Το μέλλον της Παιδείας υπό τόν σκέπη των Τριών Ιεραρχών
Ζοῦμε σέ μιά ταραγμένη περίοδο πού χαρακτηρίζεται ἀπό ἀμφισβητήσεις,νέους προσδιορισμούς, νέους προσανατολισμούς καί νέες προοπτικές, μέ ἐρεθίσματα τίς νέες προκλήσεις τοῦ αἰώνα πού διανύουμε.
Ἐν ἔτει 2019 μ. Χ. ψάχνουμε νά βροῦμε τόν βηματισμό μᾶς ἀλλά μέ λάθος πυξίδες. Ἀγνοήσαμε τίς παρακαταθῆκες πού ἔχουμε ὡς ἔθνος, ἱστορικές, θρησκευτικές, πολιτιστικές, ἀξιακές καί τώρα διαπιστώνουμε ὅτι εἴμαστε σέ ἕνα ἀδιέξοδο πού οἱ ἴδιοι δημιουργήσαμε, χωρίς αὐτοκριτική καί ἔτσι τρικλίζουμε μέσα στήν ἱστορία σάν τόν ἀσθενή πού εἶναι ζήτημα χρόνου τό πότε θά καταλήξει.
Συντάκτης π. Σπυρίδων Σκουτής
Δέν εἶναι ὁ πρόλογος ἑνός ἀπαισιόδοξου μυθιστορήματος, εἶναι ἡ πραγματικότητα πού οἱ ἴδιοι δημιουργήσαμε σάν ζωγράφοι στό πίνακα τῆς ἱστορίας μᾶς. Ποιό εἶναι τό μέλλον πού καλούμαστε νά διαμορφώσουμε ,ὥστε νά ὁδηγηθεῖ ὁ ἄνθρωπος στόν προορισμό γιά τόν ὁποῖο πλάσθηκε;
Ἕνα βασικό θεμέλιο αὐτῆς τῆς προσπάθειας εἶναι καί ἡ παιδεία. Δυστυχῶς σήμερα ἡ παρεχόμενη παιδεία ἀντί νά πρωταγωνιστεῖ σέ ἀλλαγές πού ἔχουν σκοπό τήν ἐν Χριστῶ ἀναμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου, τή βλέπουμε νά πέφτει θύμα τῶν ποικίλων συμφερόντων, νά αἱμορραγεῖ καί συχνά νά γίνεται παιχνίδι πολιτικῶν ἀντιπαραθέσεων γιά ψηφοθηρικούς λόγους.
Σέ αὐτή τήν πραγματικότητα ἔχουμε νά διαλέξουμε ἀνάμεσα σέ δύο πορεῖες:
Νά προχωρήσουμε μέ ὁδοδείκτη τό ἔνδοξο παρελθόν καί τίς παρακαταθῆκες τῶν Ἁγίων Πατέρων , ἤ νά ἀναλωθοῦμε σέ οὑμανιστικές ἀκρωτηριασμένες προοπτικές πού θά καταλήξουν στόν θάνατο τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι μόνο κοινωνιολογικά, ἀλλά καί ὑπαρξιακά μέσα στήν ἱστορία ;
Μιλᾶμε γιά παιδεία… Τί εἶναι αὐτό πού βιώνουμε σήμερα , τί εἶναι αὐτό πού βλέπουμε; Παιδιά ζαλισμένα…Παιδιά πού δέν μποροῦν νά ἀγαπήσουν καί νά ἀγαπηθοῦν… Παιδιά συναισθηματικά ἀκρωτηριασμένα ἀπό ξερές πληροφορίες καί ἀπατηλές ὑποσχέσεις. ”Σπούδασε τό τάδε ἐπάγγελμα γιά νά βγάζεις καλά λεφτά καί ὅλα εἶναι ἐντάξει.” Παιδιά πού δέν τούς δίνουμε νόημα ὕπαρξης καί ζωῆς , ἀλλά ἕνα πρόσκαιρο νόημα ἄνετου βιοπορισμοῦ μέ γνώμονα “νά ζεῖς ἐσύ καλά καί ἄσε τόν ἄλλον νά πεθάνει.” Παιδιά πού τά βλέπουμε σάν ἀριθμό σέ ἕνα χαρτί ἐλέγχου ἤ ἑνός πτυχίου καί θεωροῦμε ὅτι τά πάντα τελειώνουν ἐκεῖ.
Δυστυχῶς οἱ αὐτοκτονίες τῶν παιδιῶν καί ἡ κατάθλιψη στήν περίοδο τῶν ἐξετάσεων καταδεικνύουν τό πρόβλημα καί αὐτή τήν ἀκατάσχετη αἱμορραγία. Πολλές φορές ζοῦμε μέσα ἀπό τά παιδιά μᾶς καί τά βλέπουμε ὡς μέσο γιά κοινωνική καταξίωση. “Κοίτα τί ἔφτιαξα!!!“ Λέμε καί καμαρώνουμε , βλέποντάς τά τίς περισσότερες φορές μόνο ἐξωτερικά, χωρίς νά ἀναρωτηθοῦμε τί ἔχουν τελικά μέσα στήν καρδιά τούς. Λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, «οὐδαμόθεν τήν διαστροφήν γίνεσθαι τῶν τέκνων, ἀλλ’ ἐκ τῆς περί τά βιωτικά μανίας» δηλαδή, ἀπό τίποτε ἄλλο δέν διαστρέφονται τά παιδιά, παρά ἀπό τήν μανία γιά τά βιοτικά, πού τήν βάζουμε μέσα τούς ἀπό τήν παιδική τούς ἡλικία.
Ἡ γνώση ἔγινε μιά ξερή πληροφορία χωρίς νόημα, χωρίς ἀξία. Ἡ ἐπιστήμη ἀντί νά ὑπηρετεῖ τόν ἄνθρωπο, γίνεται ὅπλο κατά τοῦ συνανθρώπου.
Ἐπιβεβαιώνεται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πού τονίζει « ἡ γάρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου μωρία παρά τῷ θεῷ ἐστίν» ἐνῶ ὁ Πλάτωνας μᾶς βεβαιώνει ὅτι «ἐπιστήμη χωριζομένη ἀρετῆς, πανουργία οὐ σοφία»».
Ἡ Ἐκπαίδευση γίνεται ἕνα ἐργοστάσιο γιά τήν παραγωγή καλῶν προϊόντων καί ὄχι μητέρα μέ στόχο τή διάπλαση καλλιεργημένων καί ἰσορροπημένων ἀνθρώπων, μέ θυσία γιά τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο, ἀντίληψη, βάθος σκέψης , εὐρύτητα πνεύματος, γόνιμο πνεῦμα γιά νέες μαθησιακές θεμελιώσεις. Ἡ καλλιέργεια ὥστε οἱ σπουδές καί τό ἐπάγγελμα νά γίνουν διακονία πρός τόν πλησίον, μετατρέπονται σέ ἕνα ἐγωιστικό κλείσιμο μέ σκοπό τό ἀτομικό κέρδος, πολλές φορές εἰς βάρος τοῦ συνανθρώπου.
Ὁ σύγχρονος δυτικός κόσμος βημάτισε πάνω στήν ρήση «Σκέφτομαι ἄρα ὑπάρχω», ἡ Ἑλληνορθόδοξη παράδοση τό πάει ἀκόμα παραπέρα «Ἀγαπῶ ἄρα ὑπάρχω». Τήν ὕπαρξη μοῦ τήν ὁρίζει ὁ ἄλλος μέσα ἀπό τήν ἀγαπητική σχέση μαζί τοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ σχέση ἐντός τῆς Ἁγίας Τριάδος, αὐτή τήν προοπτική ἔχει ὁ ἄνθρωπος γιά νά ὁλοκληρωθεῖ στό διάβα τῆς ζωῆς τοῦ ὡς Θεούμενο ὅν σέ σχέση μέ τόν Χριστό. Μιά σχέση καθαρά ἐρωτική καί προσωπική.
