Σέλινο: Θεραπευτικές δράσεις και τρόποι χρήσης
Όνομα: Σέλινο
Επιστημονική ονομασία: Σέλινον το βαρύοσμον – Apium graveolens
Οικογένεια: Σκιαδοφόρα
Περιγραφή
Το σέλινο είναι ένα από τα πιο γνωστά αρωματικά βότανα που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας. Είναι διετές φυτό, με λείο σκουπράσινο βλαστό, γυαλιστερά φύλλα και μικρά ανθάκια. Οι σπόροι του είναι το ίδιο αρωματικοί αλλά πιο πικροί και καυστικοί στη γεύση. Το ύψος του φτάνει τα 90 εκατοστά.
Πολλαπλασιάζεται με σπορά σε θερμοκήπια προς το τέλος του χειμώνα και μετά από 5-7 εβδομάδες, μεταφυτεύεται σε μικρά σακουλάκια. Όταν τα φυτάρια φτάσουν σε ύψος τα 20 εκατοστά περίπου, τότε, φυτεύονται στην τελική τους θέση, προς το τέλος Μαρτίου με αρχές Απριλίου.
Το σέλινο χρειάζεται τακτικό πότισμα, πολύ νερό και ειδικά λιπάσματα ή κοπριά, στο έδαφος που το φιλοξενεί, καθώς επίσης και τακτικό σκάλισμα. Το σέλινο που προέρχεται από την Ευρώπη, προτιμά τα καλά αρδευόμενα οργανικά εδάφη. Σε λιγότερο ιδανικές συνθήκες, τα στελέχη του γίνονται σκληρότερα, πιο στυφά και πικρά.
Σε περιοχές με ήπιο κλίμα ευδοκιμεί ολόκληρο το χρόνο. Τους σπόρους του σέλινου τους συλλέγουμε όταν έχουν ωριμάσει, γύρω στο Σεπτέμβριο ενώ τα φύλλα και τους μίσχους του, οποιαδήποτε στιγμή της καλλιέργειάς του.
Υπάρχουν τρεις βασικές ποικιλίες σέλινου:
Η μία είναι με μεγάλη σαρκώδη ρίζα τη γνωστή σελινόριζα, που καλλιεργείται και τρώγεται ωμή, σαλάτα, σε σούπες και μαγειρεμένη με διάφορους συνδυασμούς.
Η δεύτερη, αποκαλείται και σέλερι. Είναι η πιο γνωστή διεθνώς, με σαρκώδεις μεγάλους μίσχους οι οποίοι τρώγονται είτε ωμοί είτε μαγειρεμένοι. Τα φύλλα της ποικιλίας αυτής, συνήθως δεν καταναλώνονται (έχουν πικρή γεύση).
Η τρίτη είναι αυτή που στην Ελλάδα αποκαλούμε σέλινο. Έχει λεπτούς μίσχους και πλούσιο φύλλωμα. Καλλιεργείται για τα φύλλα της τα οποία τρώγονται είτε ωμά, είτε μαγειρεμένα.
Συστατικά
Το σέλινο περιέχει αιθέριο έλαιο, λίπος, βασσορίνη, κομμιώδη, μαννίτη, θειάφι “οργανικό”, χλωριούχο και νιτρικό κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο, νάτριο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, χαλκό, πυρίτιο και σίδηρο.
Περιέχει επίσης, βιταμίνη Α, Β1, Β2, C, Ε και Κ, Φολικό οξύ, ένα γλυκοσίδιο, κουμαρίνη και πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες όπως φλαβονοειδή, τανίνες, αλκαλοειδή, στερόλες και τριτερπένια.
Ιστορία και Παράδοση
Οι αρχαίοι Έλληνες, όπως και οι Ρωμαίοι, το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική, ενώ συνήθιζαν να προσφέρουν κρασί από σέλινο στους νικητές των αθλητικών αγώνων, ως δείγμα τιμής και ανδρείας.
Επίσης, το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.
Οι Κινέζοι το χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο.
