28 Ἰανουαρίου 2008, ἕνας Ἐκκλησιαστικὸς ἡγέτης, ἀφήνει τὴν τελευταία του πνοή… ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος Χριστόδουλος περνοῦσε τὸ κατῶφλι τῆς ἱστορίας, μιᾶς πορείας ἄκρως ἐνδιαφέρουσας ἑνὸς μεγάλου ἡγέτου, τῆς ὁποίας ὁ ἐπίλογός της γράφτηκε μὲ δραματικὸ τρόπο.
Δέκα χρόνια ἔνδοξης Ἀρχιεπισκοπείας (1998-2008)…
Δέκα Χρόνια σιωπῆς καὶ ἀλαλίας (2008-2018)!!!!!
Δέκα χρόνια αἰσθητῆς ἀπουσίας… ἀλλὰ καμμίας στιγμῆς λήθης καὶ παρὰ τὸν ἀμείλικτο χρόνο, παραμένει ἄσβεστος καὶ ἀναλλοίωτος.
Ἄκρα τοῦ τάφου σιωπή, τὴν Ἑλληνικὴ γῇ κυριεύει … «Ἀνδρῶν ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος» …
Σὰν νὰ σταμάτησε ὁ χρόνος… λὲς καὶ κόλλησε ὁ χρόνος στὰ ξημερώματα ἐκείνης τῆς Δευτέρας 28ης τοῦ Γενάρη τοῦ 2008… λὲς καὶ ἡ Ἑλληνικὴ γῇ δὲν μπορεῖ νὰ χωρέσῃ στὰ σπλάχνα της αὐτὸν τὸν ἱεροπρεπὴ ἄνδρα. Αὐτὸν ποὺ ὀργιζόταν μὲ τὸ ἄδικο καὶ ἔτρεμε ἡ γῇ. Αὐτὸν τὸν πληθωρικὸ ἄνθρωπο. Αὐτὸν ποὺ χαμογελοῦσε καὶ ἔλαμπε τὸ πρόσωπό του. Αὐτὸν τὸν δεινὸ ρήτορα. Αὐτὸν ποὺ κήρυττε καὶ ἄφηνε ἄφωνο τὸ ποίμνιο. Αὐτὸν τὸν δυναμικὸ πατριώτη. Αὐτὸν ποὺ τόλμησε νὰ σπάσῃ τὰ ἐκκλησιαστικὰ ταμποῦ. Αὐτὸν ποὺ ἔβγαλε ἀπὸ τὸ κλεισμένο καβοῦκι τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὸν ποὺ ὁδήγησε τὸ σκάφος τῆς Ἐκκλησίας σὲ καινούργιους λιμένες. Αὐτὸν ποὺ δὲν δίστασε νὰ τὰ βάλῃ μὲ ὑψηλοὺς ταγοὺς καὶ πλανητάρχες . Αὐτὸν ποὺ ἔγραφε καὶ προκαλοῦσε ταραχή. Αὐτὸν ποὺ κατέβηκε ἀπὸ τὸν χρυσοποίκιλτο θρόνο, γιὰ νὰ ἀνεβάσῃ τὸν πονεμένο λαό. Αὐτὸν ποὺ ἔγινε ὑπηρέτης τοῦ λόγου καὶ τῆς διακονίας. Τὸν σύγχρονο Ἱεράρχη μὲ τοὺς ἀνοιχτοὺς ὀρίζοντες. Τὸν ὁραματιστή, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀκαταπόνητο ἐργάτη τῆς Ἑλληνορθοδοξίας. Τὸν εὐαίσθητο πατριώτη. Αὐτὸν ποὺ δάκρυζε καὶ σκορποῦσε ρίγη συγκινήσεως. Τὸν ἄνθρωπο ποὺ λοιδορήθηκε καὶ παρεξηγήθηκε, ἀλλὰ καὶ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἀγαπήθηκε τόσο, ὅσο λίγοι. Αὐτὸν ποὺ ὄργωσε τὴν Ἑλληνικὴ γῇ ἀπὸ Βορρὰ ἕως Νότο. Αὐτὸν ποὺ ἔσπειρε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν Πατριωτικὸ λόγο ἀπὸ Ἀνατολὴ ἕως Δύση. Αὐτὸν πού, ἀντὶ γιὰ τὸν ξύλινο λόγο τὸν ἐπισήμων, μίλησε μὲ τὴ γλῶσσα τοῦ λαοῦ, χωρὶς νὰ διστάσῃ νὰ χρησιμοποιήσῃ ἀκόμα καὶ τὴν ἀργκὸ γιὰ νὰ πλησιάσῃ τοὺς νέους. Αὐτὸν ποὺ ποὺ πού….. Αὐτὸν ποὺ προσπάθησαν νὰ φιμώσουν τὴ φωνὴ του καὶ τώρα… καὶ τώρα μιλάει μέσα ἀπὸ τὸν τάφο…
Αὐτοῦ τὴ φωνὴ ἀκούω νὰ προσκαλῇ ὅλους ἐμᾶς νὰ γρηγοροῦμε… νὰ μεταλαμπαδεύσουμε, τὰ ζώπυρα τῆς πίστεως στὰ παιδιά μας, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ἐμπνέονται ἀπὸ τὸ ζείδωρο νερὸ ποὺ πηγάζει γάργαρο ἀπὸ τοὺς ἥρωες καὶ τοὺς μάρτυρες… νὰ ὑπερασπιστοῦμε τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῆς Πατρίδας μας… νὰ μὴν ξεπουλήσουμε τὰ πρωτοτόκια μας… Αὐτὸν βλέπω νὰ κρούῃ τὴν καμπάνα, τὸν καμπανιέρη, γιὰ νὰ ξυπνήσουμε ἀπὸ τὸ λήθαργο τοῦ καναπέ καὶ ἀπὸ τὸ λήθαργο τοῦ ὠχαδερφισμοῦ…
Βλέπω τὸ δάκρυ του ποὺ μὲ πόνο ψυχῆς πότισε τὰ ὀστᾶ τῶν προγόνων μας, γιὰ νὰ ἀπολαμβάνω ἐγώ σήμερα τὴν ἐλευθερία μου… ἀκούω τὸν βρυγμὸ τῶν ὀδόντων του, διότι ξεπουλᾶνε τὴν πατρίδα μας ἀντὶ πινακίου φακῆς…
Ἄλλοι ἔχυσαν αἷμα καὶ ἄλλοι πουλᾶνε πνεῦμα…
Τοῦτες τὶς μέρες, πολὺς λόγος γίνεται γιὰ τὴν ὀνομασία τῆς γείτονος χώρας, ἡ ὁποία προσπαθῆ νὰ καπηλευτῇ καὶ σφετεριστῇ τὸ ὄνομα “Μακεδονία”!!!!
Γυρίζω τὸ χρόνο πίσω, στὰ θρυλικὰ συλλαλητήρια τοῦ 1992 γιὰ τὸ Σκοπιανό, τότε πού, ὡς μητροπολίτης Δημητριάδος, μαζὶ μὲ ἄλλους πατριῶτες Ἱεράρχες, ἀπὸ τὴν ἐξέδρα τῆς πλατείας Ἀριστοτέλους Θεσσαλονίκης, ξεσήκωσε καὶ ἀναπτέρωσε μὲ τὸ λόγο του, τὸ πνεῦμα τῶν Μακεδόνων Ἑλλήνων…
Σήμερα, 26 χρόνια ἀργότερα καὶ ἀκριβῶς γιὰ τὸν ἴδιο λόγο, μᾶς μιλάει μέσα ἀπὸ τὸν τάφο καὶ μᾶς λέει:
«Ἡ Μακεδονία θὰ σώσῃ τὴν Ἑλλάδα, γιατὶ κάποια Ἑλλάδα ἀποφάσισε νὰ ἀυτοκτονήσῃ. Καὶ ἡ Μακεδονία, εἶναι αὐτὴ ποὺ κρατᾷ ψηλὰ τὰ λάβαρα μὲ τέτοιες ἱστορίες, ἀναμνήσεις. Μὲ τὴν ἱστορικὴ μνήμη καθάρια. Χωρὶς σκοπιμότητες. Χωρὶς ὑπολογισμούς. Χωρὶς ἔξωθεν ἐντολῆς. Χωρῖς ὑπαγορεύσεις.
