H λόλα είναι χαρακτηριστική ποικιλία
μαρουλιού με μεγάλη ανοιχτή, θυσανωτή κεφαλή και φύλλα κατσαρά και τρυφερά, χρώματος ανοιχτού πράσινου ή και κοκκινωπού. Μπορούμε να την φυτέψουμε στο μπαλκόνι ή στην ταράτσα μας, σε γλάστρες και ζαρντινιέρες αλλά και σε αυτοσχέδιες κατασκευές από ανακυκλωμένα υλικά. Αξιοποιούμε ξύλινα κιβώτια και τελάρα, κομένα βαρέλια, παλιούς θερμοσίφωνες ή ότι άλλο διαθέσιμο υπάρχει προς απόσυρση.
Τι συνθήκες θέλει η λόλα στο μπαλκόνι;
H λόλα είναι φυτό ψυχρής εποχής που αναπτύσσεται καλύτερα σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης είναι 14-19°C, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν την πρόωρη έκπτυξη του ανθοφόρου βλαστού. Όταν φυτεύεται φθινόπωρο, χειμώνα και άνοιξη αναζητούμε ηλιοφανή θέση στο μπαλκόνι, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες πιο σκιερή. Επίσης, επιλέγουμε σχετικά προφυλαγμένη θέση από τους δυνατούς βοριάδες του χειμώνα. Πρέπει να επισημάνουμε ότι η λόλα είναι λιγότερο ανεκτική στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες από τα κλασικά μαρούλια, ποικιλίας romana.
H λόλα είναι φυτό ψυχρής εποχής που αναπτύσσεται καλύτερα σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης είναι 14-19°C, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν την πρόωρη έκπτυξη του ανθοφόρου βλαστού. Όταν φυτεύεται φθινόπωρο, χειμώνα και άνοιξη αναζητούμε ηλιοφανή θέση στο μπαλκόνι, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες πιο σκιερή. Επίσης, επιλέγουμε σχετικά προφυλαγμένη θέση από τους δυνατούς βοριάδες του χειμώνα. Πρέπει να επισημάνουμε ότι η λόλα είναι λιγότερο ανεκτική στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες από τα κλασικά μαρούλια, ποικιλίας romana.
Τι υπόστρωμα θέλει η λόλα στο μπαλκόνι;
Σχετικά με το υπόστρωμα για τα μαρούλια λόλας, πρέπει να είναι μέσης σύστασης, γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, να διαθέτει υγρασία και καλή αποστράγγιση. Μπορούμε να προμηθευτούμε ειδικό φυτόχωμα για κηπευτικά από γεωπονικά καταστήματα ή garden center, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε και δική μας συνταγή. Τύρφη 60%, σβησμένη κοπριά 20%, κομπόστ 10% και περλίτης 10%. Πάντα, θα πρέπει στη βάση της ζαρντινιέρας ή της γλάστρας, να βάζουμε μια στρώση χαλικιών 2-3 εκ για να εξασφαλίζουμε καλή αποστράγγιση και να τοποθετούμε γεωύφασμα που να διαχωρίζει τα χαλίκια με το υπόστρωμα φύτευσης.
Σχετικά με το υπόστρωμα για τα μαρούλια λόλας, πρέπει να είναι μέσης σύστασης, γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, να διαθέτει υγρασία και καλή αποστράγγιση. Μπορούμε να προμηθευτούμε ειδικό φυτόχωμα για κηπευτικά από γεωπονικά καταστήματα ή garden center, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε και δική μας συνταγή. Τύρφη 60%, σβησμένη κοπριά 20%, κομπόστ 10% και περλίτης 10%. Πάντα, θα πρέπει στη βάση της ζαρντινιέρας ή της γλάστρας, να βάζουμε μια στρώση χαλικιών 2-3 εκ για να εξασφαλίζουμε καλή αποστράγγιση και να τοποθετούμε γεωύφασμα που να διαχωρίζει τα χαλίκια με το υπόστρωμα φύτευσης.
