Η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια πλούσια σκούρα ουσία. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμους ή εδαφοβελτιωτικό.
Στη βιολογική γεωργία, το compost αποτελεί βασικό συστατικό επιτυχίας. Δημιουργήστε λοιπόν το δικό σας λίπασμα και απολαύστε τα υγιεινά βιολογικά κηπευτικά σας.
Διαδικασία κομποστοποίησης.
Τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλα μικρόβια είναι οι εργάτες της κομποστοποίησης. Αυτοί υποβοηθούνται κι από πολλούς άλλους μεγαλύτερους οργανισμούς. Κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης, αυτά τα μικρόβια παράγουν διοξείδιο του άνθρακα (CO2), θερμότητα και νερό καθώς αποικοδομούν τα οργανικά υλικά του σωρού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι το κομπόστ (πλούσιο, σκούρο, θριφτό και άοσμο), τέλειο λίπασμα για τον κήπο.
Για το δικό σας compost ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1.Κάδος κομποστοποίησης
Στο εμπόριο υπάρχουν πολλοί τύποι κάδων που χρησιμοποιούνται για τη παραγωγή του κομπόστ. Υπάρχουν κάδοι σε τετράγωνο ή σε κωνικό σχήμα, πλαστικοί, ξύλινοι, σταθεροί ή περιστρεφόμενοι.
Εναλλακτικά μπορείτε να κατασκευάσετε το δικό σας χειροποίητο κάδο όπως παρακάτω:
Οι πλευρές πρέπει να είναι από συμπαγή υλικά, όπως το ξύλο ή τσιμεντόλιθοι. Εμείς θα σας παρουσιάσουμε την κατασκευή ξύλινου κάδου, που είναι και ο πιο εύκολος.
Οι ιδανικές διαστάσεις της βάσης είναι 1×1, ενώ το ύψος γύρω στα 70 cm. Θα χρειαστούμε 4 δοκάρια και περίπου 30 σανίδες.
Κατασκευή:
Καρφώνουμε τις σανίδες στα δοκάρια, αφήνοντας όμως μεταξύ τους ένα διάκενο περίπου 1 cm ώστε να αερίζεται το κομπόστ. Tip: Χρησιμοποιήστε παλέτες καρφώνοντας στα κενά σανίδες…
Το δοχείο δεν πρέπει να έχει πάτο και το τοποθετούμε στον κήπο μας, αφού πρώτα σκαλίσουμε λίγο το χώμα σε βάθος 10-15 cm, ώστε να βοηθήσουμε τους γεωσκώληκες να ανέβουν επάνω, βοηθώντας έτσι την όλη διαδικασία.
Με σανίδες φτιάγνουμε ένα καπάκι ή καλύπτουμε με ένα νάιλον την κορυφή της κατασκευής.
2. Προσθέστε τα υλικά για την κομποστοποίηση.
Σε γενικές γραμμές, τα υλικά που είναι κατάλληλα για κομποστοποίηση μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: Ας τις ονομάσουμε καφέ και… πράσινες.
Φανταστείτε λοιπόν πως φτιάγνουμε ένα σάντουιτς με στρώσεις υλικών. Τα καφέ υλικά είναι το ψωμί και τα πράσινα υλικά το τυρί. Ξεκινήστε λοιπόν να γεμίζετε τον κάδο σας με διαδοχικές στρώσεις καφέ και πράσινων υλικών σαν να φτιάχνατε σάντουιτς.
Με αυτό τον τρόπο θα πετύχετε την καλή υφή του μίγματος, τον καλό αερισμό του και την εξισορρόπηση της υγρασίας, αποτρέποντας την σήψη των υγρών πράσινων υλικών.
Μην ξεχνάτε ποτέ ότι όλο το μίγμα θα πρέπει να είναι ενυδατωμένο σαν ένα καλά στυμμένο σφουγγάρι!
Ξεκινήστε με ένα στρώμα 10 εκατοστών από θάμνους, κλαδιά, σανό ή άχυρο, τοποθετώντας τα στο κάτω μέρος του κάδου. Στη συνέχεια, προσθέστε ένα στρώμα 10 εκατοστών “καφέ” υλικών, και στη συνέχεια, ένα λεπτό στρώμα χώμα κήπου.
Στη συνέχεια, προσθέστε ένα στρώμα 10 εκατοστών “πράσινων” υλικών συμπληρώνοντας με ένα λεπτό στρώμα κομπόστ ή χώμα εδάφους. Καταβρέξτε την κάθε στρώση ελαφρά με ένα ψεκαστήρα.
Συνεχίστε την προσθήκη υλικών σε εναλλασσόμενα στρώματα πράσινων και καφέ προϊόντων μέχρι να γεμίσει ο κάδος.
Πράσινα:
Λαχανικά
Φρούτα
Aποκόμματα χλόης
Καφές και τσάι
Kοπριά χορτοφάγων ζώων
Πράσινα φύλλα
Μικρά κλαδιά
Καφέ:
Ξερά φύλλα
Σανό και άχυρο
Ξεραμένη χλόη
Χαρτί και χαρτόνι
Ξυλώδη κλαδιά
Κελύφοι αυγών
Φακελάκια τσαγιού
πριονίδια
Στελέχη καλαμποκιού
Μπισκότα
Τί να μην Προσθέτετε στο κομπόστ σας
Η προσθήκη ορισμένων στοιχείων, όπως τα λίπη και τα γαλακτοκομικά προϊόντα απλά θα επιβραδύνουν τη διαδικασία της κομποστοποίησης, αποκλείοντας το οξυγόνο που χρειάζονται οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί για να κάνουν τη δουλειά τους.
Αν προσθέσετε τα υλικά αυτά θα παράγετε κομπόστ, απλά θα χρειαστεί πολύ περισσότερος χρόνος.
Προσθέτοντας άλλα υλικά, στο σωρό σας είναι απλά επικίνδυνο λόγω της ενδεχόμενης δηλητηρίασης ή ασθένειας. Ανθρώπινα περιττώματα ή περιττώματα σαρκοφάγων ζώων, χημικά ή επεξεργασμένο ξύλο, ζωικά λίπη, όλα εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία και δεν πρέπει ποτέ να προστεθούν στο σωρό του κόμποστ σας.
Μην Προσθέτετε:
Κρέας και τα κόκαλα
Ψωμί
Πουλερικά και ψάρια
Μαγειρεμένα φαγητά
Λιπαρά απόβλητα τροφίμων
Ολόκληρα αυγά
Γαλακτοκομικά προϊόντα
Ανθρώπινα περιττώματα
Ολέθρια ζιζάνια
Επεξεργασμένα ξύλα
Περιττώματα σαρκοφάγων ζώων
Αρρωστα φυτά
3.Διαδικασία κομποστοποίησης.
Μόλις γεμίσετε τον κάδο, ανακατεύετε το σωρό με ένα ξύλο κάθε 7-14 ημέρες. Όσο πιο συχνά, τόσο πιο γρήγορα θα έχετε το κομπόστ σας.
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, μην αμελήσετε να κρατάτε ενυδατωμένο το μείγμα. Φανταστείτε δηλαδή την υγρασία που έχει ένα στυμμένο σφουγγάρι.
Compost έτοιμο για… χρήση
Ανάλογα τις συνθήκες και τα υλικά, το κομπόστ θα είναι έτοιμο από 20 μέχρι ακόμα και έξι μήνες. Θα καταλάβετε ότι είναι έτοιμο όταν είναι σκούρο και εύθραυστο, με μια ευχάριστη μυρωδιά χώματος.
Κατά τη φάση κατασκευής compost πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τα εξής:
-Περιεκτικότητα σε νερό: η ιδανικότερη υγρασία στο μίγμα είναι ανάμεσα στο 40 με 60%. Πολύ υψηλά ποσοστά δίνουν ένα δύσοσμο προϊόν, ενώ η ανεπάρκεια υγρασίας ξηραίνει το μίγμα λόγω ανύψωσης της θερμοκρασίας του.
-Θερμοκρασία: ελέγχεται με την εισαγωγή σιδερένιων μπαρών σε διάφορα σημεία του μίγματος. Η αίσθηση κατά την επαφή με το χέρι μας υποδεικνύει την κατάσταση του προϊόντος. Για παράδειγμα, εάν η μπάρα είναι καυτή σημαίνει ότι η θερμοκρασία εντός του υλικού είναι πολύ υψηλή και συνιστάται να γίνει αναμόχλευση ή διαβροχή του σωρού.
-Αναμόχλευση: διεξάγονται τρεις αναμοχλεύσεις μέχρι να τελειώσει η διαδικασία, περίπου ανά τρεις εβδομάδες. Σκοπός της τεχνικής είναι να εξασφαλιστεί η επάρκεια οξυγόνου στο μίγμα και επομένως οι απαιτούμενες αερόβιες συνθήκες.
Το ύψος του σωρού δεν πρέπει να ξεπερνάει το 1,8 μ. ενώ το πλάτος εξαρτάται από τον διαθέσιμο χώρο και εξοπλισμό. Η κύρια τεχνική δημιουργίας κομπόστας περιλαμβάνει το στρώσιμο 15 εκ. φυτικών υπολειμμάτων και 5 εκ. ζωικών απορριμμάτων+πότισμα εναλλάξ, μέχρι το επιθυμητό ύψος. Προσοχή: η τελευταία στρώση πρέπει να είναι εκείνη των φυτικών υπολειμμάτων και να ακολουθεί πότισμα του σωρού.
Το τελικό προϊόν πρέπει να είναι απαλλαγμένο από οσμές και ασθένειες, ενώ είναι καλύτερο να χρησιμοποιείται άμεσα. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η άμεση διάθεση του προϊόντος, αυτό πρέπει να αποθηκεύεται σε χώρο προστατευμένο από βροχές και ηλιακή έκθεση. Επίσης, καλό είναι ο σωρός να καλύπτεται με πλαστικό η τσουβάλια από λινάτσα.
Καλή επιτυχία…
