«Και ο πολιτισμός είναι δικαίωμα των παιδιών και των νέων» – 20 Νοεμβρίου 2018 – Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού,
και σε συνεργασία με την Προεδρία της Δημοκρατίας και το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ.
Τριάντα περίπου χρόνια μετά την υιοθέτηση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ, τα παιδιά συνεχίζουν να ζουν σε όλο τον κόσμο κάτω από παγκόσμιες απειλές υψηλής έντασης. Φτώχεια και πείνα, πόλεμοι, φυσικές καταστροφές, κοινωνικός αποκλεισμός, μαζικές μετακινήσεις προσφύγων και μεταναστών, διακρίσεις και βαθιές ανισότητες δεν αποτελούν δυστυχώς σπάνια φαινόμενα.
Ο φετινός εορτασμός της Ημέρας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, στις 20 Νοεμβρίου, είναι και για τη χώρα μας σημαντικός, ιδιαίτερα τώρα που βγαίνει από την κρίση, προκειμένου να σχεδιάσουμε και να δεσμευτούμε όλοι, το κράτος, η τοπική αυτοδιοίκηση και οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, σε ένα πολυετές μακροπρόθεσμο εθνικό σχέδιο για το σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών.
Το υπουργείο Πολιτισμού αναγνωρίζει το μερίδιο της δικής του ευθύνης απέναντι στα πολιτισμικά δικαιώματα των παιδιών. Στις μέρες μας οι κοινωνικές ανισότητες και διακρίσεις γίνονται ακόμη πιο σκληρές όταν παίρνουν τη μορφή πολιτισμικών διακρίσεων και στιγματίζουν τα παιδιά μέσα και έξω από το σχολείο. Στο στόχαστρο βρίσκεται κάθε διαφορετικό χαρακτηριστικό, συμπεριφορά, ευαισθησία. Οι διακρίσεις γλώσσας, φυλής, φύλου, χρώματος, θρησκευτικής πεποίθησης, σεξουαλικού προσανατολισμού κάνουν την καθημερινή ζωή πολλών ανηλίκων δυσβάσταχτη.
Απέναντι σε αυτά οφείλουμε να πάρουμε θέση, να μιλήσουμε δυνατά και καθαρά. Οι προκαταλήψεις και τα φαινόμενα λεκτικής και σωματικής βίας δεν αφορούν μόνο τους θύτες και τα θύματα αλλά καθένα και καθεμιά μας.
Στις προκλήσεις των καιρών η θετική απάντηση που έχουμε να αντιτάξουμε είναι η ελεύθερη έκφραση, η συμμετοχικότητα, η συνεργασία, η δημιουργικότητα, η φαντασία, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα και η αλληλεγγύη. Καθώς στις νεαρές ηλικίες συγκροτείται η ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα, είναι σημαντικό το περιβάλλον που δημιουργούμε για τα παιδιά μας να τους προσφέρει ελευθερία γνώμης, κριτική ματιά και υπεύθυνη στάση.
Το παιδί-πολίτης, ένα υπό διαμόρφωση μέλος της δημοκρατικής κοινωνίας, δικαιούται να έχει ισότιμη πρόσβαση στις κοινωνικές διεργασίες, να συμμετέχει και να παίζει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ζωής και του μέλλοντός του.
Έχουμε υποχρέωση να φροντίσουμε και να υποστηρίξουμε ιδιαίτερα τα παιδιά που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά σε κατάσταση φτώχειας, τα παιδιά που εγκαταλείπουν πρώιμα το σχολείο, τα έγκλειστα παιδιά σε ιδρύματα, φυλακές ανηλίκων και κέντρα κράτησης, τα παιδιά με αναπηρίες, τα παιδιά Ρομά, τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες, καθώς και όλες τις άλλες ομάδες που κινδυνεύουν με αποκλεισμό.
Αξίζει να μετατρέψουμε τις σκέψεις μας σε πράξη και να σχεδιάσουμε παρεμβάσεις που θα φέρουν αλλαγές στο λόγο, τις συνειδήσεις και τις καθημερινές κοινωνικο-πολιτισμικές πρακτικές μας.