Οι Ινδοί παραδοσιακοί γιατροί πρότειναν το σελινόσπορο ως διουρητικό κατά της κατακράτησης υγρών αλλά και για τη θεραπεία των κρυωμάτων, της γρίπης, της δυσπεψίας, της αρθρίτιδας και ασθενειών του ήπατος και της σπλήνας.
Αναφορές στο σέλινο έχουν γίνει από τον Πλούταρχο, τον Πίνδαρο, τον Πλίνιο και τον Θεόφραστο, καθώς και από τον Διοσκουρίδη.
Το Μεσαίωνα, συνιστούσαν το σέλινο για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, της παχυσαρκίας, της νευρικότητας, διαφόρων μορφών καρκίνου, καθώς και των πόνων της περιόδου.
Σέλινο: Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις
-Οι καρποί του έχουν χωνευτικές ιδιότητες.
-Το φρέσκο φυτό είναι διουρητικό, τονωτικό, ορεκτικό και χωνευτικό.
-Μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ποδάγρας που προκαλείται από την αύξηση του ουρικού οξέος.
-Βοηθάει στη μείωση της χοληστερόλης.
-Ως διουρητικό μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική θεραπεία για την αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων, μειώνοντας θεαματικά την πίεση του αίματος.
-Οι σπόροι του σέλινου μειώνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, βοηθώντας στη ρύθμιση του διαβήτη.
-Κατά των ρευματισμών, των αρθριτικών και της νευροπάθειας.
-Τα φύλλα του είναι αντισκορβουτικά και καθαρτικά των αερίων των εντέρων.
-Εξωτερικά, τα κοπανισμένα φύλλα του είναι επανορθωτικά, στις περιπτώσεις μωλώπων και ελκών.
– Τονώνει το στομάχι και δρα ενάντια στις πέτρες των νεφρών.
-Οι σπόροι του είναι ιδιαίτερα ευεργετικοί για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, όταν συνδέεται με κατάθλιψη. Χρησιμοποιούνται επίσης, σαν αντισηπτικό του ουροποιητικού συστήματος.
-Βοηθά στο αδυνάτισμα.
-Ο χυμός του βοηθά και τονώνει αυτούς που εργάζονται πνευματικά.
-Έχει αντιπυρετικές ιδιότητες.
-Βοηθά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.
-Βοηθά σε παθήσεις του ήπατος και της χολής.
-Βοηθά στο άσθμα και την καταρροή.
-Καταπολεμά τις φλεγμονές.
-Αποτοξινώνει.
-Είναι αποχρεμπτικό και μαλακτικό, κατά της βρογχίτιδας.
-Δρα ενάντια στην κατάθλιψη, ηρεμεί τα νεύρα και προωθεί τον καλό ύπνο.
-Απελευθερώνει τις τοξίνες από τον οργανισμό και κυρίως από τις αρθρώσεις.
-Περιέχει ακετυλενικά, τα οποία αποδεδειγμένα διακόπτουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
-Βοηθά στην καλή λειτουργία της καρδιάς και δρα κατά της αθηρωμάτωσης.
-Έχει αντιβακτηριακές και αντιπαρασιτικές ιδιότητες.
-Συμβάλλει στην καλή υγεία των δοντιών.
-Είναι αφροδισιακό.
Άλλες χρήσεις
-Το σέλινο είναι ένα πολύ δημοφιλές στην μαγειρική. Τόσο το άρωμα όσο και η γεύση του, το καθιστούν εξαιρετικό συμπλήρωμα σε σαλάτες, σούπες και άλλες μαγειρικές συνταγές.
-Οι σπόροι του χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία.
Παρασκευή – Δοσολογία – Συνταγές
-Οι ρίζες του βρασμένες με ζάχαρη είναι κατά της λιθίασης και για εκείνους που εργάζονται πνευματικά.
-Πομάδα από ίσα μέρη μέντας και σέλινου τοποθετημένη στους μαστούς ζεστή, διαλύει την έμφραξή τους.
Διουρητικό σιρόπι
Βράζουμε 3 λίτρα απεσταγμένο νερό + 2 κιλά ζάχαρη + από 100 γραμμάρια ρίζες: σέλινου, σπαραγγιού, άνιθου, μαϊντανού και ρούσκου.