Πως φυτεύουμε τη λόλα στο μπαλκόνι;
Αν θέλουμε να φυτέψουμε σπόρους λόλας, μπορούμε να το κάνουμε όλο το χρόνο, με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες. Τοποθετήσετε τους σπόρους σε βάθος φύτευσης μεταξύ 0,5 – 1,0 εκατοστό, καλύψτε τους με χώμα και ψεκάζετε για να εξασφαλίσετε υγρασία ελαφρά κάθε μέρα. H άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση των σπόρων του μαρουλιού λόλας κυμαίνεται μεταξύ 15 – 21 °C. Οι σπόροι βλαστάνουν σε 7-10 ημέρες και μετά από 20-30 ημέρες, όταν τα νεαρά φυτά μας έχουν αναπτύξει 3 – 4 πραγματικά φύλλα, είναι έτοιμα για μεταφύτευση. Φυτεύουμε σε χαμηλές ζαρντιμιέρες και γλάστρες βάθους, 20-30εκ, σε αποστάσεις 20-30εκ μεταξύ των φυτών.
Αν θέλουμε να φυτέψουμε σπόρους λόλας, μπορούμε να το κάνουμε όλο το χρόνο, με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες. Τοποθετήσετε τους σπόρους σε βάθος φύτευσης μεταξύ 0,5 – 1,0 εκατοστό, καλύψτε τους με χώμα και ψεκάζετε για να εξασφαλίσετε υγρασία ελαφρά κάθε μέρα. H άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση των σπόρων του μαρουλιού λόλας κυμαίνεται μεταξύ 15 – 21 °C. Οι σπόροι βλαστάνουν σε 7-10 ημέρες και μετά από 20-30 ημέρες, όταν τα νεαρά φυτά μας έχουν αναπτύξει 3 – 4 πραγματικά φύλλα, είναι έτοιμα για μεταφύτευση. Φυτεύουμε σε χαμηλές ζαρντιμιέρες και γλάστρες βάθους, 20-30εκ, σε αποστάσεις 20-30εκ μεταξύ των φυτών.
Τι πότισμα και τι λίπανση θέλουν οι λόλες στο μπαλκόνι;
Τα μαρούλια λόλας θέλουν συχνό πότισμα καθώς πρέπει να διατηρήσουμε το υπόστρωμα τους σχετικά υγρό. Yπερβολική υγρασία μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσμετα και να προκαλέσει προβλήματα ανάπτυξης ασθενειών. Η πιο κρίσιμη περίοδος είναι κατά την αρχική ανάπτυξη των φυτών και πρέπει να εξασφαλίζουμε ομοιόμορφη υγρασία σε βάθος 10-15 εκατοστών. Η συχνότητα των ποτισμάτων είναι υψηλότερη σε περιόδους που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες για να είναι δροσερά τα φύλλα της λόλας και να μην αναπτυχθεί γρήγορα το ανθοφόρο στέλεχος. Σχετικά με τη λίπανση, ενσωματώνουμε καλοχωνεμένη κοπριά ή βιολογικό λίπασμα αζώτου κάθε 20-30 μέρες, περιφερειακά, σε απόσταση 5 εκατοστά μακριά από τα φυτά της λόλας. Μία κουταλιά της σούπας κοπριά ή μία κουταλιά του γλυκού βιολογικό λίπασμα είναι επαρκής ποότητα.
Τα μαρούλια λόλας θέλουν συχνό πότισμα καθώς πρέπει να διατηρήσουμε το υπόστρωμα τους σχετικά υγρό. Yπερβολική υγρασία μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσμετα και να προκαλέσει προβλήματα ανάπτυξης ασθενειών. Η πιο κρίσιμη περίοδος είναι κατά την αρχική ανάπτυξη των φυτών και πρέπει να εξασφαλίζουμε ομοιόμορφη υγρασία σε βάθος 10-15 εκατοστών. Η συχνότητα των ποτισμάτων είναι υψηλότερη σε περιόδους που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες για να είναι δροσερά τα φύλλα της λόλας και να μην αναπτυχθεί γρήγορα το ανθοφόρο στέλεχος. Σχετικά με τη λίπανση, ενσωματώνουμε καλοχωνεμένη κοπριά ή βιολογικό λίπασμα αζώτου κάθε 20-30 μέρες, περιφερειακά, σε απόσταση 5 εκατοστά μακριά από τα φυτά της λόλας. Μία κουταλιά της σούπας κοπριά ή μία κουταλιά του γλυκού βιολογικό λίπασμα είναι επαρκής ποότητα.
