Καλλιέργεια μαρουλιού σε γλάστρα
Το μαρούλι είναι το πιο αγαπημένο
φυλλώδες λαχανικό που χρησιμοποιούμε στις σαλάτες μας και μπορούμε πολύ εύκολα να καλλιεργήσουμε σε γλάστρες και ζαρντινιέρες στο μπαλκόνι μας ή τη βεράντα μας. Το μαρούλι δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, δίνει γρήγορα παραγωγή και γι’ αυτό αποτελεί την ιδανικότερη επιλογή για αρχάριους κηπουρούς που δεν έχουν εμπειρία από καλλιέργεια φυτών. Ακόμη και για μικρά παιδιά, το μαρούλι είναι κατάλληλο φυτό για να ξεκινήσουν την κηπουρική, αποφεύγοντας το ενδεχόμενο αποτυχίας.
• Ποια ποικιλία μαρουλιού είναι κατάλληλη για να φυτέψω στη γλάστρα μου;
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες μαρουλιού για να επιλέξουμε να φυτέψουμε σε γλάστρα μας ανάλογα τις προτιμήσεις μας. Καταρχήν, υπάρχει το πιο δημοφιλές μαρούλι στην ελληνική αγορά, το κλασικό ρομάνα με τα όρθια σκουροπράσινα φύλλα. Επίσης, υπάρχει η ποικιλία «σαλάτα» ή το γαλλικό μαρούλι, όπως λέγεται, με τα τρυφερά χαλαρά φύλλα που δεν σχηματίζει κεφαλή. Επιπλέον, οι πράσινες και κόκκινες λόλες με το σγουρό θυσανώδες φύλλωμα είναι από τις πιο δημοφιλείς ποικιλίες μαρουλιού, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Τέλος, ξεχωριστή θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών και των καλλιεργητών έχουν και τα κατσαρά κεφαλωτά μαρούλια iceberg με τα τραγανά φύλλα που σχηματίζουν μια χαρακτηριστική σφαιρική κεφαλή που κλείνει σαν λαχανάκι.
• Τι συνθήκες και τι φυτόχωμα θέλει το μαρούλι στη γλάστρα;
Το μαρούλι είναι φυτό ψυχρής εποχής και ευδοκιμεί σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας μεταξύ 14 και 19 βαθμών Κελσίου. Αναζητούμε ηλιοφανή θέση για την γλάστρα που θα φυτέψουμε το μαρούλι, εκτός από την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού που αναζητούμε πιο σκιερό μέρος. Καλό είναι να φυτεύουμε τα μαρούλια σε σχετικά προφυλαγμένη θέση από τους βοριάδες, γιατί είναι ευαίσθητα στον δυνατό παγετό. Σχετικά με το φυτόχωμα, για τα μαρούλια στις γλάστρες, μπορούμε να προμηθευτούμε ειδικό φυτόχωμα για κηπευτικά από γεωπονικά καταστήματα ή garden center. Όμως, μπορούμε να φτιάξουμε και αυτοσχέδιο φυτόχωμα, γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, που να διαθέτει υγρασία και καλή αποστράγγιση χρησιμοποιώντας τα παρακάτω συστατικά: Τύρφη 60%, σβησμένη κοπριά 20%, κομπόστ 10% και περλίτη 10%.
• Πώς θα φυτέψουμε τo μαρούλι στη γλάστρα;
Καλό θα ήταν να αποφύγουμε να φυτέψουμε κατευθείαν σπόρους μαρουλιού στη γλάστρα μας. Είτε θα προμηθευτούμε έτοιμα σπορόφυτα μαρουλιού από φυτώρια, είτε θα φτιάξουμε δικό μας σπορείο μαρουλιού ώστε να μεταφυτέψουμε τα νεαρά σπορόφυτα στις γλάστρες όταν σχηματίσουν 3-5 φύλλα (δείτε τις συμβουλές μας για να δημιουργήσετε το δικό σας σπορείο φθινοπωρινών κηπευτικών). Φυτεύουμε τα μαρούλια μας σε χαμηλές γλάστρες και ζαρντινιέρες βάθους 20-30 εκατοστών, σε αποστάσεις 20-30 εκατοστών μεταξύ των φυτών. Αν και τα μαρούλια φυτεύονται σχεδόν όλο το χρόνο, η καλύτερη εποχή φύτευσης είναι από αρχές Οκτωβρίου έως αρχές Δεκεμβρίου και αρχές Φεβρουαρίου ως μέσα Απριλίου.
