Tρώμε κρέας «ντοπαρισμένο» με Αντιβιοτικά – Έρευνα Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Σούπερ βακτηρίδια τα οποία δυνάμωσαν «τρώγοντας» αντιβιοτικά απειλούν την υγεία μας!
Οι επιστήμονες ανέλυσαν 428 ακατέργαστα δείγματα ωμού κρέατος (αρνί, κατσίκι, χοιρινό, βόειο και κοτόπουλο). Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που απομονώθηκαν εξετάστηκαν ως προς την ευαισθησία τους σε 19 κοινά αντιβιοτικά που χορηγούνται σε ανθρώπους.
Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε (Ιανουάριος 2011) στο έγκριτο αμερικανικό επιστημονικό έντυπο Foodborne Pathogens and Disease καταδεικνύει ότι τα παραγωγικά ζώα στη χώρα μας -και όχι μόνον- «ντοπάρονται» με μεγάλες ποσότητες αντιβιοτικών με συνέπεια ορισμένα στελέχη βακτηρίων να έχουν γίνει ιδιαιτέρως ανθεκτικά στα συγκεκριμένα φάρμακα.
Ερευνητές του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων συνέλεξαν δείγματα κρέατος ή κρεατοσκευασμάτων από σούπερ μάρκετ, εστιατόρια και καταστήματα πώλησης ντόπιων τροφίμων στη Βορειοδυτική Ελλάδα και βρήκαν ότι το κρέας αν δεν μαγειρευτεί σωστά μπορεί να αποτελεί μια πηγή ανθεκτικών βακτηριδίων, τα οποία θα μπορούσαν να απειλήσουν, μέσω της τροφικής αλυσίδας, την υγεία μας.
Ο κίνδυνος, σύμφωνα με την επιστημονική υπεύθυνη της μελέτης αναπληρώτρια καθηγήτρια κυρία Χρυσάνθη Παπαδοπούλου είναι να προσβληθεί ο καταναλωτής από σταφυλόκοκκο, εντεροβακτηρίδιο, σαλμονέλα ή άλλον παθογόνο μικροοργανισμό και να μην υπάρχει αντιβιοτικό για να αντιμετωπίσει τη μόλυνση, καθώς τα στελέχη των βακτηρίων έχουν γίνει πια ιδιαίτερα ανθεκτικά.
Ειδικότερα, οι επιστήμονες, σε μια περίοδο τριών ετών, ανέλυσαν 428 ακατέργαστα δείγματα ωμού κρέατος (αρνί, κατσίκι, χοιρινό, βόειο και κοτόπουλο) καθώς και επεξεργασμένα δείγματα τροφίμων ζωικής προέλευσης (π.χ. φιλέτα γαλοπούλας, σαλάμι,, κιμά από γέμιση φαγητών και φέτες ψητού μοσχαριού).
Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που απομονώθηκαν από τα ανεπεξέργαστα δείγματα εξετάστηκαν ως προς την ευαισθησία τους σε 19 κοινά αντιβιοτικά που χορηγούνται σε ανθρώπους.
Η Αμερικανική Εταιρεία Μικροβιολογίας σε έκθεσή της αναφέρει ότι η «μάχη ενάντια στην αντίσταση των βακτηρίων στα αντιβιοτικά είναι ένας πόλεμος που δεν πρόκειται να νικήσουμε ποτέ»
Συνολικά απομονώθηκαν 157 στελέχη κολοβακτηριδίου (Escherichia coli), 25 γερσίνια (Yersinia enterocolitica), 57 σταφυλόκοκκου (Staphylococcus aureus), 57 εντεροκόκκου (Enterococcus spp.), 4 σαλμονελλών (Salmonella spp) και 3 καμπυλοβακτηριδίου (Campylobacter jejuni).
Από αυτά, πολύ μικρό ποσοστό βρέθηκε ευαίσθητο στα αντιβιοτικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσα στελέχη κολοβακτηριδίου (E. Coli) απομονώθηκαν σε κοτόπουλα είχαν υψηλή αντίσταση ακόμη και στα πιο ισχυρά όπλα που διαθέτει αυτή τη στιγμή η επιστήμη όπως είναι η αντιβιοτική ουσία σιπροφλοξασίνη.
