Στις 7.00 το πρωί άνοιξαν οι κάλπες για το κρίσιμο δημοψήφισμα στη πΓΔΜ το οποίο θα κρίνει όχι μόνον το μέλλον της χώρας αυτής αλλά και τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Το δημοψήφισμα έχει ως επίκεντρο τη συμφωνία των Πρεσπών αλλά το ερώτημα που τίθεται στους πολίτες της πΓΔΜ δεν αναφέρεται σε αυτήν αλλά εάν επιθυμούν ή όχι η χώρα τους να εισέλθει στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με λίγα λόγια το ερώτημα που τίθεται μέσω του ψηφοδελτίου δεν αναφέρει πουθενά το όνομα «Βόρεια Μακεδονία».
Το αλβανικό στοιχείο προτίθεται να προσέλθει στις κάλπες και να ψηφίσει με ένα συντριπτικό ποσοστό. Το σλαβικό στοιχείο της πΓΔΜ είναι απολύτως διχασμένο και δεν φαίνεται, τουλάχιστον μέχρι και σήμερα, πως θα προσέλθει μαζικά στην κάλπη. Η εθνικιστική αντιπολίτευση δεν προπαγανδίζει το «ΟΧΙ» αλλά την αποχή. Ο λόγος είναι απλός.
Για να έχει ισχύ το δημοψήφισμα, κατά το Σύνταγμα, θα πρέπει η συμμετοχή να αγγίξει και να ξεπεράσει το 50% των εγγεγραμμένων. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να προσέλθουν στις κάλπες τουλάχιστον 903.000 πολίτες της πΓΔΜ έτσι ώστε το δημοψήφισμα να είναι έγκυρο. Στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές ψήφισαν στη FYROM περίπου 1.800.000 πολίτες.
Αυτοί που θα προσέλθουν να ψηφίσουν είναι και εκείνοι που θα ρίξουν δαγκωτό το «ΝΑΙ» μέσα στην κάλπη. Έτσι, ανεξάρτητα από το ποσοστό συμμετοχής, αναμένεται να επικρατήσει το «ΝΑΙ» και μάλιστα με μεγάλο ποσοστό.
Τι θα γίνει όμως εάν η αποχή κινηθεί σε υψηλά επίπεδα; Σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, εάν η συμμετοχή των πολιτών στις κάλπες πλησιάσει ένα 48 – 49% τότε ο Ζόραν Ζάεφ θα φέρει το ζήτημα στη Βουλή και θα αναζητήσει συμμαχίες ώστε να περάσει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις αγνοώντας το ποσοστό συμμετοχής. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι το δημοψήφισμα δεν είναι «αποφασιστικού χαρακτήρα» αλλά «συμβουλευτικού χαρακτήρα». Σύμφωνα με πληροφορίες, υφίσταται μέσα στο κοινοβούλιο ένας ικανός αριθμός βουλευτών της εθνικιστικής αντιπολίτευσης ο οποίος θα κρίνει τους νέους συσχετισμούς στη Βουλή. Ο αριθμός αυτός ξεπερνά τους 11 βουλευτές.
Σε περίπτωση που η συμμετοχή πέσει κάτω από 48 – 49% και πλησιάσει το 40% τότε ο Ζόραν Ζάεφ προτίθεται να κηρύξει πρόωρες εκλογές και εκμεταλλευόμενος τη δυναμική του να λάβει μία καθαρή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει πως το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της διαδικασίας συνταγματικής αλλαγής στη πΓΔΜ θα πάρει παράταση δύο ή τριών μηνών. Δηλαδή, η κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών από την ελληνική Βουλή πια θα πραγματοποιηθεί δύο – τρεις μήνες αργότερα από το προβλεπόμενο (τέλη Ιανουαρίου με Φεβρουάριο). Η κυβέρνηση δηλαδή θα έχει ένα μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο για να κινηθεί όσον αφορά την ημερομηνία διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών στην Ελλάδα.
Είναι προφανές λοιπόν το ενδιαφέρον που επιδεικνύει το ελληνικό πολιτικό σύστημα για τις εξελίξεις που θα προκύψουν στη γειτονική χώρα από τη σημερινή κάλπη.
Στα Σκόπια έχουν συγκεντρωθεί παρατηρητές από όλη την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ καθώς και εκατοντάδες και δημοσιογράφοι και συνεργεία. Καταδεικνύεται με αυτόν τον τρόπο το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας για την τύχη αυτής της μικρής χώρας που βρίσκεται στην καρδιά των δυτικών Βαλκανίων και μία ανάσα από το Κόσοβο, τη Σερβία και την Αλβανία. Με δεδομένη τη ρευστότητα που επικρατεί στα δυτικά Βαλκάνια τον τελευταίο καιρό και τη διαφαινόμενη αλλαγή συνόρων με ανταλλαγή εδαφών μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας, το εγχείρημα της πΓΔΜ αποκτά ιδιαίτερο γεωπολιτικό ενδιαφέρον.
Το Zougla.gr που βρίσκεται στη γειτονική χώρα, πραγματοποίησε άτυπη σφυγμομέτρηση της πρόθεσης των πολιτών στο κέντρο των Σκοπίων, στην εμβληματική γέφυρα της πόλης που ενώνει τα… «μεγαλοπρεπή» αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του πατέρα του, δημιουργήματα του προηγούμενου πρωθυπουργού, η κυβέρνηση του οποίου δεν άφηνε κανένα περιθώριο διαλόγου ή συμβιβασμού με τη χώρα μας.
Χαρακτηριστικό της διάθεσης της κοινής γνώμης των Σκοπίων είναι το γεγονός ότι η σφυγμομέτρηση μας δεν βγάζει σαφές αποτέλεσμα, καθώς οι κάτοικοι στις απαντήσεις τους εμφανίζονται μοιρασμένοι: από την μία, «ναι για να αλλάξει επιτέλους κάτι και να προχωρήσει η χώρα στην Ευρώπη», από την άλλη, «όχι διότι το όνομά μας δεν πρέπει να αλλάξει».
