Ως διατροφολόγος με ιδιαίτερη αγάπη στην βρεφική και παιδική διατροφή συμβουλεύω γονείς,
αδέρφια (για τα ανίψια μου) και πελάτες σχετικά με τη διατροφική διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Συνήθως το βασικό θέμα συζήτησης και προβληματισμού είναι το πώς θα εμφυσήσουν τις βασικές αρχές υγιεινής και κυρίως θρεπτικής διατροφής στα παιδιά τους ώστε να τρώνε σωστά, ισορροπημένα, χωρίς επιλεκτικότητες, χωρίς μονοφαγίες «αγαπημένων» φαγητών και κυρίως με έλεγχο στην κατανάλωση των «ανθυγιεινών» τροφίμων όπως τα γλυκά, οι καραμέλες, τα πατατάκια και τα αναψυκτικά. Σε μερικές περιπτώσεις αυτά τα τρόφιμα αποτελούν την καθημερινή διατροφή των παιδιών είτε γιατί οι γονείς δουλεύουν και δεν έχουν τον χρόνο να ασχοληθούν με το φαγητό των παιδιών, με αποτέλεσμα να επωμίζεται αυτό το ρόλο η γιαγιά με τα γνωστά αποτελέσματα, είτε γιατί οι γονείς γνωρίζουν τι είναι σωστό αλλά δεν θέλουν να μπουν στη διαδικασία της αντιπαράθεσης, της γκρίνιας και των καυγάδων όταν θα αρνηθούν να αγοράσουν ή να δώσουν να φάει το παιδί αυτό που ζητάει και συνήθως είναι το μη επιτρεπτό.
Η πιο συχνή απόκριση που παίρνω όταν τους λέω να αντιστέκονται στις διατροφικές ορέξεις του παιδιού όταν δεν τις εγκρίνουν, είναι «του το παίρνω για να μην ακούω τη γκρίνια του»! Όταν τους λέω ότι αν το παιδί αρνείται να φάει το φαγητό που υπάρχει στο σπίτι, δε θα πρέπει να του προτείνουν να του φτιάξουν άλλο φαγητό, απαντούν έντρομοι ότι δεν μπορούν να αφήσουν το παιδί νηστικό. Μ αυτό τον τρόπο όμως βάζουν τα θεμέλια για να ισχυροποιήσουν την ιδιοτροπία του παιδιού ώστε να γίνεται πάντα το δικό του και του δείχνουν τον εύκολο δρόμο ώστε χρησιμοποιώντας το φαγητό να παίρνει πάντα αυτό που θέλει. Γενικά σ αυτή τη διαδικασία εκμάθησης σωστής διατροφικής συμπεριφοράς, συναντώ πολλές αντιστάσεις από τους γονείς που μου λένε ότι στη θεωρία είναι όλα πιο εύκολα αλλά στην πράξη απλά ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ. Παρόλα αυτά, τα όρια και τους κανόνες τα θέτουν οι ίδιοι και δεν είναι σε θέση από τον πανικό τους να καταλάβουν ότι μόνο αυτός ο τρόπος υπάρχει.
Πάνω σ αυτό λοιπόν το θέμα, το μεγαλύτερο «μάθημα» δεν το πήρα από τα βιβλία αλλά από έναν εξαιρετικό συνεργάτη και φίλο που έτσι κι αλλιώς μου έμαθε πολλά.
Φέτος το καλοκαίρι βρέθηκα να κάνω διακοπές για λίγες ημέρες με τον Βαγγέλη τον Ζουμπανέα και την όμορφη οικογένειά του που μετράει τρία παιδιά ηλικίας από 8 έως 12 ετών. Περνώντας λοιπόν την κάθε ημέρα μαζί τους, συμπεριλαμβανομένων και των γευμάτων, διαπίστωσα κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες συμπεριφορές όσων αφορά στο φαγητό και στην αντιμετώπισή του:
- Καταρχήν στο πρωινό, πάντα ξεκινούσαν με ένα μικρό πιάτο με κομμένα διάφορα φρούτα. Δεν νοούνταν κανένα από τα τρία να επιλέξει κάτι άλλο από τον μπουφέ αν δεν είχε φάει τη μερίδα του φρούτου που ήξερε ότι έπρεπε να καταναλώσει. Το ίδιο συνέβαινε με τη σαλάτα στο μεσημεριανό και βραδινό γεύμα. Ακόμα και στην περίπτωση που άργησε μια μέρα να πάει στο τραπέζι τους η σαλάτα, ήρθαν να ρωτήσουν αν θα φάνε με το γεύμα σαλάτα και γιατί δεν έχει σερβιριστεί ακόμα!!! Όταν ρώτησα τον Βαγγέλη εντυπωσιασμένη από αυτή τη συμπεριφορά, μη πιστεύοντας στα μάτια και στα αυτιά μου, η απάντηση ήταν ότι τα παιδιά από πολύ μικρά έμαθαν να τρώνε έτσι και στην οποιαδήποτε διαμαρτυρία προέκυπτε, όπως ήταν φυσικό κατά καιρούς, η απάντηση ήταν ότι «δεν υπάρχει άλλο σενάριο». Κοινώς δεν υπάρχει άλλη επιλογή, έτσι γίνεται, αυτή είναι η ρουτίνα και αυτό έκαναν και οι ίδιοι οι γονείς φυσικά ώστε να δώσουν το παράδειγμα, καθώς αποτελούν πάντα πρότυπο. Δεν μπορείς να ζητάς από το παιδί να εφαρμόσει κάτι που δεν κάνεις εσύ ο ίδιος.
