«Μισών εφίλει, φιλών επώλει». Μ’ αυτή τη φράση η υμνολογία της Εκκλησίας μας περιγράφει τη στάση του Ιούδα απέναντι στο Χριστό. Μια φράση κοφτή, σύντομη, απλή, που κρύβει πόνο. Το μίσος, το φιλί, η αγοραπωλησία!
Τρεις στάσεις που στην περίπτωση του Ιούδα συναρμόζονται, σε μια ακολουθία τραγωδίας για την ύπαρξη του μαθητή, αλλά και για πολλούς ανθρώπους που βρίσκονται στη θέση του και σήμερα! Το μίσος που εκφράζεται με φίλημα, μια τελείως παράδοξη και αντιφατική συμπεριφορά.
Το φιλί, η κορυφαία απόδειξη της αγάπης, ο τρόπος που κανείς δείχνει ό,τι τον συνδέει με κάποιον! Το μίσος, η κορυφαία απόδειξη της διαστροφής της αγάπης, του πληγωμένου εγωισμού του ανθρώπου, καρπός της αποτυχίας του ανθρώπου να αγαπήσει αληθινά και ενίοτε να τον αγαπήσουν!
Η αγοραπωλησία, ο υποβιβασμός των αισθημάτων σε επίπεδο συναλλαγής, ο άνθρωπος που πουλιέται για να ικανοποιηθεί το συμφέρον του ανθρώπου, τα τριάκοντα αργύρια που δείχνουν την δουλεία του ανθρώπου στο εγώ, στον κακό εαυτό του, στο ψεύτικο! Η σχέση του μαθητή με το διδάσκαλο, όχι σχέση διαφωνίας, αντίθεσης, άλλης άποψης, αλλά ισοπέδωσης και καταστροφής!
Αν ο Ιούδας έμενε στο μίσος για το Χριστό, θα ήταν μια στάση! Ο καθένας θα μπορούσε να την καταλάβει ως προερχόμενη από μια άλλη ματιά της ζωής. Ο Χριστός μιλά για την αγάπη, την προσφορά, τη θυσία, τη μετάνοια!
Ο Ιούδας ζει αυτό το κήρυγμα ως αφορμή για την ικανοποίηση της απληστίας και της φιλαργυρίας του, καθώς εξασφάλιζε το γλωσσόκομον, τα χρήματα που του χρειάζονταν για τον κορεσμό του πάθους του. Όμως, δεν μένει εκεί. Το μίσος του γι’ Αυτόν που ήξερε το πάθος του δεν περιορίστηκε στο αίσθημα.
Πούλησε και το τελευταίο ίχνος αξιοπρέπειας και αντί να φύγει από Εκείνον, με Τον οποίο δεν συμφωνούσε, προτίμησε να Τον καταστρέψει, να Τον πουλήσει, να Τον ανταλλάξει με ένα ασήμαντο ποσό!
Κι έρχεται το φίλημα! Ο αν-αίσθητος εκφράζεται με τον πιο ωραίο τρόπο απεικόνισης του αισθήματος! «Εταίρε, εφ’ ω πάρει», η απάντηση του Χριστού! Αυτή η σιωπηλή πίκρα για το κατάντημα ενός από τους δώδεκα αγαπητούς Του είναι από τις χαρακτηριστικότερες στιγμές του Πάθους! Αυτή η πονεμένη φράση, η αποδοχή του φιλήματος ως τελευταίας, έστω και ψεύτικης, απόδειξης ότι ο άνθρωπος, ακόμη και αυτός που η καρδιά του είναι κλειστή και τυφλωμένη, δεν παύει να είναι εικόνα Θεού, για την οποία ο Χριστός θυσιάστηκε! Αυτό το σιωπηλό δάκρυ του Χριστού γι’ αυτόν που έκλεισε οριστικά την πόρτα της σωτηρίας για τριάκοντα αργύρια, την μεγαλύτερη ψευδαίσθηση ευτυχίας!
Μοιάζουμε καμιά φορά οι άνθρωποι του σήμερα με τον Ιούδα! Ενώ μας έχει αποκαλυφθεί η αλήθεια και η αγάπη του Χριστού, την πουλάμε για τα αργύρια της καταξίωσης, της αποδοχής από τους Φαρισαίους του κόσμου τούτου, για να σβήσει από μέσα μας η φωνή της συνείδησης για την πορεία χωρίς Θεό! Και ενώ ζούμε χωρίς αισθήματα, θεωρούμε πολλές φορές ότι αγαπούμε ή εκφραζόμαστε μ’ εκείνα τα ψεύτικα φιλιά της ηδονής, της υποκρισίας, του δόλου!
Ο Ιησούς μας ατενίζει σιωπηλά! Εκείνη η ματιά του, καθώς περικυκλωμένος από τους εχθρούς Του ετοιμάζεται για την τελική Του πορεία, δείχνει ότι ακόμη και την ύστατη στιγμή, περιμένει από μας κάτι. Όχι την μεταμέλεια, αλλά την μετάνοια! Όχι το μίσος, αλλά την προσφορά! Όχι την ηδονή, αλλά την αγάπη! Όχι το ψεύτικο φίλημα, αλλά το δάκρυ της πόρνης, το μύρο της έμπρακτης επιστροφής, το φιλί της κοινωνίας μαζί Του!
Όχι στο πρόσωπο, με την θρασεία παρρησία του ψεύτη, αλλά στα πόδια, με την ταπείνωση αυτού που αγαπά! Και η σιωπηλή Του πορεία προς το Γολγοθά, θα έχει την παρηγοριά, ότι δεν πέθανε η ελπίδα για μας, ότι έστω και την ύστατη στιγμή το συμφέρον θα μεταμορφωθεί σε στάλες αγάπης και ευγνωμοσύνης προς Αυτόν που μας σώζει! Με την κοινωνία του Σώματος και του Αίματός Του, όπως κοινώνησε ακόμη κι αυτός που κίβδηλα τον φίλησε! Μόνο που για μας η συμμετοχή στον κύκλο Του θα είναι για τη σωτηρία και όχι για την αυτοκαταστροφή!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
