Η βόμβα έσκασε ευθύς μετά τη λήξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου των ετών 1877 – 1878: ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς εξαφανίστηκε εν μιά νυκτί και μόνη από την πρωτεύουσα ¬ και ταχύπτερος τότε διαδόθηκε η φήμη, στην Αθήνα και στον Πειραιά, πως αυτός ο μοναδικός, αξιαγάπητος άνθρωπος ήταν… Βούλγαρος!
Προφανώς η όχι και τόσο συνήθης αξιοπρέπεια του χαρακτήρα του τον είχε φέρει σε σύγκρουση με τις οθωμανικές αρχές και είχε αναζητήσει καταφύγιο στην Αθήνα.
Μόλις όμως η πατρίδα του απελευθερώθηκε, το 1878, επέστρεψε και έζησε ήρεμα στη Σόφια ¬ όπως λέγεται ¬ ως τον θάνατό του.
Η Αθήνα τού είχε δώσει την ευκαιρία να εκδηλώσει πτυχές του χαρακτήρα του που ίσως και ο ίδιος αγνοούσε. Οσο όμως και αν είχε καταλήξει να αισθάνεται εν πολλοίς περισσότερο Ελληνας από τους Ελληνες, ένιωθε την ανάγκη να ξαναζήσει και να πεθάνει εκεί όπου είχε γεννηθεί ¬ έστω και αν ό,τι ωραιότερο στη ζωή του το είχε βιώσει στη σκιά της Ακρόπολης και κοντά στις παραλίες του Πειραιά!..
Η ΕΙΔΗΣΗ θα αιφνιδιάσει πολλούς!.. Κι όχι τίποτε άλλο, επειδή το όνομα που θ’ αποκαλύψουμε σήμερα ήταν από τα πλέον δημοφιλή και χιλιο-τραγουδισμένα στην Αθήνα – και όχι μόνον.
Πρόκειται για τον Μπάρμπα-Γιάννη Κανατά, που όλοι μας έχουμε συνδέσει με κάποια ενδεχόμενη συναισθηματική ιστορία.
Πριν κάνουμε.λοιπόν, μια αποκάλυψη, ας θυμηθούμε το τραγούδι του Μπαρμπα-Γιάννη Κανατά, που έχει καταγραφεί ως παραδοσιακό τραγούδι:
Μπάρμπα Γιάννη με τις στάμνες
Μπάρμπα Γιάννη με τις στάμνες
Μπάρμπα Γιάννη με τις στάμνες
και με τα σταμνάκια σου
και με τα σταμνάκια σου
να χαρείς τα μάτια σου
Πρόσεξέ μη σε γελάσει
καμιά έμορφη κυρά
μπάρμπα Γιάννη Κανατά
Και σου φάει το γαϊδούρι
και σ’ αφήσει την ουρά
Μπάρμπα Γιάννη Κανατά
Μπάρμπα Γιάννη πέσε πρώτος
στου Φαλήρου τα νερά
μπάρμπα Γιάννη Κανατά
Να σε δουν τα κοριτσάκια
και να πέσουνε κι αυτά
μπάρμπα Γιάννη Κανατά
Μπάρμπα Γιάννη με τις στάμνες
και παπούτσια λάστιχα
μπάρμπα Γιάννη Κανατά
Ώστε ο μπάρμπα-Γιάννης Κανατάς ήταν Βούλγαρος κατάσκοπος;
Σε ένα δημοσίευμα που είχε κάνει η εφημερίδα « Το Βήμα» της 21/09/1997 00:00 σε ένα άρθρο του κ. Δημήτρη Μιχαλόπουλου, διευθυντού –τότε- του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών:
«… Ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς υπήρξε από τους ωραιότερους Αθηναίους και από τους χαρακτηριστικότερους Ελληνες της σύγχρονης περιόδου: κατά τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, ξυπόλητος και σχεδόν ρακένδυτος, πουλούσε κανάτια που περιέφερε στην πρωτεύουσα και στο επίνειό της και έδειχνε σε υποψήφιους αγοραστές πάνω στο περίφημο γαϊδουράκι• τις Κυριακές όμως φορούσε ψηλό καπέλο και παπούτσια γυαλιστά, κρατούσε μπαστουνάκι με λαβή ασημένια και κυκλοφορούσε σε μέρη όπου μόνο πλούσιοι μπορούσαν να συχνάζουν.
