.To κρεμμύδι καλλιεργείται εκτεταμένα σε κήπους και μπαλκόνια για την ξεχωριστή γεύση που δίνει στις
σαλάτες, αλλά και μαγειρεμένο σε διάφορες συνταγές. Για χλωρό φρέσκο κρεμμυδάκι μπορούμε να φυτεύσουμε σχεδόν όλο το χρόνο, ενώ για ξερό φυτεύουμε την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου. Παρακάτω σας αποκαλύπτουμε τα οκτώ μυστικά για την καλλιέργεια χλωρού και ξερού κρεμμυδιού για να σας βοηθήσουμε να έχετε μια πλούσια παραγωγή.
• Προμηθευόμαστε κοκκάρι κρεμμυδιού για να φυτέψουμε
Για την φύτευση προμηθευόμαστε κοκκάρι κρεμμυδιού, δηλαδή τους μικρούς βολβούς κρεμμυδιού, ή τον κρεμμυδόσπορο, μικροσκοπικό μαύρο σπόρο κρεμμυδιού, πιο γνωστός και ως μπαρούτι. Η μέθοδος παραγωγής από κοκκάρι πλεονεκτεί έναντι της απευθείας σποράς όσον αφορά την πρωίμιση. Σε ανοιξιάτικες φυτεύσεις, το κοκκάρι χρειάζεται 4 μήνες από τη φύτευση μέχρι τη συγκομιδή, έναντι 6 μηνών όταν ρίχνουμε σπόρο. Επίσης, με το κοκκάρι εξασφαλίζουμε σημαντικές αποδόσεις, ακόμη και σε ξηρά εδάφη. Από ένα κιλό κοκκάρι, εφόσον δεν αντιμετωπίσουμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα στην καλλιέργεια, μπορούμε να φτάσουμε σε απόδοση 20-30 κιλά ξερού κρεμμυδιού.
Για την φύτευση προμηθευόμαστε κοκκάρι κρεμμυδιού, δηλαδή τους μικρούς βολβούς κρεμμυδιού, ή τον κρεμμυδόσπορο, μικροσκοπικό μαύρο σπόρο κρεμμυδιού, πιο γνωστός και ως μπαρούτι. Η μέθοδος παραγωγής από κοκκάρι πλεονεκτεί έναντι της απευθείας σποράς όσον αφορά την πρωίμιση. Σε ανοιξιάτικες φυτεύσεις, το κοκκάρι χρειάζεται 4 μήνες από τη φύτευση μέχρι τη συγκομιδή, έναντι 6 μηνών όταν ρίχνουμε σπόρο. Επίσης, με το κοκκάρι εξασφαλίζουμε σημαντικές αποδόσεις, ακόμη και σε ξηρά εδάφη. Από ένα κιλό κοκκάρι, εφόσον δεν αντιμετωπίσουμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα στην καλλιέργεια, μπορούμε να φτάσουμε σε απόδοση 20-30 κιλά ξερού κρεμμυδιού.
• Επιλέγουμε κατάλληλο μέγεθος και ποικιλία για την καλλιέργεια του κρεμμυδιού
Το ιδανικό μέγεθος για το κοκκάρι που προορίζεται για παραγωγή ξερού κρεμμυδιού είναι αυτό που έχει 1,5-2 εκατοστά διάμετρο. Μεγαλύτερο κοκκάρι πρέπει να φυτεύεται για παραγωγή πράσινων νωπών κρεμμυδιών, καθώς εμφανίζει γρήγορα ανθικό στέλεχος αντί να σχηματίσει βολβούς στο έδαφος. Το σφαιρικό κοκκάρι δίδει πεπλατυσμένους βολβούς κρεμμυδιού, ενώ το επίμηκες ή κωνικό κοκκάρι δίδει σφαιρικούς βολβούς.
Το ιδανικό μέγεθος για το κοκκάρι που προορίζεται για παραγωγή ξερού κρεμμυδιού είναι αυτό που έχει 1,5-2 εκατοστά διάμετρο. Μεγαλύτερο κοκκάρι πρέπει να φυτεύεται για παραγωγή πράσινων νωπών κρεμμυδιών, καθώς εμφανίζει γρήγορα ανθικό στέλεχος αντί να σχηματίσει βολβούς στο έδαφος. Το σφαιρικό κοκκάρι δίδει πεπλατυσμένους βολβούς κρεμμυδιού, ενώ το επίμηκες ή κωνικό κοκκάρι δίδει σφαιρικούς βολβούς.
