Κάλιο: τι είναι ακριβώς και γιατί είναι σημαντικό για τον οργανισμό μας

Σίγουρα θα έχετε ακούσει για το κάλιο. Πρόκειται για ένα αρκετά γνωστό θρεπτικό στοιχείο, αλλά γιατί είναι σημαντικό και από πού μπορούμε να το βρούμε;

Το κάλιο είναι στην πραγματικότητα ένα μέταλλο, απαραίτητο για τη μυϊκή λειτουργία. Χαλαρώνει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, που με τη σειρά τους μειώνουν την αρτηριακή πίεση και βοηθούν στην αποφυγή κραμπών, σύμφωνα με τη Ιατρική Σχολή του Harvard. Αυτό το καταφέρνει, διασφαλίζοντας ότι το νερό βρίσκεται σε ισορροπία ανάμεσα στα κύτταρα και στα υγρά έξω από αυτά και ότι συγκεκριμένα ένζυμα στα κύτταρά σας λειτουργούν σωστά.

Πόσο κάλιο χρειάζεται κατά μέσο όρο ένας μέσος, υγιής ενήλικας; Σχεδόν 4.700 mg/ μέρα, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Πρακάτω προτείνονται ορισμένες σπουδαίες πηγές καλίου και η ακριβής περιεκτικότητά τους σε αυτό το πολύτιμο θρεπτικό στοιχείο:

• 1 μεσαία ψημένα πατάτα με τη φλούδα: 930mg

• 1 κούπα μαγειρεμένο σπανάκι: 840mg

• 1 μεσαία μπανάνα: 420mg

• 1 κούπα κομμένα καρότα: 410mg

• 1 κούπα γάλα χαμηλών λιπαρών: 350 έως 380mg

• 1 κούπα μαγειρεμένο κινόα: 320mg

Όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα νεφρά τους μπορεί να ωφεληθούν από μια δίαιτα χαμηλή σε κάλιο.

Το κάλιο αποτελεί ένα απαραίτητο κομμάτι της διατροφής μας και μπορεί ακόμα και να διαχειριστεί προβλήματα υπέρτασης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μειώνει τις επιδράσεις του νατρίου στον οργανισμό μας – όταν καταναλώνετε περισσότερο κάλιο, απομακρύνετε περισσότερο νάτριο μέσω των ούρων.

Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ερευνών που στηρίζει την ισχυρή επίδραση του καλίου. Μία συγκεκριμένα που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2017 στο The American Journal of Clinical Nutrition, ερεύνησε πώς το αλάτι που είναι εμπλουτισμένο με κάλιο μπορούσε να ωφελήσει ασθενείς που ανάρρωναν από εγκεφαλικό.

Η έρευνα εξέτασε 300 ασθενείς και τους χώρισε τρεις κατηγορίες: σε όσους λάμβαναν το κανονικό αλάτι, σε όσους χορηγήθηκε αλάτι εμπλουτισμένο με κάλιο και σε όσους χορηγήθηκε αλάτι εμπλουτισμένο με μαγνήσιο και κάλιο. Μετά τους έξι μήνες, οι ασθενείς της τρίτης κατηγορίας παρουσίασαν την καλύτερη νευρολογική επίδοση και δεύτεροι καλύτεροι ήταν εκείνοι της δεύτερης κατηγορίας. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι ο συνδυασμός μαγνησίου και καλίου είχε τα ισχυρότερα οφέλη για τους ασθενείς που αναρρώνουν από εγκεφαλικό επεισόδιο.

Το κάλιο είναι σημαντικό, αλλά δεν λαμβάνουμε όλοι αρκετό από αυτό. Συγκεκριμένα, καταναλώνουμε όλο και λιγότερο, αφού προτιμάμε τις επεξεργασμένες τροφές και μειώνουμε τα φρούτα και τα λαχανικά. Ορισμένα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι καταναλώνουμε το 1/3 περίπου του καλίου, σε σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές.

Όμως, ένα διατροφικό πρόγραμμα πλούσιο σε μαγνήσιο μπορεί να επιβραδύνει ακόμα και την εξέλιξη μιας νεφροπάθειας, να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιοπάθειες, να ελαττώσει την αρτηριακή πίεση και τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης. Τέλος, οι ερευνητές προσθέτουν ότι τα χαμηλά ποσοστά καλίου στο αίμα σχετίζονται με δυσανεξία στη γλυκόζη και ότι η αύξηση της πρόσληψης καλίου θα μπορούσε να προλάβει την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2.

Όσο σημαντικό κι αν είναι το κάλιο, οι μεγάλες ποσότητές του μπορεί να προκαλέσουν ορισμένα προβλήματα στην υγεία μας. Γι’ αυτό και χρειάζεται μέτρο.
Ορισμένοι άνθρωποι βρίσκονται σε μεγαλύτερο ρίσκο ανάπτυξης υψηλών επιπέδων καλίου σε σύγκριση με άλλους.

Τα νεφρά σας βοηθούν στη ρύθμιση των ποσοτήτων του στον οργανισμό σας. Όσοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα νεφρά τους δεν πρέπει να καταναλώνουν πολύ κάλιο – αν το κάνουν, μπορεί να αναπτύξουν μεγάλες ποσότητες στο αίμα, που προσδιορίζεται ως υπερκαλιαιμία.

Είναι σημαντικό να ελέγχετε τα επίπεδα καλίου σας, αφού η υπερκαλιαιμία συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα. Αλλά σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα, η υπερκαλιαιμία μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες, ναυτία, μυϊκή αδυναμία, παράλυση, ακόμα και θάνατο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, απαιτείται άμεση ιατρική παρέμβαση.

Φυσικά, και τα χαμηλά ποσοστά καλίου επιδρούν σημαντικά στην υγεία μας. Τι είναι αυτό που προκαλεί όμως τα τόσο χαμηλά επίπεδα καλίου, μια πάθηση που ονομάζεται υποκαλιαιμία; Η συχνότερη αιτία είναι τα φάρμακα που αυξάνουν την ούρηση, μέσω της οποίας απομακρύνονται μεγάλα ποσά καλίου. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν τον αλκοολισμό, ένα τραύμα ή κάποιο χειρουργείο. Η διάρροια και ο εμετός επίσης μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα καλίου.

Και αυτή η πάθηση είναι δύσκολο όμως να εντοπιστεί: μπορεί να νιώσετε αδυναμία, κόπωση, μυϊκές κράμπες, δυσκοιλιότητα ή αρρυθμίες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο γιατρός προτείνει ειδικά συμπληρώματα.

Το κάλιο βρίσκεται σε πολλά φρούτα, λαχανικά, ακόμα και ζωικά προϊόντα. Κάποιες βασικές πηγές του περιλαμβάνουν:

• Φυλλώδη λαχανικά, όπως σπανάκι

• Φρούτα, όπως σταφύλια, ντομάτες, πορτοκάλια, νεκταρίνια, γκρέιπφρουτ, πεπόνια, μπανάνες, δαμάσκηνα

• Φασόλια

• Ξηροί καρποί και σπόροι, όπως αμύγδαλα, κολοκυθόσπορους και φιστίκια

• Γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως γιαούρτι και γάλα με χαμηλά λιπαρά

• Κρέας, κοτόπουλο και ψάρι, όπως ο τόνος

• Μελάσα