Τι ακριβώς είναι το ινοαδένωμα; Ο γυναικείος μαστός αποτελείται από τα αδενικά λόβια, όπου παράγεται το γάλα και τους γαλακτοφόρους πόρους, οι οποίοι το μεταφέρουν στη θηλή. Τον υπόλοιπο μαστό “γεμίζουν και στηρίζουν” άφθονο λίπος και ινώδης ιστός. Το ινοαδένωμα προέρχεται από υπερπλασία προϋπάρχοντων λοβίων και ινωδών στοιχείων, συνήθως υπό τη διεγερτική επίδραση ορμονών (οιστρογόνα, προγεστερόνη), γι’αυτό κατά κανόνα εμφανίζονται σε νεαρές γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας.
Τι χαρακτηριστικά έχει;
Συνήθως τα ινοαδενώματα γίνονται αντιληπτά στην αυτοεξέταση του μαστού ως ένα ή πολλαπλά ογκίδια σκληρά, ομαλά κι ανώδυνα. Τα ογκίδια αυτά, συνηθέστερα όχι μεγαλύτερα από 2εκ., είναι κινητά -γλιστρούν κάτω από την πίεση των δακτύλων-, ενώ μπορεί να παρουσιάζουν αυξομειώσεις του μεγέθους τους και να καταστούν επώδυνα λίγο πριν την έμμηνο ρύση. Σπανιότερα ανευρίσκονται τα γιγαντιαία ινοαδενώματα, τα οποία ξεπερνούν σε μέγεθος τα 5εκ. Πολλές φορές επίσης δεν γίνονται αντιληπτά ψηλαφητικά, αλλά αποτελούν τυχαίο μαστογραφικό ή υπερηχογραφικό εύρημα.
Πώς γίνεται η διάγνωση του ινοαδενώματος;
Είτε γίνει αντιληπτό είτε όχι με την ψηλάφηση, πρώτη εξέταση εκλογής είναι το υπερηχογράφημα. Με αυτό αποσαφηνίζεται η φύση της βλάβης -κυστική ή συμπαγής-, εκτιμάται το μέγεθός της, οι χαρακτήρες της και κατευθύνεται βελόνα βιοψίας, αν κριθεί απαραίτητο. Η μαστογραφία προτιμάται σε γυναίκες άνω των 30 ετών και μπορεί να αναδείξει συνοδές μικροαποτιτανώσεις ή άλλα μορφολογικά χαρακτηριστικά ύποπτα για παρουσία κακοήθειας. Εάν το υπερηχογράφημα δεν απεικονίσει επαρκώς τη βλάβη, ως επόμενη εξέταση προτείνεται η μαγνητική τομογραφία.
Χρειάζεται χειρουργική επέμβαση; Κατά κανόνα συστήνεται συντηρητική αντιμετώπιση – παρακολούθηση. Το γεγονός άλλωστε πως: – συχνά τα ινοαδενώματα υποστρέφουν ή εξαφανίζονται,
– πολλές φορές είναι πολλαπλά και δενμεταβάλλονται και
– η χειρουργική επέμβαση κι αν ακόμη δεν αφήσει εξωτερικές ουλές, «χαλάει» την αρχιτεκτονική του μαστού είναι υπέρ της συντηρητικής αντιμετώπισης.
Προηγουμένως βέβαια κρίνεται απαραίτητη η επιβεβαίωση της διάγνωσης με τριπλή αξιολόγηση: κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα ή μαστογραφία και βιοψία, η γυναίκα δεν τίθεται σε αυστηρό πρωτόκολλο παρακολούθησης για τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολών στα χαρακτηριστικά της βλάβης.
Πότε να τα αφαιρέσω; Στην περίπτωση που: ένα ινοαδένωμα αυξάνει γρήγορα σε μέγεθος, είναι μεγαλύτερο των 3 εκ, η απεικόνιση στο υπερηχογράφημα δεν είναι σαφής και στην κυτταρολογική ή ιστολογική εξέταση υπάρξουν ενδείξεις ύπαρξης άτυπων κυττάρων, προτείνεται η χειρουργική αφαίρεση της βλάβης, η οποία περιγράφεται ως ογκεκτομή και βιοψία. Η επέμβαση είναι απλή και γίνεται με ελαφρά μέθη, η δε ασθενής επιστρέφει αυθημερόν στο σπίτι της.
Με τη συνεργασία του Γιώργου Ν. Μητρόπαππα (Md Phd Γενική, Ογκολογική, Λαπαροσκοπική Χειρουργική, δρ. Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών).