Γιά τό Δυτικό αὐτό μοντέλο τῆς παιδείας ἔγραφε παλαιότερα πολύ χαρακτηριστικά ὁ Φώτης Κόντογλου, συγκλονιστικά: «Οἱ ψυχές τῶν νέων εἶναι ρημαγμένες ἀπό τά ἄγρια ἔνστικτα, πού τά ἀνεβάσανε στήν ἐπιφάνεια ἀπό τά σκοτεινά τάρταρα τῆς ἀνθρώπινης φύσης, κάποιοι ἐχθροί τοῦ ἀνθρώπου, κάποιοι πνευματικοί ἀνθρωποφάγοι, πού ἀνάμεσα τούς πρωτοστατεῖ ἕνας τρελός λύκος λεγόμενος Νίτσε, μιά μούμια σάν παλιόγρια λεγόμενος Βολταίρος, κάποιος ζοχαδιακός Φρόυντ, κι ἕνα πλῆθος ἀπό τέτοια ὄρνια καί κοράκια καί νυχτερίδες.
Ὅσοι τούς θαυμάζανε, ἅς καμαρώσουνε σήμερα τά φαρμακερά μανιτάρια πού φυτρώσανε μέσα στίς καρδιές καί στίς ψυχές τῆς γαγγραινιασμένης ἀνθρωπότητος». Ἀπέναντι λοιπόν σέ αὐτό τό Δυτικό μοντέλο, τοῦ ὁποίου ἡ καρποφορία εἶναι πλέον ἐμφανής στή συμπεριφορά τῶν νέων μᾶς, ἀρχίζουμε ὅλοι καί προβληματιζόμαστε.
Ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται: Ὁ Ἑλληνορωμαϊκός κόσμος εἶχε παρακμάσει καί ὑπῆρχαν καί τότε παρόμοια φαινόμενα, τήν ἐποχή πού ζοῦσαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στό γνωστό τοῦ ἔργο «Περί κενοδοξίας καί ἀνατροφῆς τῶν τέκνων», μᾶς παρουσιάζει ἀκριβῶς ποιά ἦταν ἡ παιδευτική κατάσταση τῶν χρόνων τοῦ. Εἶχε προχωρήσει ὁ ἐκχριστιανισμός ἀλλά ἐξακολουθοῦσε ἡ παλαιά παιδευτική ἀντίληψη, ἡ ρωμαϊκή. Ἡ διαφθορά ἐξακολουθοῦσε νά ὑπάρχει ἀκόμη καί μέσα στή χριστιανική κοινωνία, ἐνῶ βέβαια ἕνα μεγάλο μέρος τοῦ πληθυσμοῦ ἐξακολουθοῦσε νά εἶναι εἰδωλολάτρες.
Μᾶς λέει, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στό ἔργο αὐτό, ὅτι στή κοινωνική νοοτροπία τῆς ἐποχῆς ἐκείνης κυριαρχοῦσαν τρεῖς ἔρωτες: ὁ ἔρωτας τῆς δόξας, ὁ ἔρωτας τῶν χρημάτων καί ὁ ἔρωτας τῶν ἁμαρτωλῶν ἡδονῶν. Παρουσιάζει μία εἰκόνα τῆς δικῆς τοῦ παρακμιακῆς ἐποχῆς, ἡ ὁποία δέν διαφέρει καθόλου ἀπό τή σημερινή πραγματικότητα. Ὅταν λέει, οἱ γονεῖς παροτρύνουν τά παιδιά τούς γιά νά σπουδάσουν καί νά μάθουν γράμματα, δέν τούς λένε πρέπει νά γίνεις καί καλός ἄνθρωπος, νά ἔχεις ἁγιότητα, νά ἔχεις ἀρετή, νά γίνεις ἀγαθός, ἀλλά τούς λένε, πρέπει νά τελειώσεις τό σχολεῖο, νά πάρεις δίπλωμα, νά πάρεις μιά καλή θέση, νά παντρευτεῖς, νά πάρεις μιά πλούσια νύφη, νά ἔχεις χρήματα νά διασκεδάζεις, νά γίνεις ὑπουργός, νά πᾶς κοντά στό βασιλιά… Καί τό χειρότερο εἶναι, λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὅτι ἐκτός τοῦ ὅτι ὑπέθαλπαν ἔτσι στά παιδιά τούς τήν τάση πρός τήν δόξα καί τόν πλοῦτο, ἔσπρωχναν τότε ὅπως τά σπρώχνουν καί τώρα, ἀκόμη καί στίς ἔκλυτες ἡδονές.
Καί ὅπως ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀγανάκτησε γιά τήν τότε κατάσταση,ἔτσι πρέπει κι ἐμεῖς ἐπιτέλους νά ἀγανακτήσουμε· τό ἀναφέρω αὐτό, διότι ἔτσι κατόρθωσαν τότε οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες καί ὅλοι οἱ ἄλλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας αὐτόν τόν παρηκμασμένο κόσμο νά τόν ἀλλάξουν καί νά ἐμφανιστοῦν ἅγιοι, ὅσιοι, ἁγνοί νέοι.
Σήμερα δυστυχῶς τό δυτικό μοντέλο παιδείας πού ἐπικράτησε, ξέφυγε πλέον, ἐξαιτίας τῆς ἀθεΐας καί τοῦ ὑποτιθέμενου Διαφωτισμοῦ, καί ἔγινε ἕνα ζωῶδες, ὑλιστικό καί ἡδονιστικό μοντέλο παιδείας.
Μπορεῖ ἡ ἀσθένεια νά εἶναι βαριά ἀλλά ὑπάρχει θεραπεία. Τό μέλλον θά εἶναι λαμπρό ἄν ρίξουμε μιά ματιά στό παρελθόν ὥστε νά ἀκολουθήσουμε τό φῶς πού ἤδη λάμπει μέσα ἀπό τούς Τρεῖς μεγίστους Φωστῆρες τῆς Τρισηλίου Θεότητος πού ἑορτάζουμε σήμερα.
Ἅς δοῦμε τά θεμέλια τοῦ μέλλοντος τῆς Παιδείας μέσα ἀπό τούς Τρεῖς Ἱεράρχες:
Νά βροῦμε τίς ἰσορροπίες μᾶς σέ σχέση μέ τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο. Νά βροῦμε τό Ὀρθόδοξο ἦθος τῆς παραδόσεως πού χάσαμε. Ὄχι μέ τήν ἔννοια τῆς Θρησκειοποίησης ἀλλά μέ τήν ἔννοια τῆς ὑπάρξεως. Σχέση μέ τόν Χριστό σημαίνει ἀνεβαίνω στόν σταυρό γιά τόν ἄλλον. Παίρνω τήν ἀρρώστια τοῦ ἄλλου καί τοῦ δίνω τήν ὑγεία μοῦ. Νά χαθῶ ἐγώ γιά νά ὑπάρξει ὁ ἄλλος. Αὐτός εἶναι ὁ ἀναγεννημένος ἐν Χριστῶ ἄνθρωπος μέσα ἀπό τά προστάγματα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μᾶς.
Νά ἑστιάσουμε στήν παιδεία μέ κέντρο τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου ὡς κέντρο ὑπάρξεως. O σκοπός τῆς παιδευτικῆς λειτουργίας εἶναι κατά τoν Μ. Βασίλειο «ὁμοιωθῆναι Θεῶ κατά τo δυνατόν ἀνθρώπου φύσει. Ὁμοίωσις δέ οὐκ ἄνευ γνώσεως, ἡ δέ γνῶσις οὐκ ἐκτός διδαγμάτων» (ΡG 32, 69). Σ’ αὐτό τό σημεῖο ἀναδύεται ἡ προβληματική τῆς στοχοθεσίας τῶν ἐκπαιδευτικῶν προγραμματισμῶν.
Ἡ παιδεία κατά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι ἀναζήτηση τῆς Ἀλήθειας καί μύηση σ’ αὐτήν. Αὐτό σημαίνει καί ὁ ἑλληνικός ὅρος φιλοσοφία. Ἡ ζητούμενη δέ σοφία εἶναι κατ’ αὐτούς ὁἸησοῦς Χριστός ὡς ἔνσαρκη Παναλήθεια. Ἡ ἐπιστήμη θεραπεύεται ὡς λειτουργία ψηλάφησης τῶν θείων ἐνεργειῶν μέσα στήν Κτίση. Οἱ τέχνες ἀσκοῦνται ὡς πραγμάτωση τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου καί ἀλληλοδιακονία. Ἡ ζήτηση τῆς Ἀλήθειας (φιλοσοφία), ἡ ἀγάπη γιά τό ὡραῖο (φίλο-καλία), ἡ θεραπεία τοῦ δικαίου, ἀστασίαστα συστατικά τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, καταφάσκονται ἀπό τούς Πατέρες μᾶς καί κυρίως ἀπό τόν Μ. Βασίλειο, πού κατεῖχε σέ ὑπέρτατο βαθμό ὅλες τίς ἐπιστῆμες στήν ἐποχή τοῦ (ΡG 31, 389-392. 416).Τήν εὐγνωμοσύνη τοῦ γιά τήν Ἑλλάδα ὅπου σπούδασε ( Ἀθήνα) καί τήν ἐκτίμηση τοῦ γιά τούς Ἕλληνες πού γρήγορα καί ἀβίαστα δέχθηκαν τόν Χριστιανισμό ἐκφράζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος σέ ἕνα ἐπίγραμμά τοῦ ἀπό τή σειρά «Ἔπη εἰς ἑαυτόν»(3). Μιμούμενος ἀριστοτεχνικά τά ἀρχαιοελληνικά ἐπιγράμματα γράφει: «Ἑλλάδα μοῦ, ἀγαπημένη, ὅπου πέρασα τή νεότητά μοῦ καί ὅσα μέ συγκροτοῦν καί σῶμα μοῦ, σᾶς ἀγαπῶ, διότι προθύμως δοθήκατε στόν Χριστό! »Αὐτό εἶναι τό τελικό κριτήριο γιά κάθε παιδευτικό ἀγαθό πού προσφέρει ἡ ἑλληνική παιδεία, μᾶς λέγει ὁ Ἅγιος. Ἡ ἀναφορά στόν Χριστό, ὁ πνευματικός προσανατολισμός μᾶς πρός τόν ἀληθινό Θεό καί τό Εὐαγγέλιό τοῦ. Ἡ ἑλληνική παιδεία εἶναι ἕνα πολύ χρήσιμο ἐργαλεῖο ἀρκεῖ νά ὁδηγεῖ στήν Χριστιανική ἀγωγή καί νά μή μᾶς ἀποκόπτει ἀπό αὐτή.
Ἡ Εὐρώπη σκότωσε τόν Θεό μέ πράξεις καί ἔργα διακηρύττοντας «Ὁ Θεός εἶναι νεκρός».
Τόν ἔκανε ἀπρόσωπο εἴδωλο ἐκμετάλλευσης καί ἐπεκτατισμοῦ νέου τύπου δικαιωμάτων καί πολιτισμῶν. Σέ αὐτό δείχνουμε νά παρασυρόμαστε καί ἐμεῖς μέ μιά ἐπιστροφή στά εἴδωλα. Ἕνας Θεός πού δέν ἔχει καμία σχέση μέ τήν ἀγάπη , τόν ἄνθρωπο καί τόν Κόσμο. Καί ξαφνικά ὁ Δυτικός πολιτισμός ἀποφάσισε καί θυμήθηκε τόν Θεό μέσα ἀπό τά ἀνθρώπινα δικαιώματα καί ἐρωτεύτηκε τόν Θεό τοῦ Ἰσλάμ. Δυστυχῶς ὅμως ὅπως βλέπουμε αὐτός ὁ γάμος καταλήγει σέ τραγωδία κάθε λεπτό. Ἅς γκρεμίσουμε ὅλους αὐτούς τούς ψεύτικους θεούς καί τά εἴδωλα σάν ἄλλος Μωυσῆς, καί ἅς βάλουμε ὡς κέντρο τῆς Παιδείας τήν ἐν Χριστῶ διαπαιδαγώγηση. Διότι πάνω σέ αὐτές τίς ράγες τῆς παραδόσεως ὁ ἄνθρωπος θά μπορέσει μέ ἀσφάλεια νά προχωρήσει στήν πληρότητά τοῦ πού εἶναι ἡ Κατά χάριν Θέωση, ὥστε νά γίνει φιλόθεος καί φιλάδελφος.
Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ὅταν μιλοῦν γιά Θεοκεντρική (Μήν σᾶς τρομάζει ἡ λέξη) παιδεία δέν ἀοριστολογοῦν. Μέ κέντρο τήν ένσαρκο Χριστοῦ παρουσία οἱ Ἐπιστῆμες, ἡ γνώση, οἱ Κοινωνίες παίρνουν ἄλλες μορφές :θυσιαστικές, ἀγαπητικές, μορφές διακονίας καί ἐλεημοσύνης. Τά παραδείγματα εἶναι πολλά μέσα ἀπό τά συναξάρια τῆς Ἐκκλησίας. Ἅγιοι γιατροί, δικηγόροι, μάγειρες, κηπουροί, αὐτοκράτορες, δέν κράτησαν τίποτα γιά τόν ἑαυτό τούς. Γιά αὐτούς ζωή καί γνώση ἦταν ἡ ἀγάπη καί ἡ θυσία γιά τόν ἄλλον μέ κέντρο τήν σχέση μέ τόν Χριστό.
Οἱ Ἅγιοι κράτησαν τήν παγκόσμια γλώσσα, τά Ἀρχαία μᾶς Ἑλληνικά. Αὐτή τήν ζωντανή γλώσσα ὅλου τοῦ κόσμου ἡ Ἐκκλησία τήν ἔχει κορωνίδα. Τή γλώσσα τῶν πολιτισμῶν, τῆς τεχνολογίας, τῆς Θεογνωσίας ἐμεῖς τήν ὀνομάζουμε νεκρή καί μέσα σέ αὐτή τήν θανάσιμη δυσωδία δυστυχῶς αὐτοκτονοῦμε.
Στή Ρωσία γίνεται βασική ξένη γλώσσα καί ἐμεῖς θέλουμε νά τήν ἀποκαλοῦμε νεκρή, μᾶλλον ἐπειδή ἀγαπήσαμε περισσότερο τά Greeklish.
Ἀκούγεται πολλές φορές τά τελευταία χρόνια ἡ λέξη προσανατολισμός: Σεξουαλικός, θρησκευτικός, πολιτικός, πολιτισμικός. Oι Πατερές καί οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες μιλοῦν ξεκάθαρα. Τό πρότυπο τῆς ἀνθρωπίνης ὑποστάσεως εἶναι ὁ Χριστός. Αὐτός εἶναι τό πρότυπο , αὐτός εἶναι ὁ προορισμός, αὐτή εἶναι ἡ ἐνσαρκωμένη Ἀλήθεια ὄχι ὡς θρησκευτική εἰκόνα καί ὡς συμβολισμός ἀλλά ὡς Θεός κοινωνούμενος πού δρᾶ μέσα στήν ἱστορία ὡς ἀγάπη , ὡς ἀγκαλιά, ὡς πηγή ὕδατος ζῶντος , ὡς ἄρτος ζωῆς, ὡς γενονός μέ τό Σῶμα τοῦ καί τό Αἷμα τοῦ μέσα στό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Αὐτός εἶναι ὁ προσανατολισμός μᾶς. Τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Ο,τιδήποτε ἄλλο συνιστᾶ ἐκτροπή καί ἀπώλεια στόχου. Ἔχουμε μιά σπουδαία πρόσκληση νά γίνουμε θεούμενοι. Θά πᾶμε ἄραγε στό μεγάλο τραπέζι νά συναντήσουμε τόν Νυμφίο ὥστε νά ὁλοκληρωθοῦμε ὡς ὑπάρξεις; Ἤ θά χορεύουμε στό χάος τῆς φιλαυτίας τόν χορό τοῦ Ζαλόγγου μέ τά γνωστά ἀποτελέσματα ;
Ἡ παιδεία, συνεπῶς, πού καλλιέργησαν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες πού σώζει τήν πεμπτουσία τῆς ἑλληνικῆς καί τῆς ὀρθόδοξης κληρονομιᾶς, εἶναι ἡ παιδεία, πού χρειάζεται καί ἡ Ἑνωμένη Εὐρώπη σήμερα, γιά νά ξαναβρεῖ τά ὑπαρκτικά καί πνευματικά τῆς θεμέλια.
