Ὅταν πεθάνει τό σῶμα,
μέ τήν ψυχή πηγαίνουμε ἀπό τή γῆ στό μεταθανάτιο κόσμο, στόν ὁποῖο παραμένουμε «ἄχρις ἡμέρας Ἰησοῦ Χριστοῦ». Μά καί ἐκεῖ συνεχίζεται τό «ἔργον ἀγαθόν» πού ἀρχίσαμε στή γῆ; Ναί, συνεχίζεται ὅλο, μέχρι νά τελειώσει, γιατί παραμένουμε στήν Ἐκκλησία ὡς ζωντανά μέλη της. Καί μέσα σ’ αὐτή εἶναι πάντα τό Πνεῦμα τό Ἅγιο καί ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Χριστός.
Στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχουν νεκροί, ἀλλά ὅλοι εἶναι πάντα ζωντανοί, καί ὅλη ἡ ζωή μέσα της, ὅλων τῶν μελῶν της, βιώνεται συνέχεια διά τῆς χάριτος ἐκ τοῦ Πατρός διά τοῦ Υἱοῦ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Ἡ ζωή κάθε μέλους τῆς Ἐκκλησίας καί μετά τό θάνατο τοῦ σώματός του, συνεχίζεται μέ τή ζωή τῆς ψυχῆς στήν Ἐκκλησία. Ἡ χάρις πού βρίσκεται στήν ψυχή σ’ αὐτό τόν κόσμο, φεύγει μέ τήν ψυχή σ’ ἐκεῖνο τόν κόσμο καί τό «ἔργον ἀγαθόν» πού ἄρχισε ἡ ψυχή στή γῆ, συνεχίζεται καί σ’ ἐκεῖνο τόν κόσμο, αὐξάνει, τελειοποιεῖται «ἄχρις ἡμέρας Ἰησοῦ Χριστοῦ», ἐφόσον καί ὅταν φεύγει γιά ἐκεῖνο τόν κόσμο, ἡ ψυχή παραμένει στήν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία εἶναι μία καί στή γῆ καί στόν οὐρανό, ἀφοῦ εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς μέσα σ’ αὐτή, τό ἴδιο Πνεῦμα τό Ἅγιο, ἡ ἴδια Ἀλήθεια, ἡ ἴδια Ζωή, ἡ ἴδια χάρη.
Ἡ αἰώνια κεφαλή στό δικό Του κόσμο τῆς Ἐκκλησίας, ὁ θαυμαστός Κύριος Θεάνθρωπος Χριστός, ἀδιάκοπα ζωοποιεῖ μέ τίς ζωογόνες δυνάμεις Του τό σῶμα Του, τήν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία μέ τήν ἑνότητά της συμπεριλαμβάνει καί τό οὐράνιο καί τόν γήινο κόσμο.
Αγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς