Γλυκοπατάτες: καλλιέργεια

Οι γλυκοπατάτες είναι φυτά πολυετή που ανήκουν στην οικογένεια των κομβολβουλοειδών. Οι βλαστοί είναι έρποντες, μάκρους 3-4 μ., τα δε φύλλα μεγάλα, καρδιόσχημα, ζωηρώς πράσινα και πολύ γυαλιστερά. Τα λουλούδια είναι καμπανουλοειδή βιολέ ή κόκκινα, όπως της γνωστής περιπλοκάδας.

Οι ρίζες είναι σαρκώδεις στρογγυλές η μακρουλές, όμοιες προς τις κοινές πατάτες άλλα πολύ μεγαλύτερες, με σύσταση αλευρώδη και γεύση γλυκία και αρωματώδη. Τρώγονται ψημένες βρασμένες, κάποτε δε και νωπές.

Οι γλυκοπατάτες ευδοκιμούν σε θερμά μέρη μόνο, γιατί φοβούνται υπερβολικά το κρύο.

Σε ψυχρούς τόπους δεν επιτυγχάνουν, παρά με τεχνητή ζέστη σε σέρρες. ‘Ως προς το έδαφος, αρέσκονται και δίνουν τα καλλίτερα αποτελέσματα στα ελαφρά χώματα, αρκεί να είναι βαθειά και πολύ κοπρισμένα. Για να αποκτήσουν κονδύλους πολλούς και χονδρούς απαιτούν 3-4.000 οκ. παλιά κοπριά, τουλάχιστο, κατά στρέμμα, σκέτη η συμπληρωμένη με χημικά λιπάσματα. ’Από τα σύνθετα χημικά λιπάσματα είναι αξιοσύστατος ο τύπος 6-8- 8 ή 9-9-4 σε ποσόν ανάλογο προς την κατάσταση του εδάφους. Συνήθως 80-100 οκάδες θεωρούνται αρκετές για κάθε στρέμμα.

Η καλλιέργεια, στα θερμά μέρη δεν είναι δύσκολη. Πολλαπλασιάζεται απλώς με τούς βλαστούς πού αναπτύσσονται από τις ρίζες. Για τον σκοπό αυτό φυτεύονται ανάλογες ρίζες (κόνδυλοι 30-40 οκάδες για κάθε στρέμμα) σε άμμο ή σε θερμοσπορία, όπου φυτρώνουν γρήγορα άπειροι βλαστοί. Μετά από 1-2 μήνες, όταν οι βλαστοί αυτοί αποκτήσουν δικές των ρίζες, αποχωρίζονται από τούς μητρικούς κονδύλους και μεταφυτεύονται σε προετοιμασμένες βραγιές, κατά γραμμές 70-80 πόντους η μία της άλλης και σ’ αυτές, κατά διαστήματα 40 – 50 πόντους. Αμέσως ακολουθεί πλούσιο πότισμα για να κατακαθίσει καλά το χώμα και διευκολυνθεί το πιάσιμο σιγουρότερα.

Πολλοί κηπουροί, για τη φυτεία αυτήν χρησιμοποιούν μοσχεύματα από βλαστούς προερχομένους από σπορές του Μαρτίου – Απριλίου. Προς τούτο, κόπτουν τους βλαστούς μόλις αποκτήσουν 10-15 πόντους, από τη βάση τους με λίγο μέρος της πατάτας και τους μεταφυτεύουν απ’ ευθείας επί τόπου ή προηγουμένως σε γλαστράκια για να μεταφυτευθούν λίγο αργότερα.

Οι κατόπιν καλλιεργητικές εργασίες συνίστανται σε μερικά σκαλίσματα στην αρχή της βλαστήσεως και άφθονα αλλά αραιά ποτίσματα (κάθε 15 ήμερες). Ταύτα, κατά Ιούλιο-Αύγουστο πρέπει να σταματούν για να γίνεται η ωρίμανση των κονδύλων. Επίσης, επειδή οι έρποντες βλαστοί ριζώνουν συνήθως στα γόνατα και σχηματίζουν μικρούς δευτερεύοντες κονδύλους, καλό είναι να ανασηκώνονται από καιρού σε καιρό, και, αν τυχόν είναι πολύ απλωμένοι και εμποδίζουν το πότισμα, να αφαιρούνται σε ανάλογο μάκρος.

Η συγκομιδή γίνεται τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, πάντοτε δε πριν αρχίσουν οι παγωνιές. Το ξερίζωμα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, ώστε να μη πληγώνονται οι κόνδυλοι και η εργασία να γίνεται με καιρό ξηρό. Αφού παραμείνουν και στεγνώσουν λίγες ώρες επί τόπου, κατόπιν αποθηκεύονται σε μέρος ξηρό και σχετικώς ζεστό, άλλα με καλό αερισμό. Ο καλλίτερος τρόπος διατηρήσεως είναι η στρωμάτωση των κονδύλων σε πριονίδια ξύλων ή μέσα σε άμμο. Πάντως, επειδή η διατήρησης τους είναι δύσκολη, καλό είναι να ξοδεύονται, όσο το δυνατό πιο σύντομα.

Ποικιλίες γλυκοπατάτας
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες γλυκοπατάτας, αλλά δεν αντέχουν εκτός από πολύ θερμά μέρη. Οι σπουδαιότερες εξ αυτές είναι:- Βιολέ της Μαλάγας. Οι κόνδυλοι είναι ελλειψοειδείς με φλοιό βιολέ και σάρκα κίτρινη. Είναι ποικιλία πολύ πρώιμη και διατηρείται καλά.
– Μακρυές κίτρινες. Οι κόνδυλοι γίνονται μακρουλοί με φλοιό και σάρκα κιτρινωπή και πολύ γλυκιά. Η ποικιλία αυτή έχει εγκλιματιστεί στην Ελλάδα και καλλιεργείται σε μεγάλη ακτίνα στην Κέρκυρα
– Στρογγυλές. Οι κόνδυλοι γίνονται σχεδόν στρογγυλοί και πολύ ογκώδεις μέχρι 1-2 οκάδ. βάρους. Η σάρκα τους είναι λευκή και αλευρώδης, αλλά ελάχιστα γλυκιά.

Ασθένειες γλυκοπατάτας
Οι γλυκοπατάτες δεν έχουν πολλές αρρώστιες ούτε εχθρούς επιβλαβείς. Σημαντικότερη είναι η σήψη των κονδύλων. Προέρχεται από την πολλή υγρασία από τις βροχές ή τη κατάχρηση των ποτισμάτων. Συνεπώς προλαμβάνεται με τον περιορισμό του νερού και τη καλή αποστράγγιση με κατάλληλα αυλάκια, ιδίως όταν πλησιάζει η εποχή της συγκομιδής.