Γυμναστική στα 25 δυνατό μυαλό στα 50

Οσο πιο δραστήριος είναι κάποιος στα 25 του χρόνια τόσο καλύτερα λειτουργεί το μυαλό του όταν φτάσει στη μέση ηλικία, σύμφωνα με μία νέα, μεγάλη μελέτη.

Τα καλά νέα, πάντως, είναι πως ακόμα κι αν αμελήσατε να γυμνάζεστε στα νιάτα σας, μπορεί και τώρα να αρχίσετε για να προστατεύσετε τον εγκέφαλό σας, γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς».

.

Οσοι από εμάς έχουν περάσει τα 40, ξέρουν καλά τις πρώτες ενδείξεις αφηρημάδας και «μπερδεμένης» σκέψης – τα ονόματα που καμιά φορά δυσκολεύονται να θυμηθούν, κάποιες λέξεις που δεν είναι πάντοτε εύκαιρες στο μυαλό ή τα κλειδιά του αυτοκινήτου που ολοένα και συχνότερα μοιάζουν να παραπέφτουν κάπου. 

Ωστόσο αυτές οι αναλαμπές αφηρημάδας δεν εκδηλώνονται σε όλους τους ανθρώπους στην ίδια ηλικία, ούτε με την ίδια ένταση και οι ειδικοί μέχρι πρότινος δεν ήξεραν πού οφείλεται η διαφορά, αν και ήταν σίγουροι πως ώς κάποιο βαθμό παίζουν ρόλο τα γονίδια.

Η νέα μελέτη, όμως, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων υπό τον δρα Ντέιβιντ Ρ. Τζέικομπς, καθηγητή Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στην Μινεάπολη, υποδηλώνει ότι καθοριστικό ρόλο παίζει ο τρόπος ζωής και ιδίως το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας.

Ο δρ Τζέικομπς και οι συνεργάτες του από πανεπιστήμια των ΗΠΑ και άλλων κρατών εξέτασαν το θέμα αναλύοντας στοιχεία που συγκεντρώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες από δείγμα χιλιάδων ανδρών και γυναικών ηλικίας 18 έως 30 ετών στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, όταν δήλωσαν συμμετοχή σε μια μεγάλη μελέτη για την καρδιά, την επονομαζόμενη μελέτη Cardia.

Κατά την έναρξη της Cardia, πολλοί από τους εθελοντές είχαν υποβληθεί σε ένα τεστ φυσικής κατάστασης κατά το οποίο τούς είχε ζητηθεί να περπατούν ολοένα πιο γρήγορα σε κυλιόμενο διάδρομο έως ότου εξαντληθούν. Η μέση διάρκεια μέχρι να φτάσουν οι εθελοντές στα όριά τους ήταν τα 10 λεπτά, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχαν μέτρια φυσική κατάσταση (αν ήταν καλογυμνασμένοι, θα άντεχαν πολύ περισσότερο).

Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, αρκετές εκατοντάδες από εκείνους τους εθελοντές, που τώρα πια έχουν ηλικία 43 έως 55 ετών, επανέλαβαν το τεστ της εξάντλησης. Οι περισσότερο έφτασαν στα όριά τους πολύ νωρίτερα, με τη μέση διάρκεια της αντοχής τους να είναι κάτω από 7 λεπτά, αν και μερικοί (λίγοι) άντεξαν περισσότερο απ’ όσο στα νιάτα τους.

Εκτός από το τεστ στον κυλιόμενο διάδρομο, οι μεσήλικοι εθελοντές υποβλήθηκαν και σε τεστ νοητικών λειτουργιών για να αξιολογηθεί η μνήμη, η κριτική ικανότητα και η ικανότητα λήψης άμεσων και σωστών αποφάσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, τους ζητήθηκε να απομνημονεύσουν μία λίστα λέξεων και να ξεχωρίσουν χρώματα από κείμενα (λ.χ. όταν έβλεπαν τη λέξη κίτρινο σε μια πράσινη οθόνη, να προσέχουν το χρώμα της οθόνης και όχι αυτό της λέξης).

Οπως έγραψαν οι ερευνητές τον περασμένο μήνα στην επιθεώρηση «Neurology», οι επιδόσεις των μεσήλικων εθελοντών έδειξαν πως όσοι είχαν την καλύτερη φυσική κατάσταση τη δεκαετία του ’80 επίμονα απέδιδαν καλύτερα στα νοητικά τεστ της μέσης ηλικίας απ’ ό,τι όσοι είχαν κακή φυσική κατάσταση στα 25 τους.

.

Στην πραγματικότητα, για κάθε επιπλέον λεπτό που περνούσαν στα 25 τους πάνω στον κυλιόμενο διάδρομο, θυμούνταν τουλάχιστον 1 λέξη περισσότερη στο τεστ της μνήμης κι έκαναν ένα λάθος λιγότερο στο τεστ των λέξεων και των χρωμάτων.

Αν και η διαφορά αυτή μοιάζει μικρή, είναι πολύ σημαντική, διότι αντιπροσωπεύει περίπου ένα έτος διαφορά σε αυτό που θεωρείται φυσιολογική γήρανση του εγκεφάλου, λένε οι ερευνητές (με άλλα λόγια, ο 50άρης που σήμερα θυμάται μία λέξη περισσότερη απ’ ό,τι άλλοι συνομήλικοί του, έχει εγκέφαλο ηλικίας 49 ετών).

Το όφελος αυτό καθίσταται ακόμα πιο σημαντικό εάν αναλογιστεί κανείς πως «άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι η ίδια πρόσθετη λέξη σχετίζεται επίσης με μείωση κατά 20% του κινδύνου άνοιας αργότερα στη ζωή», τονίζει ο δρ Τζέικομπς. 

Τα ευρήματα αυτά ουσιαστικά υποδηλώνουν ότι η εκφύλιση των νοητικών λειτουργιών αρχίζει πολλές δεκαετίες πριν εκδηλωθεί η όποια μορφή άνοιας και πιθανώς θα απέλπιζαν όποιον δεν λάτρευε τη γυμναστική στα νιάτα του εάν η νέα μελέτη δεν είχε δείξει κάτι ακόμα: όσοι εθελοντές αγάπησαν τη γυμναστική στο μεσοδιάστημα μεταξύ των δύο τεστ στον κυλιόμενο διάδρομο απέδωσαν πολύ καλύτερα στα τεστ νοητικών δεξιοτήτων σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους που διατήρησαν το ίδιο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας ή εγκατέλειψαν τη γυμναστική στο πέρασμα του χρόνου. 

«Είναι ένα κλισέ, αλλά πραγματικά ισχύει: ποτέ δεν είναι αργά να αρχίσει κάποιος γυμναστική, για όποιον λόγο και αν το κάνει», κατέληξε ο δρ Τζέικομπς.




.