Ιδιαίτερα αυξημένος είναι ο κίνδυνος καρκίνου και θανάτου για όσους καταναλώνουν πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα και μάλιστα ο κίνδυνος είναι ιδιαίτερα αυξημένος για γυναικολογικούς καρκίνους.
Αυτό δείχνει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα για την πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα αξιολόγηση όσον αφορά τη σχέση ανάμεσα στα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα και τους καρκίνους.
Τέτοια τρόφιμα είναι όσα έχουν υποστεί σημαντική επεξεργασία κατά την παραγωγή τους, όπως ποτά με ανθρακικό, συσκευασμένα ψωμιά, έτοιμα φαγητά, δημητριακά κ.α. Συχνά τέτοια προϊόντα είναι σχετικά φθηνά, βολικά στην κατανάλωση και προωθούνται μέσω ισχυρού μάρκετινγκ. Παράλληλα όμως έχουν συνήθως μεγαλύτερη ποσότητα αλατιού, λιπών, ζάχαρης, τεχνητών προσθετικών και άλλων ουσιών. Άλλες μελέτες έχουν συσχετίσει αυτές τις τροφές με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις κ.α.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, σε συνεργασία με επιστήμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) και των πανεπιστημίων του Σάο Πάολο (Βραζιλία) και Nova Λισαβόνας (Πορτογαλία), οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό eClinical Medicine, ανέλυσαν στοιχεία για περίπου 198.000 άτομα 40-69 ετών, η υγεία των οποίων παρακολουθήθηκε σε βάθος δεκαετίας, ειδικότερα αναφορικά με τη διάγνωση 34 διαφορετικών καρκίνων και της πιθανότητας θανάτου από αυτούς. Στη διάρκεια της μελέτης, περίπου 16.000 άνθρωποι εμφάνισαν καρκίνο και 4.000 πέθαναν εξαιτίας του.
Διαπιστώθηκε ότι για κάθε 10% αύξηση στην κατανάλωση πολύ επεξεργασμένων τροφίμων από έναν άνθρωπο, υπήρχε αύξηση 2% στην πιθανότητα γενικά να διαγνωσθεί καρκίνος και 19% ειδικότερα στην πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών. Ακόμη, υπήρχε αύξηση στη θνησιμότητα από καρκίνο κατά 6% γενικά και ειδικότερα κατά 16% από καρκίνο του μαστού και κατά 30% από καρκίνο των ωοθηκών.
Φθηνά με ελκυστικές συσκευασίες
Η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Έστερ Βάμος του Imperial δήλωσε ότι «η νέα μελέτη έρχεται να προστεθεί στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι τα άκρως επεξεργασμένα τρόφιμα είναι πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία, μεταξύ άλλων αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου… Άλλα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η μείωση των πολύ επεξεργασμένων τροφών στη διατροφή μας μπορεί να παρέχει σημαντικά οφέλη για την υγεία. Μελλοντική έρευνα πρέπει να επιβεβαιώσει αυτά τα ευρήματα».
Η κύρια ερευνήτρια δρ Κιάρα Τσανγκ, επίσης του Imperial, ανέφερε ότι «τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα βρίσκονται παντού και προωθούνται έντονα με φθηνές τιμές και ελκυστικές συσκευασίες, προκειμένου να αυξηθεί η κατανάλωσή τους. Αυτό δείχνει ότι το διατροφικό περιβάλλον μας χρειάζεται επειγόντως μεταρρύθμιση για να προστατευθεί ο πληθυσμός από τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχουν προηγουμένως απευθύνει σύσταση για περιορισμό των πολύ επεξεργασμένων τροφίμων στο πλαίσιο μιας πιο υγιεινής διατροφής. Σε αρκετές χώρες, όπως Γαλλία, Καναδά και Βραζιλία, γίνονται προσπάθειες για μείωση της κατανάλωσης αυτών των τροφών.
Οι ερευνητές πρότειναν, μεταξύ άλλων, να υπάρχουν σαφείς προειδοποιητικές σημάνσεις στις συσκευασίες των πολύ επεξεργασμένων τροφίμων, ώστε να προστατευθούν κυρίως τα φτωχότερα νοικοκυριά που είναι πιο ευάλωτα στα φθηνά αλλά και ανθυγιεινά προϊόντα.
Από την άλλη, οι επιστήμονες παραδέχθηκαν ότι η μελέτη παρατήρησής τους δεν αποδεικνύει μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος μεταξύ πολύ επεξεργασμένων τροφών-καρκίνου, αλλά μια συσχέτιση, γι’ αυτό χρειάζεται περισσότερη έρευνα ώστε να αποδειχθεί μια τέτοια σχέση. Πρόσθεσαν ότι ο καρκίνος έχει πια ξεπεράσει την καρδιαγγειακή νόσο ως κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου σε πολλές χώρες υψηλού εισοδήματος.
