Το «σμαραγδένιο νησί» κατακλύζεται κάθε χρόνο από χιλιάδες τουρίστες
από όλα τα μέρη της Γης που το επισκέπτονται για να απολαύσουν τη θάλασσα, τη φύση και τα αξιοθέατα του, τα γνωστότερα από τα οποία είναι : η Παλιά (Μεσαιωνική) Πόλη της Ρόδου, το Παλάτι του Μεγάλου Μάγιστρου ή Καστέλο (κάστρο των Ιπποτών του τάγματος του Αγ. Ιωάννη), το Αρχαιολογικό μουσείο, το ενυδρείο στην πόλη της Ρόδου, το πάρκο Ροδίνι, το όρος του Προφήτη Ηλία, η ακρόπολη της Λίνδου, η αρχαία πόλη της Καμείρου, η αρχαία πόλη της Ιαλυσού, η κοιλάδα των πεταλούδων, η κοιλάδα τιων πεταλούδων, η κοιλάδα των 7 πηγών, τα ιαματικά λουτρά της Καλλιθέας, το φράγμα της Απολλακιάς, το Πρασονήσι, η Φιλέρημος, η Παναγιά Τσαμπίκα- η Ψηλή.
Η Ρόδος, με έκταση 1400,68 χλμ2, είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων και το τέταρτο σε έκταση νησί της Ελλάδας, μετά την Κρήτη, την Εύβοια και τη Λέσβο. O πληθυσμός της ανέρχεται σε 115.290 κατοίκους, σύμφωνα με απογραφή που έγινε το 2011, και καθιστά τη Ρόδο το πολυπληθέστερο ελληνικό νησί -εκτός της Κρήτης και της Εύβοιας. Βρίσκεται περίπου 350 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Αθήνας και 18 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Τουρκίας. Διαθέτει ακτογραμμές μήκους 253 χιλιομέτρων. Το νησί της Ρόδου βρίσκεται στο σταυροδρόμι δυο μεγάλων θαλάσσιων διαδρομών της Μεσογείου, ανάμεσα στο Αιγαίο πέλαγος και των ακτών της Μέσης Ανατολής όπως είναι η Κύπρος και η Αίγυπτος. Ως σημείο συνάντησης τριών πολιτισμών, η Ρόδος έχει γνωρίσει πολλούς πολιτισμούς.
Αποτελεί έδρα της ομώνυμης Περιφερειακής Ενότητας, η οποία περιλαμβάνει επίσης και τα νησιά Χάλκη, Σύμη, Τήλος και Καστελλόριζο. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η πόλη της Ρόδου με πληθυσμό περίπου 55.000 κατοίκων. Στην πόλη της Ρόδου υπάρχει η Μεσαιωνική πόλη, η οποία έχει ενταχθεί από το 1988 στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
Στο νησί λειτουργούν τμήματα του Πανεπιστήμιο Αιγαίου που απαρτίζεται από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού και το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών. Οι σημαντικότερες θρησκευτικές γιορτές είναι το προσκύνημα στην Παναγιά της Κρεμαστής (πρώτο δεκαπενθήμερο Αυγούστου) με πλούσιες εκδηλώσεις πολιτισμού, της Παναγιάς Τσαμπίκας (8/9), του Αγίου Σουλά (τέλος Ιουλίου), της Παναγιάς Σκιαδενής στο χωριό Μεσαναγρός (Σάββατο του Λαζάρου – Κυριακή του Θωμά) με λιτανεία εικόνας που γίνεται με τελετουργικό τρόπο, της Παναγιάς Υψενής στη Λάρδο και της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου)στο χωριό Απόλλωνα.
Η προέλευση του ονόματος Ρόδος που επικράτησε για το νησί έχει κυρίως συσχετισθεί με το ρόδο, ιερό λουλούδι του θεού Ήλιου. Επίσης η Ρόδος είχε από την αρχαιότητα πολλές ονομασίες που σχετίζονται με την βλάστηση, το σχήμα και άλλες ιδιότητες του νησιού:
Αιθρία: για το ωραίο κλίμα της.
Αστερία: για τον έναστρο ουρανό της.
Αταβυρία : Το ψηλότερο βουνό της ονομάζεται Αττάβυρος.
Ηλιάς : Λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας κατά τη διάρκεια του έτους.
