«Εγώ έτσι είμαι. Έτσι έχω μάθει και δεν αλλάζω για κανέναν». Μια φράση που οι περισσότεροι
έχουμε πει στη ζωή μας, προσπαθώντας να «προφυλάξουμε» τον εαυτό μας από μία ενδεχόμενη αλλαγή του τρόπου που σκεφτόμαστε και κινούμαστε. Πόσο μας έχει βοηθήσει όμως αυτή η ακαμψία σε βάθος χρόνου;
Ειδικά όταν μιλάμε για τα συναισθήματά μας και το πώς αντιμετωπίζουμε τις διάφορες καταστάσεις στη ζωή, η απουσία ευελιξίας περισσότερο ως εμπόδιο στέκεται παρά ως σκαλοπάτι για την προσωπική μας βελτίωση.
Η παρακάτω ιστορία από το βιβλίο της Susan David «Συναισθηματική ευελιξία» από τις Εκδόσεις Πεδίο, δείχνει με έναν απλό και κατανοητό τρόπο το πόσο σημαντικό είναι εντέλει, να μπορούμε να είμαστε ευέλικτοι και έτοιμοι να κινηθούμε προς τη σωστή κατεύθυνση, όσον αφορά τον τρόπο που βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και την ίδια τη ζωή.
Πριν από χρόνια, ένας ευυπόληπτος καπετάνιος στεκόταν στη γέφυρα ενός βρετανικού θωρηκτού, κοιτάζοντας τον ήλιο που έδυε μέσα στη θάλασσα. Ο καπετάνιος ετοιμαζόταν να πάει κάτω για δείπνο, όταν ένας οπτήρας ξαφνικά ανήγγειλε: «Φως, κύριε. Ευθεία μπροστά, δύο μίλια». Ο καπετάνιος έστρεψε το βλέμμα ξανά προς το πηδάλιο.
«Είναι σταθερό ή κινείται;» ρώτησε, καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ραντάρ.
«Σταθερό, καπετάνιε».
«Τότε στείλε σήμα σ’αυτό το πλοίο», πρόσταξε κοφτά ο καπετάνιος.
«Πες τους: ‘’Βρίσκεστε σε πορεία σύγκρουσης. Αλλάξτε πορεία κατά είκοσι μοίρες’’».
Η απάντηση από την πηγή του φωτός ήρθε μέσα σε λίγα λεπτά. «Καλύτερα να αλλάξετε εσείς τη δική σας πορεία κατά είκοσι μοίρες».
Ο καπετάνιος θίχτηκε. Δεν αμφισβητούσαν απλώς το κύρος του, αλλά το έκαναν ενώπιον ενός νεαρού ναύτη! «Στειλ’ τους κι άλλο μήνυμα», γρύλισε. «Είμαστε το Καταδρομικό Ατρόμητος, ένα θωρηκτό 35.000 τόνων του Βασιλικού Ναυτικού. Αλλάξτε την πορεία σας κατά είκοσι μοίρες».
«Έξοχα, κύριε», ήρθε η απάντηση. Εδώ ναύτης Ο’Ράιλι. Αλλάξτε τη δική σας πορεία αμέσως».
Έξω φρενών και κατακόκκινος από θυμό, ο καπετάνιος ούρλιαξε: «Είμαστε η ναυαρχίδα του Ναυάρχου Σερ Γουίλιαμ Άτκινσον Γουίλις! ΑΛΛΑΞΤΕ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΤΑ ΕΙΚΟΣΙ ΜΟΙΡΕΣ!».
Μεσολάβησε μια στιγμή σιωπής προτού ο ναύτης Ο’Ράιλι απαντήσει: «Είμαστε φάρος, κύριε».
Κατά τη διάρκεια της ζωής μας εμείς οι άνθρωποι έχουμε ελάχιστους τρόπους να γνωρίζουμε ποια πορεία να ακολουθήσουμε ή τι μας περιμένει. Δεν έχουμε φάρους να μας προστατεύουν από τις επικίνδυνες σχέσεις. Δεν έχουμε οπτήρες στην πλώρη, ούτε ραντάρ στον πύργο για να εντοπίζουν τις αόρατες απειλές που θα μπορούσαν να καταποντίσουν τα επαγγελματικά μας σχέδια.
Έχουμε όμως τα συναισθήματά μας (όπως είναι ο φόβος, η ανησυχία, η χαρά και η ευθυμία), ένα νευροχημικό σύστημα που εξελίχθηκε για να μας βοηθήσει να βρίσκουμε το δρόμο μας μέσα από τα περίπλοκα ρεύματα της ζωής.
Τα συναισθήματα, από τον έντονο θυμό μέχρι την αγνή αγάπη, είναι οι άμεσες φυσικές αντιδράσεις του σώματός μας σε σημαντικά ερεθίσματα που προέρχονται από τον εξωτερικό κόσμο. Όταν οι αισθήσεις μας παίρνουν πληροφορίες, φροντίζουμε να προσαρμοστούμε σωματικά σε αυτά τα εισερχόμενα μηνύματα. Η καρδιά μας χτυπάει πιο γρήγορα ή πιο αργά, οι μύες μας σφίγγονται ή χαλαρώνουν, η προσοχή μας στρέφεται στην απειλή.
Αυτές οι φυσικές, ενσωματωμένες στον οργανισμό μας αντιδράσεις, διατηρούν συντονισμένες την εσωτερική μας κατάσταση και την εξωτερική μας συμπεριφορά με κάθε περίσταση και μας βοηθούν όχι μόνο να επιβιώσουμε αλλά και να διαπρέψουμε. Όπως με το φάρο του ναύτη Ο’Ράιλι, έτσι και το φυσικό σύστημα καθοδήγησής μας, το οποίο εξελίχθηκε μέσα από τη μέθοδο δοκιμής και λάθους σε διάστημα εκατομμυρίων ετών, είναι πολύ χρήσιμο όταν δεν προσπαθούμε να του αντισταθούμε.
