Ο Όσιος Λουκάς ὁ ἐν Στειρίῳ ὄρει ἄσκησας, τιμάται στις 07 Φεβρουαρίου έκαστου έτους από την Εκκλησία.
Οι πρόγονοι του ῾Οσίου Λουκά, ο παππούς και γιαγιά από τον πατέρα του, είχαν γεννηθεί στην Αίγινα, την οποία όμως, όπως και άλλοι πολλοί κάτοικοι του νησιού, αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν, εξαιτίας των πειρατικών επιδρομών των Σαρακηνών, γύρω στα έτη 865-870 μ.Χ. ῎Ετσι, από την Αίγινα κατέφυγαν στην επαρχία του Χρυσού (ή Χρισού, δηλαδή της αρχαίας Κρίσσας) της Φωκίδος και εγκαταστάθηκαν αρχικά στο παράλιο όρος του ᾿Ιωάννου ή του ᾿Ιωαννίτζη επιλεγόμενο.
O όσιος Λουκάς γεννήθηκε το 896 στη Φωκίδα, όπου οι γονείς του είχαν αγοράσει κτήματα και έβοσκαν ζώα. O Λουκάς αφού τελείωσε το σχολείο ανέλαβε την φύλαξη των ζώων του και συγχρόνως ασκούσε επίπονα το σώμα του και την ψυχή του. Όταν πέθαναν οι γονείς του, ο Όσιος Λουκάς μοίρασε όλα τα υπάρχοντα του στους φτωχούς και μετά από πολλές περιπλανήσεις εγκαταστάθηκε οριστικά στο Όρος Στείριον όπου με άλλους μοναχούς έκτισε Μονή, στην οποία λόγω της πνευματικότητάς του και της μεγάλης του φήμης συνέρρεαν πλήθη κόσμου προς οικοδομή και παρηγοριά. Εκοιμήθη οσιακά το 953.
Το Λείψανο του Αγίου βρίσκεται αδιάφθορο στην ὁμώνυμη Μονή Στειρίου Βοιωτίας.
Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στην Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους.
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς Ἑλλάδος τὸ κλέος, καὶ Ὁσίων τὸ καύχημα, καὶ τὸν τοῦ Στειρείου φωστῆρα, καὶ οἰκήτορα ὅσιον, τιμήσωμεν ᾀσμάτων ἐν ὠδαίς, Λουκᾶν τὸν θεοφόρον εὐσεθῶς, τῷ Χριστῷ γὰρ οἰκειούται διαπαντός, τοὺς πίστει ἀνακράζοντας, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πάσιν ἰάματα.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’ Τὴ Ὑπερμάχω.
Ὁ ἐκλεξάμενος Θεὸς πρὸ τοῦ πλασθήναι σε, εἰς εὐαρέστησιν αὐτοῦ, οἲς οἶδε κρίμασι, προσλαβόμενος ἐκ μήτρας καθαγιάζει, καὶ οἰκεῖον ἐαυτοῦ δοῦλον δεικνύει σέ, κατευθύνων σου Λουκᾶ τὰ διαβήματα, ὁ φιλάνθρωπος, ὢ νῦν χαίρων παρίστασαι.