Κορυμβία: για το σχήμα κορύμβου που καταλήγει σε δυο κορυφές.
Μακαρία: δηλαδή ευτυχισμένη.
Οφιούσα – Ολόεσσα: γιατί είχε πολλά φίδια.
Πελαγία : Το νησί αναδύθηκε μέσα από το πέλαγος.
Ποιήεσσα: για την πλούσια βλάστηση της.
Ποντία: θαλασσινή.
Σταδία: Από το σχήμα του νησιού που είναι σαν αρχαίο στάδιο.
Τελχινίς: από τους πρώτους κατοίκους της.
Τρινακρία: γιατί το σχήμα της αποτελείται από δύο τρίγωνα.
Ελαφούσα: Λόγω των ελαφιών Πλατόνι ή Dama Dama
Ανεμόεσσα: Λόγω των δυνατών ανέμων ιδίως στη βορεινή πλευρά του νησιού
Πολλοί μύθοι έχουν συνδεθεί με τη δημιουργία της Ρόδου. Σύμφωνα με τον Πίνδαρο, όταν ο Δίας επικράτησε των Γιγάντων, αποφάσισε να μοιράσει τη γη στους Ολύμπιους Θεούς. Ο Ήλιος όμως, έλειπε από τη μοιρασιά κι έμεινε χωρίς γη. Ο Δίας για να μην τον αδικήσει είπε να ξανακάνουν τη μοιρασιά, αλλά ο Ήλιος τότε είπε πως η γη που θα αναδυόταν από τη θάλασσα, όταν θα ανατέλλει το επόμενο πρωινό, θα γινόταν δική του. Έτσι αναδύθηκε ένα πανέμορφο και καταπράσινο νησί, η Ρόδος. Ο Ήλιος συνεπαρμένος από την ομορφιά της την έλουσε με τις ακτίνες του. Από τότε η Ρόδος είναι το νησί του Ήλιου, το πιο φωτεινό και λαμπερό.
Το πολεοδομικό σχέδιο της αρχαίας πόλης της Ρόδου βασίστηκε στις πολεοδομικές και φιλοσοφικές ιδέες του διάσημου αρχαίου Έλληνα πολεοδόμου Ιππόδαμου. Το σχέδιο των δρόμων της αρχαίας πόλης είναι γνωστό χάρη σε αρχαιολογικές ανασκαφές δεκαετιών. Τα οικοδομικά τετράγωνα, είχαν τις ακόλουθες διαστάσεις 47,70×26,50 m και είχαν όλα το ίδιο μέγεθος. Καθένα από αυτά περιελάμβανε τρία σπίτια και περιτριγυριζόταν από δρόμους πλάτους 5-6 μέτρων. Το πιο ονομαστό δημιούργημα ήταν ο Κολοσσός, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου, ο οποίος φτιάχτηκε ανάμεσα στο 304 π.Χ. με 293 π.Χ. από τον Λίνδιο γλύπτη Χάρη. Η κατασκευή του Κολοσσού διήρκεσε 12 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 282 π.Χ. Για πολλά έτη, το άγαλμα ήταν τοποθετημένο, πιθανότατα, στην είσοδο του λιμανιού και προσωποποιούσε τον θεό Ήλιο μέχρι την στιγμή που ένας δυνατός σεισμός χτύπησε την Ρόδο το 226 π.Χ. Η πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε.