• Προετοιμάζουμε το έδαφος για την φύτευση και την καλλιέργεια του κρεμμυδιού
Τα κρεμμύδια προτιμούν ελαφρύ αμμώδες χώμα με καλή αποστράγγιση για να αναπτυχθούν καλύτερα και να σχηματίσουν μεγαλύτερο βολβό. Κατά την φύτευση του κρεμμυδιού είναι χρήσιμο στο έδαφος να ενσωματώσουμε οργανική ουσία, όπως καλοχωνεμένη κοπριά και κομπόστ. Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε και πλήρες βιολογικό λίπασμα για ενδυνάμωση της καλλιέργειας.
Τα κρεμμύδια προτιμούν ελαφρύ αμμώδες χώμα με καλή αποστράγγιση για να αναπτυχθούν καλύτερα και να σχηματίσουν μεγαλύτερο βολβό. Κατά την φύτευση του κρεμμυδιού είναι χρήσιμο στο έδαφος να ενσωματώσουμε οργανική ουσία, όπως καλοχωνεμένη κοπριά και κομπόστ. Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε και πλήρες βιολογικό λίπασμα για ενδυνάμωση της καλλιέργειας.
• Φυτεύουμε το κοκκάρι του κρεμμυδιού στις σωστές αποστάσεις
Η φύτευση του κοκκαριού μπορεί να γίνει τόσο σε γραμμές όσο και στα πεταχτά. Για τη γραμμική φύτευση του κρεμμυδιού ανοίγονται αβαθή αυλάκια σε αποστάσεις μεταξύ τους γύρω στα 30 εκατοστά. Οι μικροί βολβοί του κρεμμυδιού φυτεύονται σε αποστάσεις γύρω στα 10 εκατοστά για το ξερό κρεμμύδι και 5-7 εκατοστά για το χλωρό κρεμμυδάκι. Το βάθος φύτευσης του κρεμμυδιού πρέπει να είναι 0,5–1 εκατοστό.
Η φύτευση του κοκκαριού μπορεί να γίνει τόσο σε γραμμές όσο και στα πεταχτά. Για τη γραμμική φύτευση του κρεμμυδιού ανοίγονται αβαθή αυλάκια σε αποστάσεις μεταξύ τους γύρω στα 30 εκατοστά. Οι μικροί βολβοί του κρεμμυδιού φυτεύονται σε αποστάσεις γύρω στα 10 εκατοστά για το ξερό κρεμμύδι και 5-7 εκατοστά για το χλωρό κρεμμυδάκι. Το βάθος φύτευσης του κρεμμυδιού πρέπει να είναι 0,5–1 εκατοστό.
• Πραγματοποιούμε συχνά ποτίσματα της καλλιέργειας του κρεμμυδιού
Σχετικά με τις ανάγκες σε νερό, τα κρεμμύδια χρειάζονται συχνό πότισμα κάθε 4-5 μέρες, καθώς έχουν επιφανειακό ριζικό σύστημα και πρέπει να υπάρχει συνεχής παρουσία υγρασίας στο επιφανειακό στρώμα των 30 εκατοστών του εδάφους. Κατά τη φύτευση του βολβού του κρεμμυδιού, δεν απαιτείται υπερβολικό πότισμα για να μην σαπίσει ο βολβός.
Σχετικά με τις ανάγκες σε νερό, τα κρεμμύδια χρειάζονται συχνό πότισμα κάθε 4-5 μέρες, καθώς έχουν επιφανειακό ριζικό σύστημα και πρέπει να υπάρχει συνεχής παρουσία υγρασίας στο επιφανειακό στρώμα των 30 εκατοστών του εδάφους. Κατά τη φύτευση του βολβού του κρεμμυδιού, δεν απαιτείται υπερβολικό πότισμα για να μην σαπίσει ο βολβός.
• Απομακρύνουμε τα αγριόχορτα και ψεκάζουμε με χαλκό την καλλιέργεια του κρεμμυδιού
Σχετικά με τις καλλιεργητικές φροντίδες, χρειάζεται συνεχές ξεβοτάνισμα των αγριόχορτων ζιζανίων, όπως η κύπερη και η οξαλίδα, καθώς το λεπτό φυλλαράκι του κρεμμυδιού δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα πολλά ζιζάνια που αναπτύσσονται. Επίσης, χρειάζονται 2-3 ψεκασμοί με βιολογικό χαλκούχο διάλυμα, όταν το φυτό του κρεμμυδιού φθάσει τα 15 εκατοστά και ανά 15 ημέρες για την προληπτική αντιμετώπιση μυκητολογικών ασθενειών.