- Δεν υπήρχε φαγητό που να μην μπορούν να φάνε. Ακόμα και αν δεν τους άρεσε πρώτα το δοκίμαζαν και μετά αποφάσιζαν αν θέλουν να φάνε άλλο ή όχι.
- Κάτι εξαιρετικό που εφάρμοζε στο τραπέζι ο Βαγγέλης ήταν ότι είχε τον έλεγχο του πόσο νερό θα πίνουν στο τραπέζι με το φαγητό. Συνήθως πολλά παιδιά ζητάνε νερό (τα αναψυκτικά δεν αποτελούσαν επιλογή έτσι κι αλλιώς) με το φαγητό με αποτέλεσμα να γεμίζει το στομάχι τους και να μην τρώνε τελικά το φαγητό που χρειάζονται.
- Τέλος, ο τρόπος που χειρίστηκε το γλυκό είναι προς παραδειγματισμό. Παρήγγειλε 4 διαφορετικά γλυκά που διάλεξαν τα παιδιά και αντί να τους αφήσει να απλώσουν χέρια και κουτάλια κατά βούληση, μη μπορώντας να συγκρατηθούν και να καταλήξουν να φάνε παραπάνω, χώρισε το κάθε γλυκό σε ίσα κομμάτια ώστε να αναλογεί ένα κομμάτι από το κάθε ένα σε όλους. Μ αυτό τον τρόπο ο καθένας μας έφαγε όσο ακριβώς χρειαζόταν, χωρίς υπερβολές και χωρίς γκρίνια γιατί ήξεραν όλοι από την αρχή πόσο και τι τους αναλογεί και το σέβονταν.
Τώρα θα μου πείτε ότι για την οικογένεια ενός διατροφολόγου είναι πιο εύκολο γιατί ξέρει τον τρόπο. Το εντυπωσιακό όμως ήταν ότι το τέταρτο παιδί της παρέας, ο μικρός ξάδερφος των παιδιών (11 ετών), που προέρχεται από μια τελείως διαφορετική οικογένεια και σε επίπεδο διατροφικής συμπεριφοράς, συμπορεύτηκε απολύτως με τους κανόνες που ίσχυαν για τους υπολοίπους, γιατί απλά μπήκαν τα όρια ξεκάθαρα από την αρχή, ότι δηλαδή ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΟ ΣΕΝΑΡΙΟ…Έτσι πρέπει να τρώμε και έτσι τρώμε. Και το δέχτηκε και το ακολούθησε με μεγάλη χαρά, ειδικά παίρνοντας το παράδειγμα των συνομηλίκων του.
Φυσικά όπως προείπα, όλα αυτά καλό θα ήταν να γίνονται από μικρή ηλικία όταν το παιδί ξεκινάει να έχει βούληση και να ζητάει να φάει συγκεκριμένα τρόφιμα. Πάντα όμως να ξέρετε ότι αν δεν κάνετε αυτό που συμβουλεύετε, πρώτα εσείς, δε θα το κάνει ούτε το παιδί σας. Οπότε η επιλογή και η απόφαση για το πώς θέλετε να συμπεριφέρεται διατροφικά το παιδί σας ξεκινάει από εσάς. Μπορεί να θεωρείτε ότι όταν του αρνείστε δεν θα σας θεωρεί καλό γονιό, αλλά όταν μεγαλώσει είναι σίγουρο ότι θα σας ευγνωμονεί. Εγώ έχω ήδη αρχίσει να εφαρμόζω αυτή την τακτική ακόμα και στους ενήλικες πελάτες μου και μπορώ να σας πω ότι έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Μήπως να αρχίσετε να το δοκιμάζετε κι εσείς;;https://www.diatrofi.gr/bri-i/child/pws-na-trefete-swsta-to-paidi/
