Κοντεύουν περίπου 600 χρόνια (1426) από τότε που Αγαρηνοί πειρατές, εισβάλλοντας στο μοναστήρι των Αμώμων, στον λόφο της Νέας Μάκρης, παλούκωσαν με αναμμένο δαυλό στην κοιλιά τον Άγιο Εφραίμ, ηγούμενο τότε στο ομώνυμο μοναστήρι. Έκτοτε, 6 αιώνες μετά, τα θαύματα του Αγίου Εφραίμ δεν έχουν τέλος για τους πιστούς.
Ποιος ήταν όμως ο Άγιος Εφραίμ που βρίσκεται στις καρδιές των πιστών που περιγράφουν με πίστη τα θαύματα που δέχθηκαν από τον νεοφανή αυτόν άγιο;
Ας ξεκινήσουμε από τους σύγχρονους καιρούς για να πάμε προς τα πίσω στη ζωή του θαυματουργού Αγίου. Η Μονή του Αγίου Εφραίμ στη Νέα Μάκρη είναι ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας έγιναν μεγάλες και βάρβαρες σφαγές, όπου ξεκληρίστηκε το μοναστήρι.
Το 1945 μ.Χ. η μοναχή Μακαρία πήγε στα ερείπια της αρχαίας μονής του Ευαγγελισμού, που ονομαζόταν Σταυροπηγιακή, του Όρους Αμωμών, στο Πεντελικό. Εκεί διαμόρφωσε ένα μικρό κελί και άρχιζε να καθαρίζει τα ερείπια του παλαιού Ναού για να τον ανακατασκευάσει. Συχνά διαλογιζόταν ότι σε εκείνα τα χώματα είχαν ζήσει μοναχοί και προσευχόταν να γνωρίσει ή να της φανερωθεί κάποιος από αυτούς. Μια φωνή, αρχικά σιγανή αλλά που δυνάμωνε στην ψυχή της, της έλεγε: “Σκάψε και θα βρεις αυτό που επιθυμείς”, μέχρι τη στιγμή που της είχε φανερωθεί ένα σημείο στο προαύλιο του μοναστηριού.
Έτσι στις 3 Ιανουαρίου 1950 μ.Χ. ανέθεσε σε έναν εργάτη το σκάψιμο του σημείου που της υποδείκνυε η ίδια η ψυχή της. Αν και ο εργάτης ήταν αρχικά αρνητικός και δεν ήθελε να σκάψει εκεί, τελικά, μετά από εκκλήσεις και προσευχές, πείστηκε και ξεκίνησε. Το σημείο είχε ένα μισογκρεμισμένο τζάκι, τοίχο και πράγματα που καταδείκνυαν ότι εκεί κάποτε υπήρχε κελί μοναχού. Το πρώτο εύρημα ήταν ένα κεφάλι και ο χώρος ανέδυε μια ευωδιά.
«Γονάτισα με ευλάβεια και ασπάστηκα το σκήνωμα του Αγίου και αισθάνθηκα βαθιά την έκταση του μαρτυρίου του. Η ψυχή μου γέμισε από αγαλλίαση, απέκτησα μεγάλο θησαυρό, και παίρνοντας το χώμα με προσοχή έβλεπα την αρμονία του σκηνώματός του, που, αν και τόσους αιώνες μέσα στη γη, δεν είχε αλλοιωθεί», έγραψε τότε η ηγουμένη Μακαρία η οποία έβγαλε όλο το σκήνωμα και το τοποθέτησε σε θυρίδα πάνω από τον τάφο.
Το βράδυ, διαβάζοντας τον Εσπερινό, η Ηγουμένη άκουσε βήματα. Ο ήχος ερχόταν από τον τάφο, αντηχώντας έως την πόρτα της Εκκλησίας. Εκεί πρωτοαντίκρισε τον Άγιο Εφραίμ. Ψηλός, με μάτια μικρά στρογγυλά, με μακριά μαύρα γένια που έφταναν στο λαιμό, ντυμένος με μοναχική αμφίεση. Στο ένα χέρι είχε μια φλόγα και με το άλλο ευλογούσε.
Ζήτησε να τον βγάλουν από αυτήν τη θυρίδα. Την επόμενη κιόλας μέρα η Ηγουμένη καθάρισε τα οστά και τα τοποθέτησε σε μια θυρίδα στο Ιερό του Ναού.
Το ίδιο βράδυ ο Άγιος φανερώθηκε στον ύπνο της, την ευχαρίστησε και της φανέρωσε το όνομά του: Εφραίμ. Το λείψανο του Αγίου Εφραίμ φυλάσσεται εκεί από τότε και καθημερινά εκατοντάδες πιστών το επισκέπτονται ζητώντας από τον Άγιο την ευλογία και τη βοήθειά Του.
Η ζωή του Αγίου Εφραίμ
Ο Άγιος Εφραίμ, κατά κόσμο Κωνσταντίνος Μόρφης, γεννήθηκε στα Τρίκαλα στις 14 Σεπτεμβρίου 1384 μ.Χ. κοντά στον Ληθαίο ποταμό. Έμεινε ορφανός από πατέρα σε μικρή ηλικία μαζί με τα άλλα εφτά αδέλφια του, τη δε φροντίδα τους, ανέλαβε η μητέρα του.
Σε ηλικία 14 ετών, για να αποφύγει τον εξισλαμισμό και τα γενιτσαρικά σώματα, εισήλθε στη σταυροπηγιακή Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου του όρους των Άμωμων (Καθαρών) Αττικής.
Ακολούθησε με ζήλο τον Χριστό και διέπρεψε στο ορός των Άμωμων Αττικής (Περιοχή Νέας Μάκρης). Το 1416 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν και λεηλάτησαν την Αττική και ανάγκασαν το Δούκα των Αθηνών να δηλώσει υποταγή στο Σουλτάνο. Το 1424 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν βίαια στη Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και έσφαξαν όλους τους Πατέρες της Μονής. Ο Άγιος απουσίαζε στη σπηλιά του πάνω στο βουνό για προσευχή και μόλις επέστρεψε αντίκρισε έντρομος τα πτώματα των Πατέρων.
Τον επόμενο χρόνο, την 14η Σεπτεμβρίου 1425 μ.Χ., επανήλθαν οι βάρβαροι και βρήκαν τον Άγιο. Τον συνέλαβαν και άρχισαν τα μαρτύρια του, που τελείωσαν στις 5 Μαΐου 1426 μ.Χ. Τον κρέμασαν ανάποδα σ’ ένα δένδρο, που σώζεται ακόμα, τον κάρφωσαν στα πόδια και το κεφάλι, και τέλος διαπέρασαν με αναμμένο ξύλο το σώμα Του.
Ο Άγιος Εφραίμ γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, στις 3 Ιανουαρίου η εύρεση των τιμίων λειψάνων του και στις 5 Μαΐου το μαρτυρικό του τέλος.
Στα Τρίκαλα πανηγυρίζεται από τον Ιερό Ναό Αγίου Στεφάνου, απέναντι του οποίου, κατά παράδοση, υπήρχε το πατρικό του σπίτι. Το 2011 μ.Χ. το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης κατέταξε τον Όσιο Εφραίμ στο επίσημο ορθόδοξο εορτολόγιο. Η εικόνα του Αγίου Εφραίμ συγκαταλέγεται στις πιο αξιόλογες Βυζαντινές Εικόνες της Ορθοδοξίας.
