Τα βότανα κατά της ημικρανίας από τον ειδικό
Ο Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος, Νικόλαος Δήμζας, μας δείχνει το δρόμο να αντιμετωπίσουμε το δύσκολο πρόβλημα της ημικρανίας, με όπλο δύο σημαντικά βότανα που αποδεδειγμένα βοηθούν.
Η ημικρανία είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου που με τις γνώσεις που έχουμε μέχρι σήμερα εμφανίζει κληρονομικότητα. Τα γονίδια που ευθύνονται για την κληρονομικότητα της, ουσιαστικά ευαισθητοποιούν τον εγκέφαλο σε ορισμένα εξωτερικά ερεθίσματα και έτσι εμφανίζεται η ημικρανική κρίση. Κυριότερο σύμπτωμα της ημικρανίας είναι ο ισχυρός πονοκέφαλος ο οποίος όμως δεν αφορά όλο το κεφάλι αλλά κατανέμεται σε συγκεκριμένες περιοχές και συχνότερα στο ήμισυ της κεφαλής (ημι-κρανία)
Οι ημικρανικές κρίσεις μπορεί να εμφανίζονται με αύρα ή χωρίς αύρα. Η αύρα θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι πρόδρομα συμπτώματα της ημικρανίας, δηλαδή αυτά που προηγούνται του πόνου.
Η αύρα μπορεί να διαρκέσει και μία ολόκληρη ώρα και τα συμπτώματα που τη χαρακτηρίζουν μπορεί να είναι οπτικά (φωτεινές γραμμές, θάμπος όρασης κ.ά.), αίσθημα μουδιάσματος σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος (π.χ. στο πρόσωπο), διαταραχές της ομιλίας, τάση προς έμετο κ.τλ.
Αντιμετώπιση της ημικρανίας με φυσικό τρόπο
Η αντιμετώπιση της ημικρανίας με αναλγητικά φάρμακα είναι σίγουρα αποτελεσματική, όμως κάποιοι επιλέγουν έναν πιο φυσικό τρόπο με την χρήση ορισμένων βοτάνων. Τα βότανα αυτά είναι κυρίως δύο και έχουν απασχολήσει έντονα την επιστημονική κοινότητα, σε σημείο που να γίνεται αναφορά σε αυτά ακόμη και σε οδηγίες επίσημων επιστημονικών εταιρειών. Τα βότανα αυτά είναι το
Πύρεθρο (Tanacetum parthenium, ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα Χρυσάνθεμα) και ο Πετασίτης (ή Κολοπάνα).
Πύρεθρο
Το πύρεθρο είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται συχνά στην πρόληψη της ημικρανικής κρίσης. Λίγες έρευνες έχουν γίνει για την αποτελεσματικότητα του πύρεθρου στην ημικρανία και τα αποτελέσματά τους είναι συχνά αντιφατικά. Παρ’όλα αυτά, η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας, το συμπεριλαμβάνει στις επίσημες οδηγίες της και υποστηρίζει ότι είναι πολύ πιθανόν να είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπισης της ημικρανίας.
Ο μηχανισμός δράσης του πύρεθρου δεν είναι απολύτως γνωστός. Βέβαια, οι επικρατέστερες θεωρίες υποστηρίζουν πως δρα προλαμβάνοντας τον αγγειόσπασμο (μείωση διαμέτρου αιμοφόρων αγγείων), μειώνοντας τη φλεγμονή και αποτρέποντας την συσσώρευση και τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων.
Παρ’ όλα αυτά η χρήση του δεν είναι εντελώς ακίνδυνη και μπορεί να εμφανιστούν αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι κυριότερες από αυτές προέρχονται από το γαστρεντερικό σύστημα και αφορούν τη ναυτία, τον έμετο, το κοιλιακό άλγος και την διάρροια. Επίσης, η κατανάλωσή του μπορεί να ερεθίσει τον στοματικό βλεννογόνο και να προκαλέσει έλκη, οίδημα και απώλεια της γεύσης. Τέλος, αυξημένη κατανάλωση αυτού του βοτάνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας εάν λαμβάνεται παράλληλα κάποια αντιπηκτική αγωγή, ενώ σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποφεύγεται σε περίοδο κύησης.
Πετασίτης ή Κολοπάνα
Είναι ένα ποώδες φυτό του οποίου τα φύλλα μοιάζουν πολύ με της κολοκυθιάς. Τα φύλλα του θεωρούνται πως έχουν τις καταπραϋντικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ροφήματος μετά από βρασμό. Όπως για το πύρεθρο έτσι και για αυτό το φυτό, η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας υποστηρίζει πως έχει ευεργετική επίδραση έναντι της ημικρανίας.
Βέβαια, τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες στις οποίες βασίστηκε η Ακαδημία για την εξαγωγή αυτού του συμπεράσματος διήρκεσαν περίπου 3 μήνες κατά τους οποίους οι εθελοντές κατανάλωναν ημερησίως 150mg του βοτάνου.
Ο πετασίτης φαίνεται να δρα έναντι την ημικρανίας επιδρώντας σε ορισμένους κυτταρικούς σχηματισμούς που ονομάζονται δίαυλοι ασβεστίου και να εμποδίζει παροδικά την λειτουργία τους. Επίσης, φαίνεται να περιορίζει την παραγωγή ορισμένων ουσιών με φλεγμονώδη δράση που ονομάζονται λευκοτριένια. Έτσι λοιπόν, η αγγειοδιασταλτική και η αντιφλεγμονώδης δράση του αντίστοιχα, πιθανολογείται πως είναι οι κυριότεροι τρόποι με τους οποίους συμβάλλει στην πρόληψη και την ύφεση της ημικρανίας.
Προσοχή θα πρέπει να δίνεται όμως κατά την κατανάλωσή του καθώς ο πετασίτης μπορεί να έχει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορούν μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις να αποβούν απειλητικές για την ζωή. Η πιο επικίνδυνη αφορά την ηπατοτοξική του δράση και αυτός είναι ο λόγος που αρκετές ευρωπαϊκές χώρες επέλεξαν να αποσύρουν από την αγορά το βότανο, αλλά και συμπληρώματα που περιείχαν πετασίτη.
Δήμζας Νικόλαος
Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος
