Νοσοκομειακές λοιμώξεις καλούνται οι λοιμώξεις που εμφανίζονται ως αποτέλεσμα προσβολής από ενδονοσοκομειακά μικρόβια. Η συχνή χρήση ισχυρών αντισηπτικών και αντιβιοτικών στο νοσοκομειακό περιβάλλον έχει ως συνέπεια να ευνοείται η επιβίωση ανθεκτικότερων στελεχών παθογόνων μικροοργανισμών και ισχυρότερων μεταλλάξεων. Ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις: Ένα αυξανόμενης βαρύτητας πρόβλημα
Οι ανθεκτικοί μικροοργανισμοί δεν μπορούν να εξουδετερωθούν εύκολα από το αμυντικό σύστημα του σώματος αλλά και να φονευθούν από αντιβιοτικά στα οποία έχουν συνηθίσει, οπότε πυροδοτούνται σοβαρές φλεγμονές. Ο κίνδυνος προσβολής από νοσοκομειακά μικρόβια στο νοσηλευόμενο κυρίως αυξάνει σημαντικά όταν:
Ο ασθενής νοσηλεύεται σε νοσοκομεία, όπου υπάρχει χαμηλή αναλογία υγειονομικού προσωπικού ανά ασθενή. Έτσι για παράδειγμα όταν αναλογεί 1 νοσηλευτής ανά 10 νοσηλευόμενους, ο κίνδυνος των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι υψηλότερος συγκριτικά με νοσοκομειακές μονάδες όπου έχουμε δύο ασθενείς ανά νοσηλευτή.
Γίνονται επεμβατικές πράξεις κατά την διάρκεια των οποίων λύεται σε μεγάλο βαθμό η συνέχεια του δέρματος ή των βλεννογόνων που αποτελούν φυσιολογικούς προστατευτικούς φραγμούς του σώματος έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών. Η χειρουργική επέμβαση, η διασωλήνωση, η τοποθέτηση ουρολογικού καθετήρα είναι ιατρικές πράξεις υψηλότερου κινδύνου συγκριτικά με την αμιγή τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα.
Αυξάνονται οι ημέρες νοσηλείας. Ο κίνδυνος κατά την διάρκεια μιας 24ωρης εισαγωγής σε νοσοκομείο είναι μικρότερος συγκριτικά με μια πολυήμερη παραμονή λόγω αύξησης της διάρκειας της έκθεσης.
Ο ασθενής νοσηλεύεται σε θαλάμους όπου ο αριθμός των παθογόνων μικροοργανισμών είναι μεγαλύτερος ή η ισχύς τους υψηλότερη. Έτσι ο κίνδυνος προσβολής από ενδονοσοκομειακά μικρόβια είναι μεγαλύτερος σε θαλάμους με πολλούς ασθενείς συγκριτικά με τα μονόκλινα δωμάτια ή σε μονάδες εντατικής θεραπείας συγκριτικά με απλούς θαλάμους κ.ο.κ.
Ο ασθενής νοσηλεύεται σε νοσοκομεία όπου δεν υπάρχει επαρκής ποσότητα υγειονομικού υλικού όπως γάντια, οινόπνευμα, φάρμακα αποστείρωσης χειρουργικού εξοπλισμού κ.λπ. ή υπάρχει ανεπαρκώς καταρτισμένο προσωπικό σχετικά με τον τρόπο χρήσης τους (π.χ. πλύσιμο των χεριών, χρήση της κατάλληλης τεχνικής στην εισαγωγή και διαχείριση καθετήρων).
Ο νοσηλευόμενος πάσχει από υποκείμενη πάθηση που προκαλεί πτώση της δυνάμεως του ανοσοποιητικού συστήματος και μειωμένη αντίσταση σε λοιμώξεις ή είναι ηλικιωμένος ή λαμβάνει ισχυρά αντιβιοτικά που διαταράσσουν την φυσιολογική χλωρίδα του σώματος. Αυτό ισχύει κατεξοχήν στην περίπτωση των φονικών νοσοκομειακών μυκήτων (π.χ. Candida auris).
Οι πιο συχνές νοσοκομειακές λοιμώξεις εκδηλώνονται ως σήψη, πνευμονία, ουρολοίμωξη, γαστρεντερίτιδα, μηνιγγίτιδα και οι αιτίες μπορεί να είναι ιοί, μύκητες ή βακτήρια.
Οι άνθρωποι που έχουν εισαχτεί σε νοσοκομείο πρέπει να ευρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή για μόλυνση από παθογόνους μικροοργανισμούς που συνδέονται με την εισαγωγή τους, έως και ένα μήνα μετά το εξιτήριο ή και περισσότερο σε περίπτωση σημαντικής έκθεσης όπως μεγάλων χειρουργικών επεμβάσεων. Πρέπει να ενημερώνουν άμεσα τον ιατρό σε περίπτωση που παρατηρήσουν στοιχεία φλεγμονής σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος ήτοι ερυθρότητα πρήξιμο πόνο πυρετό ή υποτροπή συμπτωμάτων ή πρωτοεμφανιζόμενα παθολογικά συμπτώματα.
Βασικές αρχές που ο ασθενής πρέπει να τηρεί είναι:
Να μεριμνά για το άριστο επίπεδο των νοσοκομείων που επισκέπτεται, να προτιμά νοσοκομεία με λίγες κλίνες ανά δωμάτιο. Οι ιδανικές νοσηλευτικές συνθήκες είναι τα μονόκλινα δωμάτια
Να επιλέγει νοσοκομεία με υψηλή αναλογία ιατρών-νοσηλευτών ανά ασθενή και επαρκές προσωπικό.
Να τηρεί σχολαστικά τις οδηγίες περιποίησης τραυμάτων μετά τη νοσοκομειακή εισαγωγή και τα χειρουργεία.
Mην αποφεύγει την κατάχρηση αντιβιοτικών.
Να μεριμνά για την άριστη φυσική σας κατάσταση με αποχή από το κάπνισμα, σωστή διατροφή, άριστη ρύθμιση χρόνιων νοσημάτων, αποφυγή καθιστικής ζωής.
