Πεύκο – Έλατο: Πολύτιμες θεραπευτικές ιδιότητες και τρόποι χρήσης
Γράφει ο φυσιοδίφης – ερευνητής βοτανολογίας: Άρης Πέτρου Παπαδάκης,
ΠΕΥΚΟ – ΕΛΑΤΟ, Pinus spp-Abies spp – ΤΑ ΥΠΕΡΟΧΑ ΑΕΙΘΑΛΗ
Είναι υπέροχο να περπατάει κανείς μέσα στο δάσος κατά τη διάρκεια του Χειμώνα.
Η μυρωδιά του υγρού χώματος και η εικόνα των πεσμένων φύλλων για πολλούς από εμάς δημιουργεί μνήμες από τα παιδικά μας χρόνια, μα και ένα αίσθημα “σύνδεσης” με τη μητέρα γη και τον βαθύτερο εαυτό μας.
Παλιά συνήθιζα να αναζητώ φυτικά ιάματα κοιτώντας μόνο κάτω.
Χαμηλά…
Μετά έμαθα ότι πολλοί θησαυροί πρόληψης και θεραπείας πρέπει να κοιτάξεις ψηλά για να τους δεις.
Τα αειθαλή δέντρα, “sempervirens”,
(για πάντα πράσινα), που συναντάμε σε ένα δάσος έχουν ένα ευρύ φάσμα φαρμακευτικών ιδιοτήτων.
Το πεύκο,
το έλατο,
ο άρκευθος,
το κυπαρίσσι,
ο κέδρος,
η ελιά,
ο ευκάλυπτος,
το βιβούρνο, κ.λπ.
Αν και τα δέντρα διαφέρουν μεταξύ τους, πολλά από αυτά, μοιράζονται παρόμοιες ιατρικές αρετές.
Έχω μια ιδιαίτερη αγάπη όμως στα πεύκα και τα έλατα.
Με νότες πικάντικες, αρωματικές, ξινές καταλαβαίνεις αμέσως ότι κάτι θεραπευτικό συμβαίνει εκεί. Με δράσεις στο ανώτερο και κατώτερο αναπνευστικό σύστημα (λαιμός, βρογχιόλια), στα νεφρά και το ουροποιητικό σύστημα (ιδιαίτερα οι άρκευθοι), το ανοσοποιητικό, το πεπτικό, το κυκλοφορικό.
Τα πεύκα και τα έλατα έχουν ιδιότητες
αντισηπτικές,
αντιβακτηριακές,
διεγερτικές του κυκλοφορικού,
αποχρεμπτικές.
Ενεργειακά θα λέγαμε ότι θερμαίνουν και στεγνώνουν τις κρύες και υγρές καταστάσεις στον οργανισμό.
Το αναζωογονητικό άρωμα που συνδέεται με τα έλατα και τα πεύκα οφείλεται κυρίως στις πλούσιες σε αιθέριο έλαιο βελόνες τους, οι οποίες προστατεύουν τα δέντρα από βακτήρια, μολύνσεις και μύκητες.
Αυτές οι πλούσιες σε τερπένια πτητικές ενώσεις δίνουν στα δέντρα μια πλούσια αρωματική και πικάντικη γεύση. Με τα πικάντικα και θερμαντικά πτητικά έλαιά τους, έχουν διεγερτική, αποχρεμπτική δράση, ανοίγουν τους πνεύμονες, βελτιώνουν την ικανότητα αναπνοής και ανακουφίζουν τον βήχα.
Φυσικά έχουν και μια δευτερεύουσα συγγένεια με το ανοσοποιητικό σύστημα.
Οι φρέσκες άκρες του πεύκου και του ελάτου, έχουν σημαντικά υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και έχουν ισχυρή επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Απλά αυτό με τη διαχείριση της βιταμίνης C θέλει πολύ προσοχή διότι είναι υπερβολικά ευαίσθητη στη θερμότητα. Αποδομείται αλγοριθμικά, αναλόγως τη θερμοκρασία και το χρόνο παραμονής της δρόγης σε αυτήν.
Η προσωπική μου πρακτική είναι ένας πεντάλεπτος βρασμός των φρέσκων νεαρών βελόνων για να μπορέσω να εξάγω τις ευεργετικές φυτικές ενώσεις από τις βελόνες.
Φυσικά με το βρασμό θα χαθεί ένα ποσοστό βιταμίνης C αλλα ο 5 λεπτός μόνο βρασμός θα περιορίσει την απώλεια.
Βιταμίνη C: Ενισχύει την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σε επιθέσεις ιών και βακτηρίων
Όσον αφορά τη χρήση βάμματος, χρησιμοποιώ πάντα φρέσκες βελόνες, μιας και παράγουν πολύ πιο αρωματική εκχύλιση. Επειδή οι φρέσκες βελόνες είναι πλούσιες σε τερπένια, χρησιμοποιούμε υψηλότερο ποσοστό αλκοόλ 70% σε αναλογία 1:2, έτσι ώστε να μπορεί να εξαγάγει αυτές τις πτητικές ενώσεις και να παράγει ένα ισχυρό ίαμα.
Οι βελόνες από τα πεύκα και τα έλατα χρησιμοποιούνται συχνά για την διεγερτική τους αποχρεμπτική ιδιότητα.