Γι’ αὐτὸ καλὸ θὰ ἦταν, ὅλοι οἱ Ἕλληνες νὰ ἔρχονται ἀπὸ καιροῦ εἰς καιρὸ στὴ Μακεδονία. Καὶ νὰ προσέχουν ποῦ πατᾶνε, γιατί σὲ κάθε βῆμα, μπορεῖ νὰ πατήσῃς χῶμα ἱερό. Μπορεῖ νὰ πατήσῃς ἕνα τάφο. Μπορεῖ νὰ πατήσῃς ἕνα λείψανο. Εἶναι διάσπαρτος ὁ τόπος ἀπὸ θυσία. Αὐτὴ ἡ θυσία μᾶς δίνει ζωή. Αὐτὴ ἡ θυσία μᾶς συντηρεῖ. Καὶ εἶναι τὸ ἀντίδοτο τῆς παγκοσμιοποίησης ποὺ θέλει ὅλα νὰ τὰ ἰσοπεδώσῃ. Νὰ μὴ μιλᾶμε γιὰ ἀγῶνες, νὰ μὴ μιλᾶμε γιὰ πολέμους, νὰ μὴ μιλᾶμε γιὰ θυσίες.
Καὶ μὲ τὴν εὐκαιρίαν τῆς ἐπετείου τῶν 100 χρόνων, ἀπὸ τὸν μαρτυρικὸ θάνατο τῶν ἀξέχαστων καὶ ἀλησμόνητων δύο Μακεδονομάχων, τοῦ Τέλλου Ἄγρα καὶ τοῦ Ἀντώνη Μίγγα, τοὺς ὁποίους ἦρθα καὶ ἐγὼ μαζί σας νὰ τιμήσω, γιὰ νὰ ὑπογραμμίσω τὴ σημασία τῆς θυσίας τους γιὰ τὴν διαχρονικὴ παρουσία τῆς Ἑλλάδος σ’ αὐτὸ τὸ χῶρο, στὸ χῶρο τῆς Ἑλληνικῆς Μακεδονίας, ὁ ὁποῖος εἶναι ποτισμένος ἀπὸ τὰ αἵματα αὐτῶν τῶν ἡρώων, αὐτῶν τῶν μαρτύρων, ποὺ ἐθυσίασαν καὶ τὴ ζωή τους ἀκόμα, γιὰ νὰ εἴμαστε ἐμεῖς ἐλεύθεροι καὶ κάποιοι – κάποιοι ἀπὸ μᾶς νὰ κάθονται ἀναπαυτικὰ στὶς πολυθρόνες τους σήμερα, γιὰ νὰ προετοιμάζουνε τὴν ἱστορικὴ λήθη, ὥστε νὰ μὴ θυμᾶται κανένας πλέον ἀπὸ τοὺς νέους, ἀπὸ τὴ νέα γενεά, ποῦ ὀφείλομε τὴν ἐλευθερία μας καὶ τὴν ἀνεξαρτησία μας.
Ἦρθα, λοιπόν, ἐδῶ, σήμερα καὶ αὔριο καὶ μεθαύριο μέχρι τὸ μεσημέρι, γιὰ νὰ ἑνώσω μαζί μὲ σᾶς τὴ φωνή μου, γιὰ νὰ ἀκουστῇ αὐτὴ ἡ φωνὴ στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης, γιὰ νὰ ποῦμε σὲ ὅλο τὸν κόσμο, ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε ἐδῶ, ἂς εἶμαι ἐγὼ στὴν Ἀθήνα, εἶμαι μαζί σας καὶ ἐδῶ ἀκόμα, ὅπως εἶμαι μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς Ἕλληνες, γιατὶ αὐτὸς εἶναι ὁ προορισμός μου καὶ αὐτὸς εἶναι ὁ σκοπός μου.
