Φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου: Τι μας αρρωσταίνει
Απλές παρεμβάσεις, όπως αυτές ορισμένων συνηθειών του τρόπου ζωής μπορούν να εξασφαλίσουν σημαντική προστασία από τον κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονωδών νόσων του εντέρου, υποστηρίζει νέα μελέτη. Σύμφωνα με τα νέα επιστημονικά στοιχεία, που δημοσιεύονται στο Gut, ένας υγιεινός τρόπος ζωής θα μπορούσε να αποτρέψει αναρίθμητες περιπτώσεις ασθενών με ΙΦΝΕ.
Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ) επηρεάζουν εκατομμύρια ενήλικες ανά τον κόσμο, με συμπτώματα που κυμαίνονται από διάρροια και κοιλιακό άλγος έως κράμπες και κόπωση. Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει μεμονωμένους παράγοντες του τρόπου ζωής που σχετίζονται με τα ΙΦΝΕ, αλλά οι ερευνητές ισχυρίζονταν ότι δεν ήταν σε θέση να πουν με βεβαιότητα εάν η υιοθέτηση υγειών συνηθειών μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση νόσων, όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος Crohn.
Έτσι, οι ερευνητές ανέπτυξαν δύο ξεχωριστές λίστες παραγόντων υγείας που πιστεύεται ότι επηρεάζουν τον κίνδυνο ΙΦΝΕ. Η μία λίστα περιελάμβανε ένα σύνολο «τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου» όπως:
Παχυσαρκία (ΔΜΣ ≥ 30)
Κάπνισμα
Χρήση φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη περισσότερες από 2 φορές την εβδομάδα
Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
Χαμηλή ημερήσια πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, φυτικών ινών, ξηρών καρπών και σπόρων
Υψηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος
Η άλλη λίστα ήταν μια λεπτομερής καταγραφή υγειών συνηθειών που αξιολόγησαν οι ερευνητές για να δημιουργήσουν μια «βαθμολογία κινδύνου του τρόπου ζωής» για την πρόκληση ΙΦΝΕ.
Η λίστα αυτή περιελάμβανε συγκεκριμένα:
ΔΜΣ 18,5 – 25
Μηδενικό ιστορικό καπνίσματος
Τακτική σωματική άσκηση
Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ σε 1 ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες
Κατανάλωση τουλάχιστον 8 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως
Περιορισμός της πρόσληψης κόκκινου κρέατος σε λιγότερο από μισή μερίδα την ημέρα
Κατανάλωση ψαριού 2 φορές την εβδομάδα
Κατανάλωση τουλάχιστον 25 γραμμαρίων φυτικών ινών καθημερινά
Κατανάλωση τουλάχιστον μισής μερίδας ξηρών καρπών και σπόρων καθημερινά
Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν εάν ένα σύνολο παραγόντων του τρόπου ζωής θα μπορούσε να προβλέψει εάν οι συμμετέχοντες 3 μεγάλων μελετών στις ΗΠΑ ανέπτυξαν νόσο Crohn ή ελκώδη κολίτιδα. Οι 3 μελέτες παρακολούθησαν, συγκεκριμένα, σχεδόν 290.000 επαγγελματίες γιατρούς για δεκαετίες, καταγράφοντας τις συνήθειες του τρόπου ζωής τους και σημειώνοντας τις ασθένειες που τελικά ανέπτυξαν.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ακόμη και μια χαμηλή βαθμολογία στη λίστα των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου θα μπορούσε να είχε αποτρέψει περίπου 2 στις 5 περιπτώσεις της νόσου Crohn και της ελκώδους κολίτιδας. Ομοίως, η χαμηλή βαθμολογία στους παράγοντες κινδύνου του τρόπου ζωής θα μπορούσε να είχε αποτρέψει το 61% των περιπτώσεων της νόσου Crohn και το 42% των περιπτώσεων ελκώδους κολίτιδας.
«Προς έκπληξή μας, διαπιστώσαμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό περιπτώσεων θα μπορούσε να είχε αποτραπεί με την υιοθέτηση ορισμένων υγιεινών συνηθειών του τρόπου ζωής», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, δρ. Hamed Khalili, γαστρεντερολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές επαλήθευσαν τη θετική επίδραση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, δοκιμάζοντας τα συστήματα βαθμολόγησής τους σε δεδομένα από 3 μεγάλες ευρωπαϊκές μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 480.000 άτομα. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τα προηγούμενα ευρήματά τους.
Όλοι οι παράγοντες του τρόπου ζωής συμβάλλουν στον κίνδυνο των ΙΦΝΕ με διαφορετικούς τρόπους, ξεκαθάρισε ο δρ. Khalili. Ορισμένοι προάγουν τη φλεγμονή, ενώ άλλοι μπορεί να είναι επιβλαβείς για το μικροβίωμα του εντέρου. Ο ίδιος πιστεύει ότι τα νέα ευρήματα έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για τους ηλικιωμένους. «Στους ηλικιωμένους, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν πιθανώς μεγαλύτερο ρόλο από τους γενετικούς παράγοντες», δήλωσε σχετικά.
Αν και αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποφυγή των ΙΦΝΕ, δεν είναι σαφές εάν θα μπορούσαν να βοηθήσουν άτομα που έχουν ήδη αναπτύξει νόσο του Crohn ή κολίτιδα, διευκρίνισε ο δρ. Manasi Agrawal, γαστρεντερολόγος στο Κλινικό Κέντρο Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου Susan and Leonard Feinstein. «Δυστυχώς, δεν έχουμε θεραπεία για τα ΙΦΝΕ. Η λήψη φαρμάκων και η διασφάλιση ότι η φλεγμονή στο έντερο και το σώμα ελέγχεται καλά είναι το πιο σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της υγείας», είπε.