Όταν τα απολαμβάνουμε ως τσάι ή βάμμα και παίρνουμε μια αναπνοή, εισπνέουμε τις φαρμακευτικές ενώσεις βαθιά στους πνεύμονές μας.
Μόλις φτάνουν εκεί, διαλύουν το κρύο, την υγρασία και τη στάσιμη βλέννα.
Μέσω αυτού, ανοίγουν τους πνεύμονές μας και μας βοηθούν να αναπνέουμε βαθύτερα και καθαρότερα.
Πέρα όμως από αυτά, τα δύο αυτά υπέροχα δέντρα είναι “Ερυθροποιητικά”.
Αυτό σημαίνει ότι διεγείρουν την τοπική κυκλοφορία και οδηγούν το αίμα στην επιφάνεια του δέρματος. Μέσω αυτού του μηχανισμού, κινητοποιούν και αποστραγγίζουν τα μεταβολικά απόβλητα που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια υπερβολικού κρύου και υγρασίας.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η συσσώρευση πυροδοτεί τη φλεγμονώδη απόκριση και οδηγεί σε πόνο στις αρθρώσεις και στο μυοσκελετικό σύστημα. Βελτιώνοντας την κυκλοφορία και οδηγώντας το αίμα στην περιοχή, αποστραγγίζουν τις συσσωρεύσεις των μεταβολικών αποβλήτων, μειώνοντας έτσι τη φλεγμονή και τον πόνο.
Τρόφιμα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος και την οξυγόνωση του οργανισμού
Τα υπέροχα αειθαλή αυτά δέντρα έχουν μια πλούσια παράδοση τοπικής χρήσης και μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Σύμφωνα με τις Φινλανδικές παραδόσεις, τα αιθέρια έλαια τους, τοποθετούνται στη σάουνα για να διαχέουν τις φαρμακευτικές και αρωματικές τους ενώσεις. Αυτό το κάνω και εγώ με τη σάουνα χρησιμοποιώντας αιθέρια έλαια από πεύκο, έλατο η ευκάλυπτο.
Υπάρχει επίσης η παραδοσιακή πρακτική να χτυπάνε τα πράσινα αρωματικά μέρη στο δέρμα για να τονωθεί η ροή του αίματος, παρόμοια με τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα φύλλα τσουκνίδας.
Η μέθοδος της αρωματοθεραπείας είναι μια εργασία που αγαπούμε ιδιαίτερα.
Απλά προσθέτουμε λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου πεύκου ή ελάτου σε ένα διαχυτή, κεραμικό ή ηλεκτρικό και το σπίτι μας γεμίζει ορεινό δασώδη αέρα.
Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε τη κλασική μέθοδο της κατσαρόλας.
Για αυτό, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να γεμίσουμε μια κατσαρόλα με νερό, να την τοποθετήσουμε στην εστία και να προσθέσουμε ένα μάτσο φρέσκες βελόνες ελάτου η πεύκου. Καθώς το νερό βράζει, το σπίτι μας θα γεμίσει με θεραπευτικούς υδρατμούς.
Αυτό προσθέτει υγρασία στον ξηρό αέρα του χειμώνα και διαχέει το άρωμα τους για να κάνει το σπίτι μας να μυρίζει υπέροχα, ενώ προσθέτει επίσης τις φαρμακευτικές ιδιότητες των πτητικών ελαίων για να βοηθήσει στην πρόληψη των αναπνευστικών ασθενειών.
Τέλος, μπορούμε να παρασκευάσουμε ένα έλαιο με έγχυση βελόνων πεύκου και ελάτου,
το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως βάση για αντιφλεγμονώδη και αναλγητικά ιάματα. Αυτό είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο για τον πόνο στις αρθρώσεις λόγω των ερυθροποιητικών και αναλγητικών ιδιοτήτων του.
Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να γεμίσουμε με βελόνες πεύκου ή έλατου ένα βάζο και να συμπληρώσουμε ως επάνω με ένα καλό ελαιόλαδο. Αφού το αποθηκεύουμε σε μέρος ζεστό και σκοτεινό μετά από 6 εβδομάδες θα είναι έτοιμο.
Αν βάλουμε και μπουμπούκια λεύκας παράλληλα θα είναι μια εξαιρετική επιλογή λόγω των υψηλών επιπέδων τους σε σαλικυλικά και συνδυάζονται τέλεια με πεύκο και έλατο.
Μπορούμε για όσους γνωρίζουν να φτιάξουμε μια εξαιρετική αναπνευστική κεραλοιφή που μπορούμε να τρίβουμε στο στήθος και την πλάτη κατά τη διάρκεια του Χειμώνα.
Τα αειθαλή δέντρα, με τα κατάφυτα κλαδιά και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, στέκονται ψηλά και δυνατά. Οι βελόνες, ο φλοιός και ο χυμός τους έχουν χρησιμοποιηθεί για αιώνες για τη θεραπεία πολλών παθήσεων.
Από την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος μέχρι τη μείωση της φλεγμονής και τη βελτίωση της αναπνευστικής υγείας, τα ιατρικά οφέλη αυτών των μεγαλοπρεπών δέντρων είναι τεράστια και αποτελούν ένα τέλειο χειμωνιάτικο φάρμακο για τους σκοτεινούς και κρύους μήνες.