Καὶ δὲν μπορῶ, ὅταν βλέπω νὰ ὑπονομεύονται οἱ ἀξίες καὶ οἱ ἀρχές τοῦ πολιτισμοῦ μας, ἡ Θρησκεία μας, ἡ Οἰκογένειά μας, ἡ Παιδεία μας, τὸ Ἔθνος μας, ὅταν τὰ βλέπω αὐτὰ νὰ κινδυνεύουν, δὲν μπορῶ νὰ σιωπήσω, ἔστω καὶ ἂν τὸ ὅτι ὁμιλῶ, μοῦ κοστίζει πολὺ ἀκριβά» .
«Αὐτὴ τὴ Μακεδονία, τῆς ὁποίας τὴν ἱστορία καὶ τὸ ὄνομα ἐπιδιώκουν νὰ σφετεριστοῦν ἀλλότρια γένη, μὲ τὴν ἀνοχὴ τῶν χωρὶς μνήμη καὶ πνεῦμα δικαιοσύνης ἱσχυρῶν τοῦ κόσμου τούτου. Ἀλήθεια πόσο ἀδικοῦν τὴν Ἱστορία καὶ τὸν ἑαυτό τους ὀρισμένοι, ποὺ δὲν διστάζουν νὰ παραχαράσσουν τὴν ἱστορία ὡς πρὸς τὸν ἔνδοξο στρατηλάτη. Ἡ ἐξοργιστική τους τακτική, ὅμως, δὲν μπορεῖ νὰ ἀμαυρώσῃ τὴ θυσία ἐκείνων ποὺ ἔδρασαν μὲ βάση τὰ ἰδανικά τους καὶ ἄνοιξαν τοὺς ὀρίζοντες τοῦ Ἐλληνισμοῦ, ὅπως ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος.
Οἱ Μακεδονομάχοι Τέλλος Ἄγρας καὶ Ἀντώνης Μίγγας, ὅπως καὶ ἄλλοι ἥρωες, ἀγωνίστηκαν κὶ ἔπεσαν γιὰ νὰ διασώσουν τὸν Ἑλληνισμὸ τῆς Μακεδονίας. Καὶ ὅλοι ἦσαν πιστὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ἴδιο ποὺ ἦσαν οἱ ἥρωες τῆς Ἐθνικῆς Παλιγγενεσίας, οἱ ἥρωες τῆς Ἠπείρου, οἱ Ἥρωες τῆς Κρήτης, οἱ ἥρωες τοῦ πολέμου τοῦ 40, οἱ ἥρωες τῆς ΕΟΚΑ. Ὅλοι τους εἶχαν βιώσει τὰ ἰδανικὰ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Ἔθνους, πίστευαν σ’ αὐτά, πολέμησαν γι’ αὐτὰ καὶ πολλοὶ ἔπεσαν ὑπερασπίζοντάς τα. Μὴν κοιτᾶτε σήμερα ποὺ ἐν ἀνέσει ὀρισμένοι ἔχουν τὴν ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἥρωες δοσμένη δυνατότητα νὰ ἀπαρνοῦνται τὴν Πατρίδα, νὰ ἀλλοιώνουν τὴν Ἱστορία καὶ νὰ ὑβρίζουν καὶ νὰ συκοφαντοῦν τὴν Ἐκκλησία. Ἡ Ἑλλάδα δὲν θὰ ἦταν αὐτὴ ποὺ εἶναι σήμερα ἂν δὲν δροῦσε ἡ Ἐκκλησία, ἂν δὲν ὑπῆρχαν αὐτοὶ οἱ ἥρωες κὶ ἂν πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς δὲν θυσιάζονταν στὸν βωμὸ τοῦ καθήκοντος. Καὶ ὀφείλομε νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι στὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα δὲν συμμετέσχον μόνο οἱ Ἕλληνες τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Θράκης, ἀλλὰ ὅλος ὁ Ἑλληνισμός, μὲ πρώτους τοὺς Κρῆτες, τοὺς Μανιᾶτες, τοὺς ἄλλους Πελοποννησίους, τοὺς Κυπρίους, τοὺς Ἠπειρῶτες, τοὺς Θεσσαλούς, καὶ τοὺς Στερεοελλαδῖτες.
