Τι δυσκολεύει τα παιδιά να κάνουν φίλους
Τα συμπτώματα μιας συγκεκριμένης νευροαναπτυξιακής διαταραχής φαίνεται πως αυξάνουν τον κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης στην παιδική ηλικία, όπως διαπίστωσε νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο JAACAP Open. Η έρευνα, με επικεφαλής το Κέντρο Κοινωνικής, Γενετικής & Αναπτυξιακής Ψυχιατρικής (SGDP) του King’s College διερεύνησε τις συσχετίσεις μεταξύ των συμπτωμάτων της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και της κοινωνικής απομόνωσης στην παιδική ηλικία, διαπιστώνοντας τελικά ότι τα παιδιά που παρουσιάζουν αυξημένη υπερκινητικότητα ή παρορμητισμό αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να βιώσουν κοινωνική απομόνωση καθώς μεγαλώνουν.
Αξιοποιώντας δεδομένα από τη Διαχρονική Μελέτη Διδύμων Περιβαλλοντικού Κινδύνου (E-Risk), οι ερευνητές μέτρησαν στοιχεία κοινωνικής απομόνωσης και συμπτώματα ΔΕΠΥ που ανέφεραν οι μητέρες και οι δάσκαλοι σε 2.232 παιδιά ηλικίας 5, 7, 10 και 12 ετών από τη Βρετανία. Οι μελετητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που εμφάνιζαν συμπτώματα ΔΕΠΥ αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν περιθωριοποίηση σε μεταγενέστερη φάση της παιδικής τους ηλικίας.
Διερευνώντας ξεχωριστά τα διαφορετικά συμπτώματα ΔΕΠΥ, ανακάλυψαν ότι η κοινωνική απομόνωση ήταν πιο πιθανή στα παιδιά που εμφάνιζαν υπερκινητικότητα. Αντίθετα, τα συμπτώματα της ελλειμματικής προσοχής από μόνα τους δεν συνδέονταν με φαινόμενα περιθωριοποίησης.
Η Katherine Thompson, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Αξιοποιώντας τα δεδομένα μιας μεγάλης διαχρονικής μελέτης, διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά που εμφάνισαν συμπτώματα ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία -ιδιαίτερα υπερκινητικότητα ή παρορμητισμό- είχαν περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν κοινωνική απομόνωση αργότερα. Η αρνητική αλληλεπίδραση με τους συνομηλίκους μπορεί να οδηγήσει αυτά τα παιδιά σε περιθωριοποίηση, απόρριψη, μοναξιά και, τελικά, απομόνωση.
Η προσπάθεια καταπολέμησης των αρνητικών προκαταλήψεων γύρω από τη νευροποικιλομορφία θα βοηθούσε να μειωθούν τα περιστατικά κοινωνικής απομόνωσης αυτών των παιδιών. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι όσοι σχετίζονται με παιδιά -γονείς, δάσκαλοι κτλ- θα πρέπει να είναι παρατηρητικοί, αναζητώντας συμπτώματα ΔΕΠΥ στα παιδιά που περιθωριοποιούνται από τους συνομηλίκους τους. Παράλληλα, θα ήταν χρήσιμο να διαμορφωθούν εξειδικευμένες παρεμβάσεις, οι οποίες θα στοχεύουν στην αύξηση της κοινωνικής συμμετοχής και στην άμβλυνση των κοινωνικών προκλήσεων».
«Η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά με συμπτώματα ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύονται να επιδείξουν κοινωνική συμπεριφορά και να δημιουργήσουν φιλίες. Αυτές οι κοινωνικές δυσκολίες μπορεί να είναι επιζήμιες για πολλές μορφές σωματικής και ψυχικής υγείας. Η μελέτη υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να ενισχυθεί η κοινωνική υποστήριξη και η ένταξη των παιδιών με ΔΕΠΥ, ιδιαίτερα σε σχολικά περιβάλλοντα», συμπλήρωσε η Louise Arseneault, καθηγήτρια αναπτυξιακής ψυχολογίας στο Κέντρο SGDP και κύρια συντάκτρια της μελέτης.