Για τις χιονίστρες
Βράζουμε αρκετό σέλινο σε πολύ νερό και στο νερό αυτό (αρκετά ζεστό) βυθίζουμε τα μέρη που υπάρχουν χιονίστρες. Η βελτίωση είναι άμεση.
Για το ουρικό οξύ
Τρώμε το σέλινο που έχουμε βράσει μέσα σε γάλα.
Έγχυμα σπόρων σέλινου
Ρίξτε 1-2 κ.γ σπόρους σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό και το αφήνετε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Το σουρώνετε και το πίνετε. Το ρόφημα αυτό πρέπει να πίνεται τρεις φορές την ημέρα.
Βάμμα σπόρων
2-4 ml βάμματος, τρεις φορές την ημέρα.
Για το διαβήτη
Φτιάξτε αφέψημα, χρησιμοποιώντας 20-25 γρ. ρίζα σέλινου σε ένα λίτρο νερού και πίνετε ένα φλιτζάνι του τσαγιού την ημέρα.
Για αποτοξίνωση
Βάζουμε στον αποχυμωτή 2-3 κλαράκια σέλινο, 1-2 καρότα και ένα μήλο ή ένα αγγούρι. Εκτός από την αποτοξίνωση, ο χυμός αυτός θα χαρίσει στην επιδερμίδα σας υγεία και λάμψη.
Πολίτικη Σαλάτα
Το σέλινο είναι ένα από τα βασικά συστατικά αυτής της νόστιμης και ιδιαίτερα ωφέλιμης σαλάτας. Σύμμαχος της καρδιάς, κατά του καρκίνου και του διαβήτη, η πολίτικη σαλάτα αξίζει να έχει πάντα μια θέση στο τραπέζι σας.
Ενδιαφέροντα
-Το σέλινο περιέχει αργινίνη – ένα φυσικό αμινοξύ το οποίο διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, όπως το Βιάγκρα. Ωστόσο, σε αντίθεση με το Βιάγκρα, η αργινίνη αυξάνει την αιματική ροή και στην κλειτορίδα, αυξάνοντας την ανταποκρισιμότητα των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων.
-Η ρίζα του σέλινου είναι κάπως δηλητηριώδης, αλλά η ιδιότητα αυτή χάνεται με τη θερμότητα και την αποξήρανση.
-Η κακοσμία του στόματος αντιμετωπίζεται, μασώντας σπόρους σέλινου.
-Το σέλινο περιέχει μια ορμόνη, που έχει ιδιότητες ανάλογες με εκείνες της ινσουλίνης.
-Ερευνητές στις ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι το σέλινο ενισχύει την άμυνα του οργανισμού ενάντια στη νόσο Αλτσχάιμερ και τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια.
-Ξεβγάζοντας τα μαλλιά με νερό μέσα στο οποίο έχουμε βράσει σέλινο, αντιμετωπίζουμε την πιτυρίδα.
-τα φύλλα του σέλινου μπορούμε να τα διατηρήσουμε αποξηραμένα και
ερμητικά κλεισμένα σε σκουρόχρωμα γυάλινα δοχεία για να μην χάνουν το άρωμά τους.
-τους φρέσκους μίσχους και τα φρέσκα φύλλα του μπορούμε να τα διατηρήσουμε σε βαθιά κατάψυξη.
-Μασώντας σπόρους σέλινου, αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα της μέθης.
Προφυλάξεις
-Να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής.
-Να αποφεύγεται η κατάχρηση, καθώς ενδέχεται να επηρεάσει την γαστρεντερική λειτουργία.
-η συχνή χρήση των σπόρων του σέλινου μπορεί να αυξήσει τη φωτοευαισθησία.
-Να αποφεύγεται από ασθενείς με φλεγμονή της κύστης ή τραυματισμούς στα νεφρά.
-Να αποφεύγεται από ασθενείς που χρησιμοποιούν διουρητικά, αντιπηκτικά ή αντισπασμωδικά φάρμακα.