Καὶ ἀπὸ τῆς θέσεως αὐτῆς ὀφείλω νὰ ἐπαινέσω τὸ λαὸ τῆς Μακεδονίας καὶ ὅλο τὸν Ἑλληνικὸ λαό, γιατὶ εἶναι κοντὰ στὴν Ἐκκλησία καὶ μὲ εὐγνωμοσύνη ἀναγνωρίζει ὅτι κύριος καὶ καίριος ἦταν ὁ ρόλος της καὶ κατὰ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα. Ἐξάλλου αὐτὴ εἶναι ἡ ἱστορικὴ ἀλήθεια, ἄσχετα ἂν ὀρισμένοι ἀπὸ ἐμπάθεια ἢ ἀπὸ ἀθεϊστικὴ καὶ ἀντιχριστιανικὴ ἰδεολογία κινούμενοι τὴν ἀποκρύπτουν, ἢ τὴν διαστρέφουν…» .
«…Σᾶς συγχαίρω ποὺ θυμᾶστε, σᾶς συγχαίρω ποὺ διατηρεῖτε ἀκέραια τὴν ἱστορικἠ μνήμη σας γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους ποὺ θυσιάστηκαν γιὰ νὰ εἴσαστε καὶ νὰ εἴμαστε ὅλοι ἐλεύθεροι. Σᾶς συγχαίρω ποὺ ἀποτίετε φόρο τιμῆς καὶ εὐγνωμοσύνης πρὸς τοὺς ἥρωές μας. Αὐτὸ δείχνει χαρακτήρα, δείχνει ὅτι παρὰ τὰ κτυπήματα ποὺ δεχόμαστε ὡς Ἔθνος διατηροῦμε τὴν αὐτογνωσία μας, τὴν ἰδιοπροσωπία μας, τὴν ταυτότητά μας κὶ ἐπιμένουμε στὰ ἰδανικὰ τοῦ Γένους μας. Σᾶς ἐπαινῶ… καὶ σᾶς παρακαλῶ μὲ ὅλη τὴ δύναμη τῆς ψυχῆς μου: Μείνετε ὄρθιοι στὶς ἐπάλξεις, σταθεῖτε καὶ φυλάξτε τὶς ἐθνικὲς καὶ θρησκευτικές μας παραδόσεις, διατηρεῖστε τὴν ἑνότητα μὲ τὶς ρίζες μας γιὰ νὰ μὴν ξεραθῇ ἡ ψυχή σας, ἀλλὰ νὰ εἶναι πάντα καρποφόρα.
Τὸ μήνυμα τοῦτο προσλαμβάνει σήμερα ἰδιάζον εἰδικὸ βάρος γιὰ ὅλους τοὺς Ἕλληνες καὶ μάλιστα τοὺς Μακεδόνες. Χωρὶς νὰ λησμονοῦμε, γνωρίζουμε. Αὐτὸ εἶναι τὸ χρέος μας, αὐτὸ ἔχουμε διδαχθῇ ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία μας καὶ τὸν Ἐλληνισμό μας. Μπορεῖ νὰ πικραινόμαστε γιὰ κάποιες συμπεριφορὲς ἐντὸς καὶ ἐκτὸς τῆς Ἑλλάδος. Ὅμως τὸ θετικὸ εἶναι ὅτι εἴμαστε ἑνωμένοι στὰ ἰδανικὰ τοῦ Ἔθνους καὶ ἀπέναντι σὲ κάθε ἐπιβουλή. Γνωρίζουμε ἄριστα ὅτι ἀπὸ ἐμᾶς καὶ τὰ παιδιά μας ἐξαρτᾶται ἡ δικαίωση τῶν θυσιῶν τῶν ἡρώων μας…» .