Ὅπως ἐὐστοχότατα ἔχει ἐπισημάνει καί ὁ Ἅγιος π. Ἰουστίνος Πόποβιτς, Σέρβος ὀρθόδοξος Θεολόγος καί πρώην Καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου Βελιγραδίου: «Ἰδού εἰς τί μετεβάλλετο καί τελικῶς μετεβλήθη ἀπό τήν Ἀναγέννησιν ἕως σήμερον ἡ Εὐρώπη. εἰς ἐργαστήριον ρομπότ.
Τό δέ ρομπότ εἶναι ὁ ἀθλιώτερος τύπος ἀνθρώπου. Ὅστις ἔχει ὀφθαλμούς διά νά βλέπη, ἄς ἴδη. Δέν ὑπῆρξεν ἐπί τοῦ πλανήτου ἀθλιώτερος, ἀσχημότερος καί ἀπανθρωπότερος ἄνθρωπος ἀπό τό εὐρωπαϊκό ρομπότ… Ἄνθρωπος χωρίς Θεό καί χωρίς ψυχήν… Ἀφοῦ ἐφόνευσε τόν Θεόν καί τήν ψυχήν μέσα τοῦ ὁ τύπος κάθε εὐρωπαίου ἀνθρώπου… βαθμηδόν αὐτοκτονεῖ. Διότι ἡ αὐτοκτονία εἶναι ὁ ἀναπόφευκτος ἀκόλουθος τῆς Θεοκτονίας».
Κλείνοντας θά ἤθελα νά θέσω κάποια ἐρωτήματα γιά προβληματισμό, ὡς πρός τό μέλλον τῆς παιδείας μᾶς. Τί παιδιά θέλουμε τελικά; Τί κοινωνία θέλουμε νά φτιάξουμε ; Κοινωνία πού θά χαρακτηρίζεται ἀπό ἡδονές σεξουαλικές καί μή ἤ ἀπό γνώση , πνεῦμα, ἀρετή, ἀγάπη , καί θυσία;
Τό πρῶτο ἐργαστήρι τῆς Παιδείας εἶναι ἡ οἰκογένεια. Νά ἀφήσουμε λοιπόν τίς ἀλληλοκατηγορίες καί νά κοιτάξουμε προσεκτικά τόν ἑαυτό μᾶς στόν καθρέφτη τῆς Ἀλήθειας τοῦ Χριστοῦ ὥστε νά βροῦμε τήν πορεία γιά ἕνα ἔνδοξο καί λαμπρό μέλλον. Νά μήν μᾶς ἐνδιαφέρει μόνο ἄν θά βγάλουμε καλούς ἐπιστήμονες ἤ ἀνθρώπους τῆς γνώσης, ἀλλά ἄν τά παιδιά μᾶς θά μπορέσουν νά γίνουν Ἅγιες Μητέρες καί Ἅγιοι Πατεράδες, νά πάρουν τήν εὐθύνη στά χέρια τούς καί νά γράψουν τήν δική τούς Ἱστορία ὄχι μέ πρότυπα πού μυρίζουν ἡδονή, θάνατο καί αὐτοκαταστροφή ἀλλά μέ πρότυπα πού εὐωδιάζουν αἴσθηση ζωῆς αἰωνίου καί αὐτά τά πρότυπα εἶναι οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες πού ἑορτάζουν σήμερα καί γενικῶς ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μᾶς. Νά εὐχηθοῦμε οἱ τρεῖς φωστῆρες τῆς Τρισηλίου θεότητος νά βοηθήσουν μέ τό φῶς τούς νά βρεῖ ὁ κόσμος τόν δρόμο πού ἔχασε καί ἔτσι νά ὁδηγηθοῦμε στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Θά κλείσω μέ μιά φράση τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου πού ὀφείλει νά γίνει ὁ ὕμνος τῆς Παιδείας .«Ἡ παιδεία μετάληψις ἁγιότητος ἐστί».
