Σαν σήμερα: 23 χρόνια από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου
Σαν σήμερα πριν 23 χρόνια έφυγε από τη ζωή ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη. Ο θάνατός του προκάλεσε κύμα συγκίνησης σε όλη τη χώρα, και πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στην κηδεία του.
Στις 23 Ιουνίου του 1996 άφησε την τελευταία του πνοή ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες πολιτικούς του περασμένου αιώνα. Τρεις μέρες αργότερα κηδεύτηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών με τιμές εν ενεργεία αρχηγού κράτους. Οι κεντρικοί δρόμοι είχαν κλείσει από νωρίς, στρατιωτικά αγήματα ήταν παραταγμένα έξω από τη Μητρόπολη Αθηνών, ενώ χιλιάδες πολίτες από νωρίς το μεσημέρι εκείνης της ημέρας βρίσκονταν σε κάθε γωνιά της πομπής προκειμένου να αποχαιρετήσουν τον ηγέτης της «Αλλαγής».
Δώδεκα επικήδειοι λόγοι εκφωνήθηκαν, ενώ πλήθος διεθνών πολιτικών προσωπικοτήτων παρέστησαν στην εξόδιο ακολουθία, όπως ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ρούμπιν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Κλάους Χενς, ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Βιμ Κοκ. Ιστορική έχει μείνει η ομιλία του γιου του, Γιώργου Παπανδρέου, με τη φράση «πατέρα, άκουσες τα νέα;» να ορίζει το τέλος μιας εποχής.
Με την ίδρυση του, το ΠΑΣΟΚ επηρέασε σημαντικά την πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Στην ιδρυτική διακήρυξή του, στις «3 του Σεπτέμβρη» του 1974.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου διετέλεσε πρωθυπουργός τις περιόδους 1981-1989 και 1993-1996. Επί ημερών του έγινε η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, ο εκδημοκρατισμός του συνδικαλιστικού κινήματος αλλά και των Ενόπλων Δυνάμεων, η δημιουργία του Εθνικού Συστήματος Υγείας και του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), καθώς και η συνταγματική αναθεώρηση του 1985-1986, η οποία παγίωσε το σύστημα κοινοβουλευτικής εξουσίας που ισχύει έως και σήμερα.
Γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου του 1919 στην Χίο.
Γιος του Γενικού Διοικητή Αιγαίου τότε και μετέπειτα πρωθυπουργού, Γεωργίου Παπανδρέου, και της Σοφίας Μινέικο, κόρη Πολωνού αριστοκράτη. Μεγάλωσε στην Αθήνα και φοίτησε στο Κολλέγιο Αθηνών. Σε ηλικία 15 ετών δημιουργεί το Μαρξιστικό περιοδικό «Ξεκίνημα», δημοσιεύοντας πολλά κείμενα για τον Σοσιαλισμό. Το υπουργείο Παιδείας, ύστερα από παρέμβαση της δεξιάς εφημερίδας «Εστίας», διέταξε ανακρίσεις και οι μαθητές που είχαν παρεκτραπεί, τιμωρήθηκαν με κακή διαγωγή στο ενδεικτικό τους.
Το 1964 εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής με την «Ένωση Κέντρου».
Μετείχε στην κυβέρνηση του πατέρα του ως υπουργός Προεδρίας και αργότερα ως αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού. Την διετία της πολιτικής αστάθειας 1965-67, θα κερδίσει την συμπάθεια των πρώην ΕΑΜιτών και ΕΛΑΣιτών, των οποίων την εμπιστοσύνη δεν έχασε ποτέ. Η ηγεσία της Αριστεράς τον έβλεπε βέβαια καχύποπτα, όπως και ο ίδιος άλλωστε.
Με το ξέσπασμα της δικτατορία θα συλληφθεί αλλά θα αφεθεί ελεύθερος οκτώ μήνες αργότερα, ύστερα από παρέμβαση διανοούμενων και πολιτικών στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Λίντον Τζόνσον. Στις αρχές του 1968 φεύγει από την χώρα και πηγαίνει στην Στοκχόλμη, όπου θα ιδρύσει το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα), που έδρασε αντιδικτατορικά στο εξωτερικό.
Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974, θα ιδρύσει το ΠΑΣΟΚ (Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα). Στις 17 Νοεμβρίου, οδηγεί το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, όπου θα λάβει 13,58% και θα εισέλθει στην Βουλή με 12 βουλευτές. Στην πολιτική του θα ξεκινήσει να επικρατεί η αντιαμερικανική και αντιΝΑΤΟϊκή χροιά.
Το 1977, το ΠΑΣΟΚ θα γίνει αξιωματική αντιπολίτευση λαμβάνοντας ποσοστό 25,34%, εκλέγοντας 93 βουλευτές. Το ΠΑΣΟΚ κατάφερε τελικά να έρθει στην εξουσία το 1981, την «ώρα της αλλαγής», όπως είχε ονομαστεί, λαμβάνοντας ποσοστό που άγγιξε το 48,1%. Η έννοια της «Αλλαγής», βρισκόταν στο γεγονός πως ύστερα από μια μακρά περίοδο δεξιάς κυβέρνησης, την εξουσία πήρε ένα κόμμα που διέπεται από τις αρχές του Σοσιαλισμού. Η προεκλογική εκστρατεία του Α. Παπανδρέου στηρίχτηκε σε συνθήματα όπως «Εδώ και τώρα αλλαγή» και «Η Ελλάδα στους Έλληνες», ενώ ο ίδιος καλλιέργησε το προφίλ του πολιτικού που βρισκόταν σε άμεση επαφή και επικοινωνία με τα λαϊκά στρώματα• συνήθως προσφωνούνταν, από φίλους και αντίπαλους, με το μικρό του όνομα, «Ανδρέας».
Το 1985 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει ξανά τις εκλογές.
Όμως 3 χρόνια αργότερα θα ξεσπάσει το σκάνδαλο Κοσκωτα, στο οποίο κατηγορήθηκαν για ενεργή συμμετοχή στελέχη της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανόμενου και του Ανδρέα Παπανδρέου. Παράλληλά, εκείνη την εποχή θα γνωρίσει την αεροσυνοδό του πρωθυπουργικού αεροσκάφους Δήμητρα Λιάνη και διατηρούσε παράνομη σχέση μαζί της από τον Ιούλιο του 1986, όπως αναφέρουν δημοσιεύματα της εποχής.
Η σχέση τους έγινε ευρέως γνωστή όταν το 1988, ο Ανδρέας Παπανδρέου νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο Χέρφιλντ του Λονδίνου και η Δήμητρα Λιάνη ήταν μαζί του και του συμπαραστάθηκε, φροντίζοντάς τον καθ’ όλη αυτή την περίοδο. Παντρεύτηκαν τον Ιούλιο του 1989, αφού χώρισε πρώτα από την Μαργαρίτα Τσάντ.
Στις εκλογές του 1989 θα ηττηθεί αλλά το ΠΑΣΟΚ θα επιστρέψει στην εξουσία το 1993. Απαλλαγμένος από τις κατηγορίες του σκανδάλου Κοσκωτά, επέστρεψε θριαμβευτής και έλαβε 47%. Όμως η πολιτική ένταση των προηγούμενων χρόνων και η περιπέτεια του σκανδάλου έχουν επιβαρύνει την υγεία του.
Στις 21 Ιουνίου του 1995, θα εισαχθεί στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο εσπευσμένα. Οι πιέσεις που του ασκούνται, τον αναγκάζουν τον Ιανουάριο του 1996 να υπογράψει την παραίτησή του, δηλώνοντας πως τα «τα προβλήματα της χώρας δεν μπορούν να περιμένουν».
Στις 23 Ιουνίου 1996 ο Ανδρέας Παπανδρέου πεθαίνει μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη. Κηδεύεται στις 26 Ιουνίου 1996 στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών με τιμές αρχηγού κράτους. Ο θάνατός του προκάλεσε κύμα συγκίνησης σε όλη τη χώρα.
Κάντε like στη σελίδα μας στο Facebook