• Τι ανάγκες σε πότισμα έχουν τα μαρούλια στη γλάστρα;
Τα μαρούλια στις γλάστρες έχουν σημαντικές ανάγκες σε νερό και χρειάζονται συχνά και ελαφριά ποτίσματα, ώστε να διατηρείται το υπόστρωμα στις γλάστρες σχετικά υγρό. Σε συνθήκες έλλειψης υγρασίας, τα φύλλα του μαρουλιού γίνονται σκληρότερα, αποκτούν μια πιο πικρή γεύση ενώ βγαίνει πρόωρα ο ανθοφόρος βλαστός. Αντίθετα, η υπερβολική υγρασία των μαρουλιών στις γλάστρες έχει αρνητικά αποτελέσματα, καθώς δημιουργεί σαπίσματα και κιτρίνισμα στα φύλλα. Είναι σημαντικό κατά το πότισμα να εξασφαλίζουμε ομοιόμορφη υγρασία στις γλάστρες του μαρουλιού σε βάθος 10-15 εκατοστών. Τέλος, Η συχνότητα των ποτισμάτων είναι υψηλότερη σε περιόδους που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες.
• Χρειάζονται λίπασμα τα μαρούλια στις γλάστρες;
Τα μαρούλια έχουν σημαντικές απαιτήσεις σε άζωτο για την ανάπτυξη του φυλλώματος τους. Συνεπώς, κατά τη φύτευση των μαρουλιών στις γλάστρες, είναι σημαντικό να ενσωματώνουμε καλοχωνεμένη κοπριά ή βιολογικό λίπασμα αζώτου ή να προμηθευόμαστε εμπλουτισμένο φυτόχωμα από το εμπόριο. Συμπληρωματικά κάθε 20-30 μέρες, προσθέτουμε σε κάθε φυτό μαρουλιού, μία κουταλιά της σούπας κοπριά ή μία κουταλιά του γλυκού βιολογικό λίπασμα αζώτου για να βοηθήσει την βλάστηση του. Η εφαρμογή της λίπανσης στις γλάστρες, γίνεται με ενσωμάτωση στο χώμα, ομοιόμορφα, σε απόσταση περίπου 5 εκατοστών από τη ρίζα του μαρουλιού.
• Πότε συγκομίζουμε τα μαρούλια στη γλάστρα;
Τα μαρούλια στη γλάστρα συγκομίζονται 1,5 με 2,5 μήνες μετά την μεταφύτευση, ανάλογα τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν καθώς και την ποικιλία του μαρουλιού. Μπορούμε να συγκομίσουμε τα μαρούλια μας κόβοντας ολόκληρο το φυτό από τη ρίζα με ένα μαχαίρι. Αν είμαστε και πιο βιαστικοί ή θέλουμε μεγαλύτερη περίοδο συγκομιδής, μπορούμε να κόβουμε σταδιακά, όταν μεγαλώσουν, τα περιφερειακά φύλλα του μαρουλιού, ανάλογα την ποσότητα που θέλουμε για τις σαλάτες μας. Με αυτόν τον τρόπο, αφήνουμε τα κεντρικά φύλλα του μαρουλιού για να αποκτήσουν μεγαλύτερο μέγεθος και να τα κόψουμε σε μια επόμενη συγκομιδή.
• Κι ένα μυστικό για την καλλιέργεια του μαρουλιού σε γλάστρα
Καλλιεργώντας μαρούλια στις γλάστρες, μπορούμε να φυτέψουμε ανάμεσα φρέσκο κρεμμύδι, σκόρδο, πράσο, σχοινόπρασο και ραπανάκι. Αυτή είναι μια πολύ ταιριαστή και ενδιαφέρουσα συγκαλλιέργεια φυτών καθώς συνδυάζουμε τη συγκομιδή του μαρουλιού με μυρωδικά και λαχανικά που ταιριάζουν για να φτιάξουμε υπέροχες φρέσκες σαλάτες.
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.