Τα στελέχη σταφυλοκόκκου (S. Aureus) από το αιγοπρόβειο κρέας είχε αντίσταση στην κλινδαμυκίνη ενώ από το χοιρινό στην ουσία σιπροφλοξασίνη. Από τους εντεροκόκκους περισσότεροι από 20% βρέθηκαν ανθεκτικοί στη βανκομυκίνη.
Αντίστοιχα, τα περισσότερα βακτήρια (60%) που απομονώθηκαν στο αιγοπρόβειο κρέας παρουσίασαν αντίσταση στη νιτροφουραντοΐνη. Τα βακτήρια από το χοιρινό κρέας αλλά και στο κοτόπουλο είχαν αντίσταση στην τετρακυκλίνη (62.5%) ενώ από το αιγοπρόβειο κρέας στην αμινογλυκοσίδη.
Υψηλή αντίσταση στην αμπικιλλίνη παρατηρήθηκε σε γερσίνιες ενώ όλα τα καμπυλοβακτηρίδια που απομονώθηκαν βρέθηκαν ανθεκτικά τόσο στην αμπικιλλίνη όσο και στις ουσίες κεφαλοθίνη και σεφουροξίμη.
- Παρόμοια αποτελέσματα έχουν βρεθεί και σε άλλες αναπτυγμένες χώρες. Στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (2010), για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, αναφέρονται αντοχές του κολοβακτηριδίου το οποίο απομονώνεται σε κοτόπουλα οι οποίες φθάνουν στο 44% για ορισμένα αντιβιοτικά, ενώ οι αντίστοιχες αντοχές κολοβακτηριδίου από χοιρινά φθάνουν το 68%.
Η ανεξέλεγκτη χορήγηση αντιβιοτικών σε ανθρώπους και ζώα έχει κάνει τα βακτήρια ανθεκτικά. Υπάρχει λύση;
Η Αμερικανική Εταιρεία Μικροβιολογίας σε έκθεσή της αναφέρει ότι “η μάχη ενάντια στην αντίσταση των βακτηρίων στα αντιβιοτικά είναι ένας πόλεμος που δεν πρόκειται να νικήσουμε ποτέ”. Η διαπίστωση αυτή βρίσκει σύμφωνη και την κυρία Παπαδοπούλου.
Όπως αναφέρει «τα βακτήρια έχουν καταπληκτικές ικανότητες προσαρμογής που εμείς δεν τις έχουμε. Έχουν τη δυνατότητα να επιζούν σε ακραίες συνθήκες ζωής και στα πλέον αντίξοα περιβάλλοντα όπου εμείς δεν μπορούμε να επιζήσουμε.
Πιστεύω οτι παρά τις απαγορεύσεις της ΕΕ όσον αφορά την χορήγηση αντιβιοτικών για μη θεραπευτικούς λόγους, ήδη έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ανθεκτικά βακτήρια, τα οποία φυσικά θα συνεχίσουν να… κυκλοφορούν ανάμεσα μας».
Πάντως, πολλές τροφικές μολύνσεις δεν χρήζουν ιδιαίτερης θεραπείας, ωστόσο σε ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού όπως είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατασταλμένοι, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές και να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο.
Tο κρέας αν δεν μαγειρευτεί σωστά μπορεί να αποτελεί μια πηγή ανθεκτικών βακτηριδίων, τα οποία θα μπορούσαν να απειλήσουν, μέσω της τροφικής αλυσίδας, την υγεία μας.
Οδηγίες για σωστή συντήρηση – Μην αφήνετε τα βακτήρια να αναπτυχθούν!
– Αποθηκεύουμε τα πιο ευπαθή τρόφιμα στο κάτω μέρος του ψυγείου που έχει μεγαλύτερη ψύξη.
– Τα πιο ευαίσθητα τρόφιμα είναι ο κιμάς, τα εντόσθια και τα θαλασσινά.
– Στη συντήρηση του ψυγείου η θερμοκρασία πρέπει να ρυθμίζεται μεταξύ +2 βαθμούς Κελσίου και + 4 βαθμούς Κελσίου
– Στην κατάψυξη η θερμοκρασία πρέπει να είναι στους -18 βαθμούς Κελσίου.
– Το φαγητό πρέπει να μπαίνει στο ψυγείο το αργότερο μία ώρα μετά το μαγείρεμα το καλοκαίρι και δύο ώρες μετά τον χειμώνα.- Ωμά τρόφιμα ζωικής προέλευσης δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με τρόφιμα που θα καταναλωθούν ωμά ή είναι ήδη μαγειρεμένα.