Το 1309 το νησί πουλήθηκε στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Το τάγμα ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα στην Ιερουσαλήμ με στόχο την νοσηλεία και περίθαλψη των προσκυνητών και σταυροφόρων αλλά πολύ σύντομα μετεξελίχθηκε σε μάχιμη στρατιωτική μονάδα η οποία απέκτησε μεγάλες εκτάσεις γης. Έχοντας οπισθοχωρήσει από την Ιερουσαλήμ και αργότερα από την Κύπρο, το τάγμα ίδρυσε την έδρα του στη Ρόδο και απέκτησε κατά την χρονική περίοδο αυτή ηγετικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την διάρκεια της παραμονής των Ιπποτών στη Ρόδο, οι οχυρώσεις επεκτάθηκαν, εκσυγχρονίσθηκαν και συνεχώς ενισχύονταν. Ένα νοσοκομείο, ένα παλάτι, αρκετές εκκλησίες ήταν ορισμένα από τα πολλά δημόσια κτίρια τα οποία ανεγέρθηκαν την εποχή αυτή. Τα κτίρια αυτά αποτελούν αξιοσημείωτα παραδείγματα της Γοτθικής και Αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής. Παρόλες τις προστριβές που υπήρχαν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, το θαλάσσιο εμπόριο αποτελούσε πηγή πλούτου και οι αγορές της πόλης ήταν ακμάζουσες. Την περίοδο της κατοχής των Ιπποτών το νησί της Ρόδου διήγε περίοδο ακμής και οι σχέσεις μεταξύ των Ιπποτών και των ντόπιων χαρακτηρίζονταν από ανοχή και συχνά από στενή συνεργασία. Οι περισσότεροι από τους δρόμους της Μεσαιωνικής πόλης συμπίπτουν με τους δρόμους της αρχαίας πόλης ενώ διατηρήθηκε η διαίρεση της πόλης σε δύο ζώνες. Το τάγμα στη Ρόδο διατηρούσε ένα πολύ καλά οργανωμένο αρχείο το οποίο περιλάμβανε έγγραφα που είχαν εκδοθεί από τις διοικητές αρχές, αλληλογραφία, νομικά έγγραφα κ.α. Το αρχείο αυτό διατηρείται έως τις μέρες μας και σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μάλτας. Το αρχείο αυτό αποτελεί μια αξιόλογη πηγή πληροφόρησης για την περίοδο αυτή.
Η πόλη είχε διαιρεθεί σε δύο ζώνες με ένα εσωτερικό τείχος. Το βόρειο τμήμα το οποίο ήταν γνωστό ως Chastel, Chateau, Castrum, Castellum ή Conventus, όπου βρισκόταν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ο καθολικός καθεδρικός ναός και η κατοικία του καθολικού επισκόπου, τα καλύμματα των «γλωσσών», οι κατοικίες των Ιπποτών, ένα νοσοκομείο κ.α. Το νότιο τμήμα γνωστό ως ville, burgus ή burgum ήταν η περιοχή όπου ζούσαν οι λαϊκοί και περιλάμβανε την αγορά, συναγωγές, εκκλησίες καθώς και δημόσια και εμπορικά κτίρια. Το 1522 η πόλη κατακτήθηκε από τον Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή.
Με την τουρκική κατάκτηση η Ρόδος έμεινε υπόδουλη για τέσσερις αιώνες έως το 1912 οπότε και κατελήφθη από τους Ιταλούς. Με την παράδοση της Ρόδου, οι ιπποτικές γαλέρες πήραν τους ιππότες που σώθηκαν και τα κειμήλια που μπορούσαν να μεταφέρουν και έφυγαν για την Κρήτη. Μαζί τους έφυγαν 4 με 5 χιλιάδες Ροδίτες που δεν είχαν εμπιστοσύνη στους νέους κατακτητές.
ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ ΟΤΙ…
– Στην παραλία Άντονι Κουίν έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» που γυρίστηκαν εκεί με πρωταγωνιστή το διάσημο ηθοποιό Anthony Quinn.
– Το 1988, η παλιά πόλη της Ρόδου ανακηρύχθηκε από την UNESCO Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
– Το πιο ονομαστό δημιούργημα ήταν ο Κολοσσός, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου, ο οποίος φτιάχτηκε ανάμεσα στο 304 π.Χ. με 293 π.Χ. από τον Λίνδιο γλύπτη Χάρη. Η κατασκευή του Κολοσσού διήρκεσε 12 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 282 π.Χ. Για πολλά έτη, το άγαλμα ήταν τοποθετημένο, πιθανότατα, στην είσοδο του λιμανιού και προσωποποιούσε τον θεό Ήλιο μέχρι την στιγμή που ένας δυνατός σεισμός χτύπησε την Ρόδο το 226 π.Χ. Η πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε.
– «Hic Rhodus, hic salta» δηλαδή το γνωστό ρητό «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα» προέρχεται από έναν μύθο του Αισώπου.
– Η Κοιλάδα των Πεταλούδων είναι ένας σπάνιος βιότοπος που φιλοξενεί την πεταλούδα Panaxia Quadripunctaria που κάνει την εμφάνισή της σε αυτό το μοναδικό φυσικό πάρκο στο διάστημα από τα μέσα Ιουνίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίουhttp://www.ellines.com