Σήμερα, ὁ Χριστόδουλος, ἀναζητεῖται ὅλο καὶ περισσότερο. Αὐτὸς ὁ μεγάλος καὶ γενναῖος Ἱεράρχης τοῦ 21ου αἰώνα, τὸν ὁποῖο δικαιώνουν μὲ πληρότητα τὰ λόγια ἑνὸς ποιητοῦ: «Τὰ ἔθνη ἔχουν μεγάλους ἀνθρώπους παρὰ τὴ θέλησή τους».
Ὁ «Ἀρχιεπίσκοπος-φαινόμενο» μὲ τοὺς «Κεραυνοὺς ἀπὸ τὸν ἄμβωνα», ὅπως τιτλοφορήθηκε, σὲ σχετικὸ ἄρθρο, στὸ διεθνὲς περιοδικο “ΤΙΜΕ”, μᾶς στέλνει ἀκόμη καὶ σήμερα, μέσα ἀπὸ τὸν τάφο τὸ ἑξῆς μήνυμα: «Σίγουρα ἔχουν ἐνοχλήσει αὐτὰ ποὺ ἔχω πεῖ. Τάραξα τὰ λιμνάζοντα νερά. Δὲν κλείνω τὸ στόμα μου, γιατὶ αὐτὰ ποὺ λέω, εἶναι αὐτὰ ποὺ θέλει ὁ λαός μας», τονίζει ἀπευθυνόμενος σὲ μαθητὲς δίνοντας μιὰ νέα ἀτάκα, ἕνα μήνυμα ποὺ θὰ πρέπῃ νὰ ἀφυπνίσῃ ὅλους ἐμᾶς: «Τὸ μήνυμα ποὺ θὰ ἤθελα σήμερα νὰ ἐκπέμψω, εἶναι αὐτὸ ποὺ λέει ἕνα τραγοῦδι: “Φωνάζω τὸ μήνυμα, μὲ ἀκούει κανείς;…”». «Ἀφῆστε τοὺς νόμους νὰ κοιμοῦνται» καὶ «ἂς λέει ὁ νόμος ὅ,τι θέλει, ἂν ὁ λαὸς δὲν συναινεῖ δὲν ἐφαρμόζεται» .
«Χρειάζεται νὰ ξυπνήσουμε. …ξυπνῆστε. Ἀφῆστε τὸν ἐφησυχασμὸ γιὰ νὰ κάνουμε μαζὶ τὴν ἐπανάσταση τῶν συνειδήσεων», «Τσακίστε τὰ ξυπνητήρια», προέτρεπε ἐξ ἀφορμῆς ἑνὸς συνθήματος, ποὺ εἶδε γραμμένο σὲ κάποιο τοῖχο .
«Χριστόδουλε, σὲ πᾶμε»!
Χριστόδουλε, μᾶς λείπεις!
Εἶσαι ὁ Χριστόδουλός μας!
Αἰωνία σου ἡ μνήμη!
Στοχαστής
1. Διονύσιος Σολωμός. Οἱ Ἐλεύθεροι Πολιορκημένοι. ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Β, Ι
2. Θουκυδίδης. Ἐπιτάφιος τοῦ Περικλῆ (Β, 43).
3. Τὸ 1999, μὲ ἀφορμὴ τὶς νατοϊκὲς ἐπιχειρήσεις στὴν πρώην Γιουγκοσλαβία, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶχε ἀφήσει ὑπονοούμενα ποὺ προκάλεσαν ἀντιδράσεις: «Ἐμεῖς δὲν εἴμαστε Γερμανοί, οὔτε Γάλλοι, οὔτε πολὺ περισσότερο Ἄγγλοι. Ἐμεῖς εἴμαστε ἄντρες, ἀνδροπρεπεὶς Ἕλληνες, εἴμαστε Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ καὶ μιλᾶμε ἀντρίκεια».
Στὶς ἀρχὲς τοῦ 2000 ἐπιτέθηκε στὸν Ἀμερικανὸ πρόεδρο Κλίντον: «Τὰ χέρια του στάζουν αἷμα καὶ ὅμως, ὅλοι εἴδαμε τὸν κ. Κλίντον, νὰ προσεύχεται γιὰ τὴν εἰρήνη», εἶχε πεῖ καὶ προκάλεσε τὴν ἔντονη δυσαρέσκεια τῶν ΗΠΑ.
Τὸ 2004 μὲ ἀφορμὴ τὶς ἀντιδράσεις ποὺ προκάλεσε στὴν Εὐρώπη ἡ ὑποψηφιότητα τοῦ Ἰταλοῦ ἀκροδεξιοῦ Ρόκο Μπουτιλιόνε γιὰ τὴ θέση τοῦ Ἐπιτρόπου Δικαιοσύνης τῆς Ε.Ε., ὁ Ἀρχιεπίσκοπος χαρακτήρισε «κουσοῦρι» τὴν ὀμοφυλοφιλία. «Ἔκοψαν τὸν Μπουτιλιόνε γιατὶ τόλμησε νὰ πῇ τὴν ἀλήθεια. Ἀλλὰ σκεφθεῖτε ποῦ ἔχουμε φτάσει. Σὲ ποιό κατάντημα ἔχει φτάσει σήμερα ἡ ἀνθρωπότητα, ἡ ὁποία αὐτὸ ποὺ εἶναι ἁμαρτία βοῶσα καὶ κράζουσα, θέλει νὰ τὴν καλύψῃ. Νὰ μὴ λέμε, νὰ μὴ μιλᾶμε, Τὸ 2004 μὲ ἀφορμὴ τὶς ἀντιδράσεις ποὺ προκάλεσε στὴν Εὐρώπη ἡ ὑποψηφιότητα τοῦ Ἰταλοῦ ἀκροδεξιοῦ Ρόκο Μπουτιλιόνε γιὰ τὴ θέση τοῦ Ἐπιτρόπου Δικαιοσύνης τῆς Ε.Ε., ὁ Ἀρχιεπίσκοπος χαρακτήρισε «κουσοῦρι» τὴν ὀμοφυλοφιλία. «Ἔκοψαν τὸν Μπουτιλιόνε γιατὶ τόλμησε νὰ πῇ τὴν ἀλήθεια. Ἀλλὰ σκεφθεῖτε ποῦ ἔχουμε φτάσει. Σὲ ποιό κατάντημα ἔχει φτάσει σήμερα ἡ ἀνθρωπότητα, ἡ ὁποία αὐτὸ ποὺ εἶναι ἁμαρτία βοῶσα καὶ κράζουσα, θέλει νὰ τὴν καλύψῃ. Νὰ μὴ λέμε, νὰ μὴ μιλᾶμε, γιατὶ ἐνοχλοῦνται αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὸ κουσοῦρι, γιατὶ θέλουν ὅλοι οἱ ἄλλοι νὰ τὸ παραδεχθοῦν, ὡς μία φυσιολογικὴ κατάσταση».
4. https://www.youtube.com/watch?v=l_iCZVKMQeU Βέροια. Ἐπέτειος τῶν 100 χρόνων, ἀπὸ τὸν μαρτυρικὸ θάνατο τῶν δύο Μακεδονομάχων, Τέλλου Ἄγρα καὶ Ἀντώνη Μίγγα. Δήλωση γιὰ τὸ Μακεδονικό. Έδεσσα, 1 Ιουνίου 2007
5. Ὁμιλία ἐπὶ τῇ 100ῇ ἐπετείῳ τῆς δι’ ἀπαγχονισμοῦ δολοφονίας τοῦ ἐθνομάρτυρος Τέλλου Ἄγρα καὶ τοῦ ἐπίσης ἐθνομάρτυρος Ἀντωνίου Μίγγα. Ἔδεσσα, 1 Ἰουνίου 2007
6. Αὐτόθι
7. Λαοσύναξη 2000. Πλατεία Συντάγματος
8. Πολυκλαδικὸ Λύκειο Ἀμπελοκήπων
http://www.iellada.gr