Φαίνεται πως με τα κανάτια είχε κάνει λεφτά τα οποία επένδυε σε αυτήν την οιονεί πρωτεϊκή μεταμόρφωσή του.
Ο κόσμος είχε ξετρελαθεί μαζί του. Η στρατιωτική ορχήστρα ¬ που ως γνωστόν εκτελούσε, τις αργίες, διάφορα φημισμένα κομμάτια στο Σύνταγμα ¬ μόλις εμφανιζόταν ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς σταματούσε οτιδήποτε και άρχιζε να παίζει το δικό του εμβατήριο• οι γυναίκες προσπαθούσαν να τον κάνουν να τις προσέξει, οι άντρες τον χαιρετούσαν με τέτοιον τρόπο ώστε να φανούν οικείοι του, τα παιδιά χοροπηδούσαν γύρω του και ούτω καθ’ εξής.
Αυτός παρέμενε ατάραχος: ψηλός, ευσταλής, με ευγενή χαρακτηριστικά και έμφυτους καλούς τρόπους, απολάμβανε τις εκδηλώσεις λατρείας των συμπολιτών του, χωρίς όμως να εκτρέπεται σε διαχύσεις. Πράγματι, δεν έδινε αφορμή σε σκάνδαλα και κουτσομπολιά: είναι βέβαιο ότι διατηρούσε σχέσεις με διάφορες δεσποινίδες και κυρίες αλλά ουδέποτε εξέθεσε καμία ¬ και μάλιστα στην κοινωνία της εποχής
. Το πιο χαρακτηριστικό όμως ήταν η στάση του βασιλιά. Αυτόν ενδομύχως ενοχλούσε η «ανάκρουση» από τη στρατιωτική ορχήστρα ειδικού εμβατηρίου μόλις εμφανιζόταν ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς, διότι τούτο αποτελούσε προνόμιο βασιλικό. Ετσι, είρων καθώς ήταν, ευχαρίστως θα έβαζε στη θέση τους με δυο τρία καλοδιαλεγμένα λογάκια τόσο τον μπαρμπα-Γιάννη όσο και κάποιους από τους ένστολους θαυμαστές του. Φαίνεται όμως πως τον ανησυχούσε η προοπτική μιας τσουχτερής απάντησης από την πλευρά τού τελευταίου• προτιμούσε λοιπόν να του δείχνει συμπάθεια αλλά χωρίς πολλά πολλά. Από την πλευρά του ο μπαρμπα-Γιάννης σεβόταν τον ηγεμόνα εμφανώς αλλά χωρίς δουλικότητα και καιροσκοπισμό: οι δυο άντρες είχαν καταλάβει ο ένας τον άλλον.
Η βόμβα έσκασε ευθύς μετά τη λήξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου των ετών 1877 – 1878: ο μπαρμπα-Γιάννης Κανατάς εξαφανίστηκε εν μιά νυκτί και μόνη από την πρωτεύουσα ¬ και ταχύπτερος τότε διαδόθηκε η φήμη, στην Αθήνα και στον Πειραιά, πως αυτός ο μοναδικός, αξιαγάπητος άνθρωπος ήταν… Βούλγαρος!
Προφανώς η όχι και τόσο συνήθης αξιοπρέπεια του χαρακτήρα του τον είχε φέρει σε σύγκρουση με τις οθωμανικές αρχές και είχε αναζητήσει καταφύγιο στην Αθήνα. Μόλις όμως η πατρίδα του απελευθερώθηκε, το 1878, επέστρεψε και έζησε ήρεμα στη Σόφια ¬ όπως λέγεται ¬ ως τον θάνατό του.
Η Αθήνα τού είχε δώσει την ευκαιρία να εκδηλώσει πτυχές του χαρακτήρα του που ίσως και ο ίδιος αγνοούσε. Οσο όμως και αν είχε καταλήξει να αισθάνεται εν πολλοίς περισσότερο Ελληνας από τους Ελληνες, ένιωθε την ανάγκη να ξαναζήσει και να πεθάνει εκεί όπου είχε γεννηθεί ¬ έστω και αν ό,τι ωραιότερο στη ζωή του το είχε βιώσει στη σκιά της Ακρόπολης και κοντά στις παραλίες του Πειραιά…»
