Το ελαιόλαδο δεν κατέχει τυχαία
τόσο σημαντική θέση στη μεσογειακή διατροφή. Η διατροφική του αξία ήταν αυτή που ανέδειξε τη σημασία του στην καθημερινότητά μας και μιλώντας για τη διατροφική του αξία αναφερόμαστε στην περιεκτικότητά του σε ‘καλά’ – ακόρεστα λιπαρά, σε λιποδιαλυτές βιταμίνες (βιταμίνη E) και σε αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως οι πολυφαινόλες.
Τα λιπαρά…
Η ευεργετική αξία του ελαιολάδου στο μεσογειακό πρότυπο διατροφής οφείλεται κυρίως στην περιεκτικότητά του σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Τα μονοακόρεστα λιπαρά στη διατροφή έχουν συνδεθεί με τη διατήρηση της υγείας του καρδιαγγειακού συστήματος.
Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν τα κορεσμένα λιπαρά της διατροφής αντικατασταθούν από πολυακόρεστα και μονοακόρεστα (τα λεγόμενα ‘καλά’ λιπαρά), τότε φαίνεται να βελτιώνεται το λιπιδαιμικό προφίλ.
Αυτός είναι και ο λόγος που διεθνείς οργανισμοί όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καθώς και η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, συστήνουν την αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών (ζωικά λιπαρά) από μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (μαλακές μαργαρίνες, ξηροί καρποί,ψάρια).
Ωστόσο επειδή ακριβώς τα λιπαρά είναι πλούσια σε θερμίδες είναι σημαντικό να δίνουμε έμφαση στην ποσότητα ελαιολάδου που καταναλώνουμε!
Τα αντιοξειδωτικά…
Η μείωση της συχνότητας των καρδιαγγειακών παθήσεων και άλλων χρόνιων νοσημάτων έχει συσχετισθεί με την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Ο λόγος: τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν από τη φθορά των μορίων και των μεμβρανών των κυττάρων.
Οι πολυφαινόλες, αντιοξειδωτικά που τα γνωρίζουμε ως συστατικό του κρασιού, των κόκκινων φρούτων και του καφέ, αποτελούν ένα βασικό συστατικό του ελαιολάδου. Όταν χρησιμοποιούμε το ελαιόλαδο ως βασική πηγή λίπους της διατροφής μας καταφέρνουμε να καλύψουμε σημαντικό ποσοστό των ημερήσιων αναγκών μας σε αντιοξειδωτικά.
Παράλληλα, τα φαινολικά συστατικά του ελαιολάδου φαίνεται να συσχετίζονται με την υγεία της καρδιάς, δρώντας ενάντια στο οξειδωτικό στρες, ενώ προστατεύουν και την ποιότητα του λαδιού αφού επηρεάζουν το άρωμα και τη γεύση του ελαιολάδου και ταυτόχρονα δρουν ενάντια στην οξείδωση του ίδιου του ελαίου.
Βιταμίνη Ε
Το ελαιόλαδο αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης Ε, της λιποδιαλυτής βιταμίνης που εμφανίζει έντονη αντιοξειδωτική δράση. Η βιταμίνη Ε του ελαιολάδου είναι ένα ακόμη συστατικό του το οποίο συνδέεται με τη διατήρηση της υγείας της καρδιάς σε συνδυασμό με τις πολυφαινόλες του και τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που περιέχει.
Η αντιοξειδωτική δράση της βιταμίνης Ε του ελαιολάδου έχει συσχετισθεί ωστόσο και με την πρόληψη της πρόωρης γήρανσης, καθώς φαίνεται πως η επαρκής πρόσληψή της έχει συνδεθεί με την προστασία από εκφυλιστικές παθήσεις όπως η νόσος του Alzheimer.
Παίρνουμε όμως το ελαιόλαδο που χρειαζόμαστε από τη διατροφή μας;
Οι γενικές συστάσεις μιλάνε για τουλάχιστον 25 γραμμάρια την ημέρα. Οι κρητικοί τη δεκαετία του ’60 κατανάλωναν περίπου 90 γραμμάρια, ενώ οι τωρινές συνήθειες απομακρύνουν τη σαλάτα από το τραπέζι. Επίσης, πολλά παιδιά τη βλέπουν με τα κυάλια.
Επομένως, η καθημερινή σαλάτα με ελαιόλαδο είναι σημαντικότατο να εντάσσεται στο καθημερινό διαιτολόγιο της οικογένειας και από εκεί και πέρα όταν πηγαίνουμε στο super market μπορούμε επίσης να επιλέγουμε τρόφιμα που είναι εμπλουτισμένα με αυτό, διαβάζοντας τις ετικέτες και προσέχοντας να είναι επίσης χαμηλά σε ζωικά λιπαρά.
