Το γάλα
Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία διατροφής του πλανήτη μας. Είναι η βασικότερη αναγκαία τροφή για τα βρέφη, μία από τις σπουδαιότερες βάσεις διατροφής των παιδιών και των εφήβων, απαραίτητο συμπλήρωμα για τους ενήλικες και κύρια πρώτη ύλη για την παρασκευή κάθε γαλακτοκομικού προϊόντος.
Επειδή έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, ασβέστιο και ένζυμα αποτελεί μία εξαιρετικής ποιότητος τροφή, που βοηθά στην σωστή μυϊκή και οστική ανάπτυξη, προφυλάσσει από την οστεοπόρωση και τα προβλήματα των δοντιών, βοηθά στην καλύτερη πέψη των τροφών, βοηθά σε προβλήματα στομάχου και στην δημιουργία και διατήρηση καλύτερης ποιότητας δέρματος.
Είναι άλλωστε γνωστά από την ιστορία πολλά παραδείγματα ανθρώπων κάθε κοινωνικής στάθμης, είτε κατ ιδίαν, είτε σε θεραπευτικά κέντρα της εποχής, ή σε «καλλωπιστήρια», που έκαναν λουτρά μέσα σε γάλα, είτε για πρόληψη, είτε για θεραπεία ασθενειών ή για καλλυντικούς σκοπούς.
Είναι γνωστό το παράδειγμα της βασίλισσας της Αιγύπτου Κλεοπάτρας, η οποία καθημερινά έκανε μπάνιο μέσα σε χλιαρό γάλα, για να διατηρήσει την άριστη ποιότητα της επιδερμίδας της.
ΣΥΣΤΑΣΗ
Νερό σε αναλογία 83-87% εντός του οποίου βρίσκονται τα εξής θρεπτικά συστατικά:
Λευκώματα άριστης ποιότητος, εξαιρετικά για την διατροφή. Σημαντικότερα είναι η καζεΐνη και η γαλακτοαλβουμίνη. Πρόκειται για πολύ σημαντικά ζωικά λευκώματα, ιδιαίτερα χρήσιμα για την σωστή ανάπτυξη. Η αναλογία τους στο γάλα είναι περίπου 3,5% (Σ.Σ.: η αναλογία ποικίλει από γάλα σε γάλα, π.χ. άλλη περιεκτικότητα έχει το πρόβειο, άλλη το κατσικίσιο, άλλη το βουβαλίσιο κλπ.)
Γαλακτοζάκχαρο (λακτόζη). Είναι το μόνο είδος σακχάρεως, που δεν ερεθίζει τον πεπτικό σωλήνα. Είναι υπεύθυνο για την υπόγλυκη γεύση του γάλακτος.
Λίπος. Το λίπος στο γάλα βρίσκεται με την μορφή λιποσφαιρίων. Η ποσοτική και η ποιοτική του διακύμανση ποικίλει ανάλογα με την πηγή προελεύσεως του γάλακτος.
Άλατα χλωρίου, νατρίου, ασβεστίου, φωσφόρου.
Λιποδιαλυτές βιταμίνες: Α και D.
Υδατοδιαλυτές βιταμίνες: Νιασίνη (PP), θειαμίνη (Β1) και ριβοφλαβίνη (Β2).
Όλα τα προαναφερθέντα συστατικά ποικίλουν ανάλογα με το είδος του ζώου, τον τρόπο διατροφής του (αν είναι απόλυτα φυσικός ή προέρχεται από ζωοτροφές), την εποχή της βοσκής του (σε περίπτωση ζώων ελευθέρας βοσκής), το υψόμετρο στο οποίο θα βρει την βοσκή του, το είδος της βοσκής, η ποσότητα της υγρασίας της, η ηλικία του ζώου, ο τοκετός.
Το γάλα κάθε ζώου είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη βρώση, αν δεν περάσουν 35-45 24ωρα από την εποχή του τοκετού του. Π.χ.: αν μία κατσίκα γεννήσει σήμερα ο άνθρωπος δεν πρέπει να την αρμέξει για να πιει το γάλα της προτού περάσουν 35-45 εικοσιτετράωρα από σήμερα). Σημαντικότατο, επίσης, ρόλο παίζει ο τρόπος του αρμέγματος.
Σε παλαιότερες έρευνες είχε αναφερθεί πως ο μηχανικός-βιομηχανικός τρόπος αρμέγματος δημιουργεί φλεγμονές και τραύματα στους μαστούς του ζώου και το «στραγγίζει» . Το φυσικό άρμεγμα, με το χέρι, είναι πολύ πιο υγιεινό, δεν τραυματίζει ούτε «στραγγίζει» το ζώο.
Η απόδοση λίτρου γάλακτος ανά ζώο, παρόλο είναι αρκετά μικρότερη όταν γίνεται το άρμεγμα με το χέρι, είναι η καλύτερη τόσο για το ζώο, όσο και για τον άνθρωπο, από άποψη υγείας και των δύο.
Δημήτρης Καλλιμάνης
Βοτανολόγος
