλαβαίνετε πώς νιώθει εκείνη τη στιγμή –μερικές φορές αυτό αρκεί για να ηρεμήσει το παιδί. Και του μαθαίνετε, ότι δεν χρειάζεται να χτυπάει για να έχει αυτό που θέλει.
Με την ψυχραιμία…
Είναι σχεδόν βέβαιο, ότι όταν βλέπετε το παιδί σας να χτυπά ένα άλλο παιδί, σας «ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι» και μαλώνετε έντονα το παιδί. Το έτσι κι αλλιώς θυμωμένο παιδί τότε, εξοργίζεται ακόμα περισσότερο και η κατάσταση χειροτερεύει για όλους. Προσπαθήστε, λοιπόν, να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, για να βοηθήσετε το παιδί σας να «βγει» από αυτήν. Τις περισσότερες φορές ένα παιδί χτυπάει, γιατί δεν ξέρει πώς αλλιώς να διαχειριστεί και να εκφράσει αυτά που νιώθει. Δώστε του εσείς το καλό παράδειγμα, δείχνοντάς του ότι, ακόμα κι όταν είστε θυμωμένοι, είστε σε θέση να μιλήσετε και να φερθείτε λογικά.
Με τα παραδείγματα…
Ένας ακόμα τρόπος, ιδανικός για πολύ μικρά παιδιά, είναι η χρήση θετικών παραδειγμάτων, για το πώς αλλιώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα χέρια μας. Προσεγγίστε το και πείτε «Όχι, δεν χτυπάμε με τα χέρια μας. Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα χέρια μας για διασκέδαση. Για να χτυπήσουμε παλαμάκια ή να χαιρετίσουμε κάποιον. Τι άλλα ωραία πράγματα μπορούμε να κάνουμε με τα χέρια μας;» Το παιδί τότε ανακατευθύνεται –σταματά να ασχολείται με αυτό που προκάλεσε τον θυμό του και «μεταφέρεται» σε μία στιγμή χαράς, χωρίς καν να το αντιληφθεί.
Όταν το παιδί γίνεται «θύμα»
Οι στιγμές αυτές, που αναπόφευκτα θα έρθουν, είναι ιδανικές για να καταλάβει ακόμα καλύτερα το παιδί πόσο λάθος είναι να χτυπάμε. Ρωτήστε, λοιπόν, το παιδί πώς ένιωσε. Δείξτε ενσυναίσθηση και κατανόηση. Όταν σας πει ότι πόνεσε και ότι δεν του άρεσε, θυμίστε του ότι ακριβώς αυτός είναι ο λόγος που δεν χτυπάμε. Και την επόμενη φορά που θα χτυπήσει ένα άλλο παιδί, θυμίστε του αυτή σας την συζήτηση: «Θυμάσαι τις προάλλες που σε χτύπησε εκείνο το παιδί; Δεν σου άρεσε, σωστά; Το ξύλο πονάει και δεν αρέσει σε κανέναν. Γι’αυτό δεν θα χτυπάς εσύ κανέναν, μα ούτε και θα δέχεσαι κάποιος να σε χτυπάει.»