Σχετικά με τις καλλιεργητικές φροντίδες, χρειάζεται συνεχές ξεβοτάνισμα των αγριόχορτων ζιζανίων, όπως η κύπερη και η οξαλίδα, καθώς το λεπτό φυλλαράκι του κρεμμυδιού δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα πολλά ζιζάνια που αναπτύσσονται. Επίσης, χρειάζονται 2-3 ψεκασμοί με βιολογικό χαλκούχο διάλυμα, όταν το φυτό του κρεμμυδιού φθάσει τα 15 εκατοστά και ανά 15 ημέρες για την προληπτική αντιμετώπιση μυκητολογικών ασθενειών.
• Μειώνουμε πότισμα κατά την ωρίμανση, συγκομίζουμε και αποξηραίνουμε το κρεμμύδι
Όταν το κρεμμύδι πλησιάζει την ωρίμανση κατά τον Ιούνιο-Ιούλιο και το υπέργειο μέρος αρχίζει να γέρνει προς τα κάτω, θα πρέπει να λήξουν τα ποτίσματα για να σταματήσει η ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και οι εξωτερικοί χιτώνες του βολβού να ξεραθούν. Αφού στεγνώσει το χώμα τελείως και προχωρήσει η ξήρανση του φυλλώματος, τα φυτά του κρεμμυδιού, ημίξηρα φύλλα και βολβοί, εκριζώνονται με τα χέρια και τοποθετούνται σε μικρούς σωρούς στο χωράφι για 5-10 ημέρες για να ξεραθούν καλύτερα. Όταν ο ήλιος είναι δυνατός, τα φύλλα τοποθετούνται από πάνω ώστε να προστατεύσουν τους βολβούς από ηλιέγκαυμα.
Όταν το κρεμμύδι πλησιάζει την ωρίμανση κατά τον Ιούνιο-Ιούλιο και το υπέργειο μέρος αρχίζει να γέρνει προς τα κάτω, θα πρέπει να λήξουν τα ποτίσματα για να σταματήσει η ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και οι εξωτερικοί χιτώνες του βολβού να ξεραθούν. Αφού στεγνώσει το χώμα τελείως και προχωρήσει η ξήρανση του φυλλώματος, τα φυτά του κρεμμυδιού, ημίξηρα φύλλα και βολβοί, εκριζώνονται με τα χέρια και τοποθετούνται σε μικρούς σωρούς στο χωράφι για 5-10 ημέρες για να ξεραθούν καλύτερα. Όταν ο ήλιος είναι δυνατός, τα φύλλα τοποθετούνται από πάνω ώστε να προστατεύσουν τους βολβούς από ηλιέγκαυμα.
• Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια του κρεμμυδιού
Οι βολβοί του κρεμμυδιού διατηρούνται σε αποθήκες ή ψυγεία σε θερμοκρασίες 0–7 °C ή σε υψηλές από 25–35°C σε χαμηλή υγρασία. Στις θερμοκρασίες αυτές, τα κρεμμύδια αποθηκεύονται από 3-6 μήνες χωρίς να εκβλαστήσουν. Ο χρόνος εκβλάστησης βέβαια έχει σχέση με την ποικιλία κρεμμυδιού, καθώς και το βαθμό αποτελεσματικής αποξήρανσης του κρεμμυδιού.
Δες αναλυτικές πληροφορίες και για την καλλιέργεια κρεμμυδιού σε γλάστρα, καθώς και για την καλλιέργεια άλλων βολβωδών φυτών όπως σκόρδο, πατζάρι σε γλάστρα, ραπανάκι και καρότο σε γλάστρα.
Οι βολβοί του κρεμμυδιού διατηρούνται σε αποθήκες ή ψυγεία σε θερμοκρασίες 0–7 °C ή σε υψηλές από 25–35°C σε χαμηλή υγρασία. Στις θερμοκρασίες αυτές, τα κρεμμύδια αποθηκεύονται από 3-6 μήνες χωρίς να εκβλαστήσουν. Ο χρόνος εκβλάστησης βέβαια έχει σχέση με την ποικιλία κρεμμυδιού, καθώς και το βαθμό αποτελεσματικής αποξήρανσης του κρεμμυδιού.
Δες αναλυτικές πληροφορίες και για την καλλιέργεια κρεμμυδιού σε γλάστρα, καθώς και για την καλλιέργεια άλλων βολβωδών φυτών όπως σκόρδο, πατζάρι σε γλάστρα, ραπανάκι και καρότο σε γλάστρα.
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.