Πότε συγκομίζουμε τη λόλα;
Η λόλα συγκομίζεται 2-3 μήνες από την σπορά, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν κόβοντας όλο το φυτό από τη ρίζα με ένα μαχαίρι. Εναλλακτικά, κατά τους χειμωνιάτικους μήνες, μπορούμε να κόβουμε σταδιακά τα περιφερειακά φύλλα της λόλας που έχουν ήδη μεγαλώσει και να αφήνουμε τα κεντρικά για να αποκτήσουν μεγαλύτερο μέγεθος και να τα κόψουμε σε μια επόμενη συγκομιδή. Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου συγκομίζουμε κατευθείαν τη λόλα, γιατί θα έχουμε έκπτυξη του ανθοφόρου βλαστού και η λόλα δεν θα μας δίνει τρυφερά νέα φύλλα.
Η λόλα συγκομίζεται 2-3 μήνες από την σπορά, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν κόβοντας όλο το φυτό από τη ρίζα με ένα μαχαίρι. Εναλλακτικά, κατά τους χειμωνιάτικους μήνες, μπορούμε να κόβουμε σταδιακά τα περιφερειακά φύλλα της λόλας που έχουν ήδη μεγαλώσει και να αφήνουμε τα κεντρικά για να αποκτήσουν μεγαλύτερο μέγεθος και να τα κόψουμε σε μια επόμενη συγκομιδή. Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου συγκομίζουμε κατευθείαν τη λόλα, γιατί θα έχουμε έκπτυξη του ανθοφόρου βλαστού και η λόλα δεν θα μας δίνει τρυφερά νέα φύλλα.
Κι ένα μυστικό για τη λόλα
Η καλλιέργεια του μαρουλιού λόλας μπορεί να συνδιαστεί με φράουλα, αγγούρι, κρεμμύδι, σκόρδο, ραπάνι και τομάτα και έτσι να προκύψουν πολύ αποδοτικές συγκαλλιέργειες. Για παράδειγμα, ανάμεσα από τα μαρούλια λόλας που φυτεύονται ανά 30 εκατοστά, μπορούμε να φυτέψουμε κοκάρι κρεμμυδιού ή σκελίδες σκόρδου για να συμπληρώνουμε με φρέσκο κρεμμυδάκι και σκορδάκι τη σαλάτα μας. Επίσης, μπορούμε να φυτέψουμε τοματίνια ανά μισό μέτρο στις ζαρντινιέρες και ανάμεσα να βάλουμε λόλες που θα προστατεύονται το καλοκαίρι, με τη σκιά από τα φυτά των τοματινιών.
Η καλλιέργεια του μαρουλιού λόλας μπορεί να συνδιαστεί με φράουλα, αγγούρι, κρεμμύδι, σκόρδο, ραπάνι και τομάτα και έτσι να προκύψουν πολύ αποδοτικές συγκαλλιέργειες. Για παράδειγμα, ανάμεσα από τα μαρούλια λόλας που φυτεύονται ανά 30 εκατοστά, μπορούμε να φυτέψουμε κοκάρι κρεμμυδιού ή σκελίδες σκόρδου για να συμπληρώνουμε με φρέσκο κρεμμυδάκι και σκορδάκι τη σαλάτα μας. Επίσης, μπορούμε να φυτέψουμε τοματίνια ανά μισό μέτρο στις ζαρντινιέρες και ανάμεσα να βάλουμε λόλες που θα προστατεύονται το καλοκαίρι, με τη σκιά από τα φυτά των τοματινιών.
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.
